het is niet zo duidelijk als Bentham zelf dacht.

Voorbeeld1: Fragment in de Matrix

=> Kiezen tussen de realiteit en de pseudorealiteit door het nemen van ofwel de blauwe pil ofwel de rode pil. Nemo kiest ervoor werkelijkheid te zien, terwijl de andere ervoor kiest in pseudorealiteit te leven

Voorbeeld2: Nozick: The experience machine

=> Hersenen worden aangesloten op aantal elektroden en die kunnen de mensen aan machine geweldige ervaringen bezorgen, al is dit dus eigenlijk maar schijn. => Heel veel pleasure dus. Maar zou jij er gaan inzitten?

=> Nozick vraagt zich af wat voor leven we eigenlijk willen hebben?

Wij hebben weerstand nodig en willen iets overwinnen om ergens te geraken.

Voorbeeld3: Je hebt erfenis aan ’t eind van je dagen

Kind 1: gehandicapt

Kind 2: ambitie + talent om succesvolle langspeelfilm te maken

Kind 3: totaal tevreden

Volgens Bentham => alles maximaliseren naar kind 2 want die zal dan succesvolle film kunnen maken, veel geld verdienen en dat dan verdelen aan die andere twee kinderen.

Dit is heel onwaarschijnlijk dat mensen zo zullen denken bij hun erfenis.

=> HET UTILITARISME VANUIT INDIVIDUEEL STANDPUNT is dus niet altijd zeer waarschijnlijk en effectief!

HET UTILITARISME VANUIT COLLECTIEF STANDPUNT (vb. beleid/triage):

Voorbeeld1: als artsen zonder grenzen naar gebied van aardbevingen gaan, dan moeten dokters aan triage doen en kiezen we er sterft en leeft.

=> Hoe kunnen we het meeste mensen redden?

In dit geval: EXPOST MENSENLEVENS

=> Je ziet de mensen liggen en weet over wie het gaat. We gaan het misdadig vinden moest de dokter iemand anders redden i.p.v. dan jouw broer redden die daar ook ligt.

Voorbeeld2: als men begroting gaat opstellen, moet men middelen verschuiven van de één naar de ander. Je doet wederom aan triage.

=> Ze maken een soort van kosten&batenanalyse, ook al staan er mensenlevens op het spel.
In dit geval zijn het EXANTE MENSENLEVENS:

je bent met statistische levens (je hebt geen idee over wie het exact gaat) aan het spelen, aan het schuiven. Je geeft meer mogelijkheden aan de ene om te blijven leven ten koste van

Wij gaan de gevolgen bij mensen meten van acties/handelingen en dan hun pain/pleasure meten. De pijn moet geminimaliseerd worden, het plezier gemaximaliseerd.

= Antireligieuze theorie: er is geen god

= soort van psychologische theorie (hoewel psychologie nog niet bestond)

= universalistische theorie: iedereen houdt van pleasure en niet van pain.

Men gaat zorgen dat elk individu dit begrijpt en duidelijk maken zonder dat geloof/ongeloof erbij komt kijken.

ECONOMIE: In de economie gaan we ook nut maximaliseren, maar dit is niet hetzelfde als het maximaliseren van plezier.

Bij economie heb je bepaalde preferenties:

• volledig de ruimte bestrijkend & continuïteit
• asymmetrisch: A>B dan B<A is onmogelijk
• transitiviteit: A>B>C dan A>C
• Nutsfunctie: je kan één verkiezen boven en er wordt geacht keuzes te kunnen maken
• Het psychologische aspect is er helemaal afgehakt in de economie.

botsen op regels. Ze kijkt naar universele principes/regels waar we allemaal rekening mee houden en niet naar de gevolgen en de omstandigheden van het handelen.

Vb.1: Kantiaanse Ethiek

Vb. 2: politieke filosofie van Nozick, Rothard,…:

“een absoluut respect voor het eigendomsrecht moet een voldoende leidraad vormen voor de inrichting van de maatschappij en het morele handelen”

(deze visie gaat terug op Locke waar mens wordt gedefinieerd als eigenaar van objecten, maar ook van zichzelf)

2 procedures worden hierbij onderscheiden:

a) de theorie van oorspronkelijke toe-eigening definieert hoe op rechtmatige manier eigendomsverhoudingen kunnen worden ingesteld.
b) de theorie van de ruilrechtvaardigheid zegt hoe overdrachten van eigendom van de ene op de andere rechthebbende op een correcte manier dient te verlopen.

- KRITIEK OP DE DEONTOLOGISCHE ETHIEK (Sen):

Ze helpt ons niets vooruit in volgende situaties:

bij conflicten tussen diverse onvervreemdbare waarden

wanneer intrinsieke waarden door anderen worden geschonden.

Vb.1: een auto/telefoon van iemand lenen om iemands anders leven te redden ook al weet je dat de eigenaar absoluut respect voor eigendom eist.

Vb.2: Wat ga je doen als natuurbehoud in conflict komt met mensenrechten?

=> We moeten in deze gevallen waarden kunnen afwegen en een hiërarchie ervan kunnen opstellen

• Er wordt gecalculeerd. Men kijkt naar de gevolgen van het handelen en de prijs ervan.
• Er komt wederom een trein aan. Je kan de 5 kindjes redden door de dikke man, die zo dik is dat hij de trein kan stoppen, van de brug op het spoor te duwen. => Meerderheid kiest om niet meer te duwen. Het verschil zit hem in de directheid. Doordat je zelf moet duwen, bots je sneller op bepaalde regels.