Verschillende fasen in de ontwikkeling:
(zie boek pg. 8 voor uitleg bij elke fase!)

In elke fase komen veranderingen voor op vlak van 3 brede domeinen:
* Fysiek
* Cognitief Ze overlappen elkaar en werken op elkaar in
* Emotioneel en sociaal

De gemiddelde levensverwachting blijft stijgen. Onderzoekers zien ontwikkeling als een dynamisch systeem (= dynamische systeembenadering).
D.w.z. dat de ontwikkeling wordt gezien als een proces dat altijd verder gaat, zich uitstrekt van bevruchting tot dood, en vorm krijgt door een complex netwerk van biologische, psychologische en sociale invloeden.

• Belangrijke vertegenwoordiger hiervan is het levensloopperspectief:
  Ontwikkeling wordt hier gezien als:

• Levenslang
• Multidimensioneel en veelvormig
• Plastisch

Beïnvloed door vele krachten in interactie met elkaar

Erfelijkheid = aangeboren, biologische eigenschappen alle theorieën vinden beide belangrijk,
Omgeving = Fysische en sociale invloeden uit de omwereld maar klemtoon verschilt:

Sommige auteurs beklemtonen stabiliteit (= kinderen behouden hun relatieve positie)  ERFELIJKHEID

Vb. als kleuter ne vlotte prater en later een tettergat (stabiliteit door een vroege ervaring)

Andere auteurs beklemtonen plasticiteit (=verandering is mogelijk)  OMGEVING

Vb. als kleuter stil en verlegen maar later een even groot tettergat (mede door omgeving)

Vroeger: Aanhangers van stadiatheorieën; iedereen doorloopt zelfde sequentie van ontwikkeling

Nu: Meerdere vormen van ontwikkeling mogelijk door contexten (= unieke combinatie van
persoonlijke en omgevingskenmerken)
Bv.: een verlegen persoon ontwikkelt zich in een heel andere context dan heel sociale mensen die werkelijk op zoek gaan naar andere mensen.