Menu

Het cultuurrelativisme van William Graham Sumner: ‘Folkways always right’

William Graham Sumner (1840-1910, hoogleraar in Yale) stond sterk onder invloed van het darwinisme, de sociale wetenschappen zouden zich moeten bevrijden van moralistisch bijgeloof. Zijn stelling was dat morele maatstaven altijd culturele maatstaven zijn. We kunnen dan ook niet zeggen dat de ene morele code superieur is aan de andere maar onderstreept tegelijkertijd dat dit wel is wat alle groepen doen, hij noemt dit etnocentrisme: het bezien van de wereld door de bril van waarden van de eigen groep.

Vierde element

- De accentuering van het culturele als een alles omvattend fenomeen.

Lees meer...

Cultuurrelativisme bij Montaigne: De wens om bescheiden te zijn

Montaigne (1533- 1592) voegt een nieuwe element toe, namelijk de wens om bescheiden te zijn. Hij fulmineert tegen de gewoonte de ander wilden en barbaren te noemen. Stelt dat ‘wilden’ dicht bij de natuur staan en ziet dit als een positieve eigenschap. Technologie heeft de natuur totaal verstikt.

Derde element

De wenst om bescheiden te zijn en vooral de eigen cultuur niet te verhogen ten opzichte van die van anderen.

Lees meer...

Cultuurrelativisme bij Protagoras: ‘When in Rome, do as the Romans do’

Protagoras (bekend Sofist inderdaad…maar dit is echt de laatste) heeft het conventionele karakter van de moraal het meest radicaal doorgetrokken en heeft er ook normatieve consequenties aan verbonden. De mens is de maat van alle dingen: alle morele onderscheidingen worden gemaakt door de mens, zodat men ook niet kan spreken van een moreel juiste handeling en een moreel onjuiste handeling van nature. Stelt dat dit ook zo zou moeten zijn, bepaalde zaken zijn gemeten naar hun consequentie beter dan andere en die consequenties zijn een sociale aangelegenheid. Wat is een moreel verantwoord leven? Dat is leven in overeenstemming met de zeden en gewoonten van de maatschappij waarin je leeft.

Twee belangrijke elementen die kenmerkend zij voor het cultuurrelativisme afgeleid uit het bovenstaande

  • Men constateert culturele verscheidenheid (Herodotus).
  • Men stelt dat een cultuur eigenlijk alleen beoordeeld zou mogen worden met de normen van die cultuur zelf (Protagoras).


Dit inzicht zal keer op keer worden hergeformuleerd maar latere denker brengen nieuwe accentueringen aan en het cultuurrelativisme transformeert langzaam aan van een kritische houding van de buitenstaander tot een perspectief dat tegenwoordig door velen wordt aangehangen.

Lees meer...

De opstap voor cultuurrelativisme: Herodotus’ constatering dat gewoonte de koning over allen is

Herodotus (485-430 v.o.j.).

De eerste Griekse geschiedschrijver. Hij constateerde; ‘Gewoonte is de koning over alles’ en gaf hiermee een opstap voor cultuurrelativisme. Er kan hiermee nog niet gesproken worden van cultuurrelativisme want wie zegt dat gewoonte van invloed is op moraal of gewoonte zelfs dominant over moraal, stelt zich op het psychologisch standpunt. Relativisme en ook cultuurrelativisme is echter een ethisch standpunt. Aan de feitelijke constatering van een veelheid van culturen, zeden en gewoonten en de invloed daarvan zal derhalve nog een morele ‘bovenbouw’ moeten worden toegevoegd.

De Sofisten

Een groep rondtrekkende wijsheidsleraren. Contrasteerden de wet (en conventie) met de natuur.

Hippias (een Sofist)

Heeft gezegd dat er ongeschreven wetten bestaan die hun oorsprong hebben in het denken van de goden en niet in dat van de mensen dus onveranderlijke en hun autoriteit strekt zich over iedereen uit. Geen conventionele wet, niet een wet die berust op menselijke afspraak of uitvaardiging, maar een wet van nature.

Thrasymachus (andere Sofist)

Verdedigt een conventionele theorie over rechtvaardigheid en neemt het op voor het recht van de sterkste. Rechtvaardigheid is niets anders dan het recht van de sterkste, waarbij de sterkste degene is die de macht heeft.

Callicles (derde, en godzijdank, laatste Sofist)

Gaat ervan uit dat mensen volgens de natuur niet aan elkaar gelijk zijn. Stelt dat conventionele moraal een uitvinding van de zwakkeren is om zich te beschermen tegen natuurlijke heerschappij van de sterkeren.

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen

Door het bezoeken van onze website gaat u ermee akkoord dat wij cookies gebruiken om ervoor te zorgen dat u de beste ervaring krijgt.
Ik begrijp het !