Item gefilterd op datum: december 2012

Werkloosheid maakte dat vele mensen noodgedwongen tegen een minimum inkomen aan de slag moesten. Gezien de prijselasticiteit van de vraag naar dienstpersoneel groot was, konden velen aan de slag

Algemene economische neergang (1880) > Glasindustrie

• Staking van 1886: Machines namen arbeidstaken over
• Emigratie naar VS: Charleroi Plate Glass Companny

Algemene economische neergang (1880) > Mijnindustrie

• Ongeschoolde werkkrachten werden getroffen door werkloosheid (Vrouwen en kinderen)
• Fertiliteitscontrole (Zowel burgerij als industriële arbeiders zijn voorstander hiervan)
• Kinderen deden andere stiel

Overheid = Nam haar verantwoordelijkheid op voor de migranten die zich nog niet konden inschakelen in het economische leven  Opsluiten als afschrikkend voorbeeld

• Verzorgingsinstellingen voor arbeidsonbekwame landlopers
• Weldadigheidsscholen voor minderjarige landlopers te (her)opvoeden
• Strijd tegen migranten die door zogenaamd asociaal gedrag werkloos zijn

Economische heropleving (20^ste eeuw)

• Aantal landlopers slonk tot een kern van mensen die niet aan de hoge eigen van de productieve industriële maatschappij konden beantwoorden
  > Ze konden de gedisciplineerde arbeidsinzet niet leveren
• Subsidiëren van pendelarbeid door goedkope treinabonnementen aan te bieden
• Het verzoenen van de industriële arbeid als de moderne arbeid met de gezagstrouwheid van de dorpsgemeenschap

> Doelstelling van politieke elite

Na 1886 = De overheid dwong de werkgever om de vakbonden te erkennen als gesprekspartner

• Bescherming arbeider (Verplichte ouderdomsverzekering, achturendag, …)
• Markt werd niet alleen bepaald door vraag en aanbod, maar reguleerde de overheid het aanbod

De markt gaf de maatschappij vorm, de staat besliste hoe die de maatschappij eruit zag. De aanleg van spoorwegen had de economie een sterke boost gegeven. Toen de belangrijke infrastructuur- werken achten de rug waren, belandde de industriële economie in een depressie

Stad = Sterke ziekteverspreidende omgeving
> Hoog sterftekans en de levensverwachting daalde

Discriminatie naar sekse = Vrouwen hadden minder makkelijk de toegang tot calorierijk voedsel

Hoge verloning = Werd bereikt door het poolen van het gezinsinkomen en relatieve werkzekerheid die de industriële wereld bood
 De gevaren en intensiteit van de industriële arbeid

Effect op gezinsrelaties = Door de druk van de flexibele en intense arbeidsinzet werd het huwelijk als norm voor het samenleven minder afdwingbaar
> Traditionele gemeenschap verloor haar cohesie (Buitenechtelijke geboortes uit den boze)

Oorzaak IR = Boer-arbeider maakte plaats ruimen voor de beroepsarbeider

Aantrekkingskracht van de moderne industrie = De grote arbeidshonger maakte dat de risico’s eigen aan de industriële samenleving minimaal leken

Ruggengraat van de 19^de-eeuwse mijnindustrie = Gekwalificeerde mijnwerkers krijgen een stamboom
> Door het samenbrengen van het loon konden alle gezinsleden een bepaalde mate van welvaart bereiken

Flexibele arbeidsinzet = Instroom van losse arbeiders die steunt op permanente instroom van nieuwe arbeid
Vb. Boerenmijnwerkers

Demografisch regime = Geïnitieerd door de industriële wereld

Waalse industrie = Door het ontoereikende lokale arbeidsaanbod werd de Waalse industrie in de loop van de 19^de eeuw afhankelijk van regionale immigratie

Delokalisering en arbeidsmigratie = Vlaamse keuterboeren zijn gedwongen hun inkomensbron buiten de lokale gemeenschap te zoeken (Vooral op tijdelijke basis)
> Noord-Franse textielindustrie

Globalisering = Amerika kon goedkoop exporteren naar Europa dankzij een goedkoperen en snellere trans-Atlantische verbindingen
> Dit was een nadeel voor de Belgische landbouw en de overheid weigerde steun aan te bieden omdat dit nadelig zou zijn voor de industrie
> Agricultural invasion

De Franschmannen = Groepsnaam voor het kwantitatief belang van de Vlaamse seizoenarbeiders in Frankrijk

Derde kwart van de 19^de eeuw komt de Belgische IR in een stroomversnelling met een spectaculaire economische groei

Hongercrisis

• De inkomsten van huisnijverheid vielen sterk terug
• Zwaartepunt van de industriële productie verschoof van de private woning naar de fabriek
  Mijnarbeid waar steenkool de basis vormde van de IR

Oplossing voor de hongercrisis = Nieuwe vormen van rurale ‘armoede-industrieën’
> Het ‘arme Vlaanderen’

Seizoensarbeid = In de zomer was je boer of landarbeider en in de winter een mijnwerker

Vaste arbeid = De industriële arbeider die voor zijn levensonderhoud uitsluitend afhankelijk was van de industrie werd een essentieel onderdeel van het nieuwe economische systeem
> Boer-arbeider moest plaats ruimen voor de beroepsarbeider, zodat die laatste niet meer kon terugvallen op eigen voedselvoorziening

Een goed renderende landbouweconomie met als demografisch patroon een restrictief huwelijkspatroon

Het consumptiekrediet neemt sterk toe (kopen op afbetaling) wat leidde tot de grote financiële crash van 2008. Technologische vernieuwingen volgen zich nu ook alsmaar sneller op

De crisis van de jaren 1970

Begin = Eerste olieschok (+70% olieprijzen door OPEC)

Begrotingsdeficieten en overheidsschuld ↗ & Inflatie stijgt met meer dan 10%

Inflatie + Recessie = Stagflatie
> Dit werd voorspeld door Milton Friedman in zijn kritiek op Philipscurve!

Jaren 1980 =Sstrenge bezuinigen (Margaret Thatcher/Reagan)
 Soort Neo-liberaal beleid

De internetrevolutie (1990- …)

Nieuwe informatie- en communicatietechnologieën zorgen voor een nieuwe economie, de productie- en consumptiecyclus belandt in een versnelling
> Nieuwe generatie uitvinders en jonge ondernemers, kleine ontwikkelingsbedrijven
> Sommige bedrijven kenden immense groei maar bleken achteraf bekeken over ‘gebakken lucht’ te gaan.
 Deze economie mondde uit in zeepbel of ‘internetbubbel’ (voorbeeld: Silicon Valley)

België in een globale wereld

In 1989 = Val van de Berlijnse muur. Vanaf dan geen rem meer op globalisering en mondialisering.
De globalisering betekent meteen ook een grotere concurrentiële druk door landen met lagere lonen
> VS grootste economische mogendheid staat nu op de helling, maar in 1880 stond VS op 1e plaats.

• Door d eopkomst van tijgerstraten werde de klood tussen West en de Rest kleinerDe

De periode na WO2 kende de doorbraak in de industrielanden van de Fordistische regulering

• Dankzij forse stijging van de uitgaven van alle economische agenten en een sterke groei van de export en arbeidsproductivitei
• De verdeling van deze productiviteitswinsten resulteerde in een toename van de reële lonen en dus van de levensstandaard
• Ook in de landbouw groeide de productiviteit zeer sterk dankzij mechanisering en invoering nieuwe ‘industriële’ productiemethodes
• Belangrijkste motoren economische groei via de consumptie waren de automobiel en de woningbouw en –inrichting. (Vanaf 1960 = Massaconsumptie auto’s
• Industrie in België
  Vlaanderen = Snelle ontwikkeling door buitenlandse (Amerikaanse) investering
  Wallonië = De zware industrie kampte met toenemende moeilijkheden
• Vanaf de jaren 1970 is er sprake van desindustrialisering = Het relatief aandeel van de industriële sector in de toegevoegde waarde daalt ten voordele van de dienstensector
• Overheid treedt explicieter op in het economisch gebeuren, er is sprake van gemengde economie

- Dit via regulering van de markten (bankcontrole, maximum prijzen, minimum lonen)

-Als ondernemer in bepaalde sectoren (post, spoor, telefonie, subsidies, ,…)

-Via budgettaire en fiscale instrumenten (subsidies, belastingsvoordelen,…)

-Tal van kredietinstellingen stonden bedrijven en particulieren bij in de financiering.

Vb. woningsector (ASLK,wet De Taeye - Bouwsparen - Boom)

Holdingmaatschappijen controleerden het gros van de Waalse industrie. Dit had alleszins grote gevolgen voor de verdere ontwikkeling van de industrie in Wallonië. Deze holdingmaatschappijen investeerden niet in de nieuwe sectoren en de vestiging van automobielindustrie in Wallonië werd zelfs verhinderd uit schrik voor tekort van arbeidskrachten!

Marshallplan = Amerikaans hulpplan die er voor zorgt dat het productieapparaat van de Westerse industrielanden wordt heropgebouwd
> European Recovery Plan

Waarom helpt Amerika? Een snel herstel van de Westerse economieën was nodig om de afzetmarkten voor Amerikaanse economie te verzekeren en voor de opkomst van het communisme tegen te gaan

Belgisch mirakel = Nog voor het Marshallplan heeft België reeds zijn vooroorlogs industrieel niveau bereikt dankzij productie en leveringen aan de geallieerde troepen en buurlanden
> Positief??

Negatief gevolg voor Belgische economie = Andere landen gebruiken Marshallsteun voor vernieuwing/modernisering en zo blijft Wallonië met verouderd apparaat zitten
> De ziek man van Europa