* Hobbes leefde net voor de Glorious Revolution. Engeland = slachtveld.

=> Hobbes heeft een heel leven lang geleefd in politieke strijd en angst voor eigen leven en dat heeft zijn denken sterk bepaald. Er is voor hem 1 publiek goed: VEILIGHEID.

• Men beschouwt de maatschappij niet langer als natuurlijke werkelijkheid.
• => De maatschappij is een kunstmatige realiteit gemaakt door mensen door middel van een contract. Men begint te redeneren vertrekkende van de constructie van een natuurlijke toestand.
• Overgang van nat. naar mtsch. toestand wordt gezien als een contract.
• De legitimiteit van de maatschappij berust op de individuele wilsinstemming van de burgers.
  Men beslist - in het sociaal verdrag om de maatschappij in te stellen
  • - elkaar te respecteren en voortaan in vrede te leven
  • - hoe men samenleven zal organiseren
    • - wat rechten en plichten van de staat en subjecten zullen zijn.
• * Dit sociaal contract wordt snel verspreid in verschillende revoluties:
• 1689: Glorious Revolution in UK => ontstaan van de democratie. De koning wordt verplicht zijn macht te delen met het parlement.
• 1776: Amerikaanse Revolutie
  1787: Franse Revolutie => doorbraak van de democratie + schok voor de mensen want hun koning, die toch als god aanzien werd, wordt onthoofd.
• !Merlijn sage: Arthur is voorbestemd. Dit soort verhaaltjes is helemaal gedaan in de moderniteit! Men is niet zomaar meer voorbestemd. Hij moet verkozen worden! Het individu kiest.

• * Men gaat breken met religie en koningen en interesse gaat naar de “Staat”.
• Hoe kan men de organisatie van de maatschappij, rechten en plichten van de staat en individuen legitimeren op strikt menselijke basis zonder preferentie naar goddelijke bevelen? => via een SOCIAAL CONTRACT

• enkele vuistregels die hem moeten toelaten te handelen zolang zijn theoretische reflectie over de wenselijke levenswijze nog onaf is.
• 1^ste maxime: Gehoorzaam aan de wetten en gebruiken van het land en de religie waarin men is opgevoed + volg de meest gematigde opinies.
• 2^de maxime: Wees zo beslist mogelijk in je handelingen en blijf zelfs de meest twijfelachtige opinies volgen eens je ze hebt aangenomen.
• 3^de maxime: Je moet altijd eerder jezelf proberen overwinnen dan het lot.
• Het zegt ons dus helemaal niet wat we moeten doen of laten, het presenteert een levensideaal. Een goed mens is in de eerste plaats iemand die tevreden is en in het reine is gekomen met zichzelf.
• Descartes kan die tevredenheid pas vinden als hij niet-betwistbare meningen van anderen moet overnemen, maar de waarheid kan vinden!
• - Conclusie: Het volstaat om goed te oordelen om goed te doen!
  Dit doet ons herinneren aan Socrates intellectualistische ethiek
• Bij Descartes is de rede echter meer praktisch gericht! Mens = toeschouwer van het theater van het leven. Hij beleeft gevoelens en passies maar weet er afstand van te houden. Hij handelt niet als emoties hoog oplaaien.