Het lijkt erop dat men de notie van universele waarden, dat wil zeggen: waarden die niet aan mores van een bepaalde groep zijn gebonden, overeind moet houden. Alleen wanneer dat het geval is kunnen we ook grote ontsporingen veroordelen, zoals deze hebben plaatsgevonden tijdens de heerschappij van het Derde Rijk.

Dat de cultuurrelativisten het cultuurrelativisme zelf niet praktiseren, is overigens ook niet zo vreemd. Het zou tot wonderlijke consequenties leiden wanneer we de aansporing van Protagoras dat we een groep alleen met de eigen groepswaarden beoordelen volgen. Een consequentie van het cultuurrelativisme zou zijn dat de morele hervormers altijd ongelijk hebben. Denk aan het verzet tegen slavernij, het afwijzen van weduwen verbranding.

Het cultuurrelativisme is ook in strijd met wat men wel noemt ‘Amerikaanse waarden’. Als het cultuurrelativisme juist zou zijn, zou niet alleen de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens een westerse aanmatiging zijn, maar ook de Amerikaanse waarden als ‘’life, liberty en the pursuit of happiness’.

In deze paragraaf maakt de auteur twee punten.

Punt 1.) Als men bij Montaigne tussen de regels doorleest terwijl deze stelt dat: ‘De macht der gewoonte bestaat hierin dat zij ons pakt en zo in haar greep heeft, dat we nauwelijks in staat zijn ons er weer aan te ontworstelen en tot onszelf te komen om haar voorschriften rationeel te overdenken. ’ erkent hij bepaalde criteria op basis waarvan we gewoonten zouden kunnen en moeten toetsen. Dat is moeilijk, zeker. Maar het is kennelijk wel nodig om ‘tot onszelf’ te komen. Daaruit treedt een ‘zelf’ naar voren dat niet geheel cultureel is gedetermineerd. Dat zelf moet zich dan oriënteren op de ratio en niet op de gewoonte.

Punt 2.) Het is niet alleen kenmerkend voor de morele positie dat men zich kan bevrijden van cultuur, maar in feite is dat ook wat verschillende cultuurrelativisten zelf hebben gedaan. De paradox is daarom dat de cultureel relativisten in moreel opzicht handelden in strijd met wat mogelijk was volgens hun eigen theorieën. Immers het merendeel van de mensen binnen de cultuur waarin

Benedict en andere cultureel antropologen leefden achtte de westerse cultuur superieur aan de van de wilde. Eigenlijk handelden de cultuurrelativisten dus immoreel volgens de theorie over moraal die het cultuurrelativisme zelf voorschrijft. Immoreel handelen is immers handelen in strijd met de heersende mores.

De cultuurrelativist stelt niet alleen dat juist is wat de groep vindt dat juist is. Maar het cultuurrelativisme is ook een overtuiging dat het individu zich nooit aan de invloed van de groep kan onttrekken.

Toch blijft dan nog steeds de vraag bestaan hoe verandering mogelijk is. Sumner verklaart dat door te stellen dat nieuwe elementen alleen worden ingebracht door de overwinningen op de natuur doormiddel van techniek en kunst.

Maar hoe is dit dan mogelijk, wetenschap wordt immers gemaakt door mensen. Benedict zegt hierover het volgende: ‘The vast majority of individuals in any group are shaped to the fashion of that culture.’ En inderdaad dat geldt voor de overgrote meerderheid, maar het significante is natuurlijk dat het niet voor allen geldt.

Misschien is wel het specifieke van moraal in haar kritische hoedanigheid dat het een ‘view from nowhere’ hanteert. Als het gaat om het beoordelen van vrouwenbesnijdenis, een onthoofdingritueel of ander fundamentele kwesties, dan kan en dient men een universeel menselijk perspectief in te nemen. Niet de eigen waarden en normen, maar de waarden en normen zoals die voor alle redelijk denkende mensen zouden moeten gelden zijn doorslaggevend.