Er zijn een aantal risico’s waarvan men vindt dat ze niet door de bruger zelf, maar door de overheid moeten worden gewaarborgd (ouderdom, werkloosheid, invaliditeit, …). De sociale bescherming komt wel altijd langs 2 kanten. De burgers doen bijdragen waardoor sociale bijstand wordt gegarandeerd.

De 3 grootste functies zijn:

• bij verlies arbeidsinkomsten een vervangingsinkomen bieden
• door sociale lasten een aanvulling bieden op het inkomen
• een bijstandsuitkering bieden bij het onvrijwillige zitten zonder beroepsinkomsten

Er bestaat hierbij ook een geïnstitutionaliseerde solidariteit:

- tussen actieven en niet-actieven

- tussen de generaties

- binnen de generaties

Werknemer: oefent werkzaamheden uit in het kader van een arbeidsovereenkomst, werkt in naam en voor rekening van een WG. Hij is gebonden via een AO en heeft recht op sociale zekerheidsuitkeringen

Zelfstandige: werkt autonoom en voor eigen rekening. Hij betaalt sociale bijdragen en belastingen op het netto belastbaar inkomen en heeft ook te maken met grotere risico’s :

• geen werkloosheidsuitkering
• geen arbeidsongevallen- en beroepsziektenuitkering
• arbeidsongeschiktheidsuitkering pas na 1 maand
• geen jaarlijkse vakantie

Ambtenaar: is vast benoemd en verbonden door eenzijdige overheidshandeling. Hun grootste voordeel is het hoog pensioen dat ze ontvangen

1. Overmacht

= uitvoering van de AO is tijdelijk of definitief niet meer mogelijk. Faillissement valt niet onder overmacht! Wanneer een WN als arbeidsongeschikt wordt beschouwd door ziekte of ongeval geldt dit enkel als overmacht wanneer het onmogelijk is voor de WG om de WN ander werk aan te bieden binnen de onderneming.

2. Overlijden WN

Een AO is intuitu personae, en is het dus rechtstreeks gebonden vaan de WN. Wanneer de WG komt de overlijden is er geen eind van de arbeidsovereenkomst, tenzij het bedrijf wordt stopgezet of zijn contract eveneens intuitu personae was.

3. Opzegging/ ontslag

= wanneer 1 van de partijen kennis geeft om de AO eenzijdig te beëindigen mits inachtneming van opzegtermijn of mits betaling van een opzegvergoeding. Deze vorm is alleen mogelijk bij AO van onbepaalde duur (zie hierboven). Het beëindigen gebeurt doormiddel van een eenzijdige en vormelijke rechtshandeling.

4. Ontslag om dringende reden

= er zijn ernstige tekortkomingen die elke professionele samenwerking onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt. Hierbij is er een fout van de WN duidelijk aanwezig. In dit geval hoeft geen opzeggingsvergoeding worden betaald. De strenge vorm- en termijnregelen zijn als volgt:

- binnen 3 dagen na kennis van de feiten moet de WG en WN ontslaan

- binnen 3 dagen na het ontslag moet de WG bewijs leveren dat samenwerking in feite onmogelijk is

5. Eenzijdige beëindiging van de overeenkoms door substaniële wijziging van essentiële arbeidsvoorwaarden

= wanneer er een eenzijdige wijziging in de AO plaatsvindt is dit een vorm van impliciete wilsuiting om de overeenkomst de beëindigen en kunnen we spreken van onrechtmatig ontslag. Hierbij kunnen de essentiële arbeidsvoorwaarden worden geschonden die de WN verzekeren van redelijke inspanningen

bronnen: AO, cao, wet, arbeidsreglement

verplichtingen WG:

• eerbied betuigen voor de WN
• goede zeden respecteren
• wijze van betaling respecteren
• goede arbeidsomstandigheden voorzien
• WN laten werken op plaats en op de wijze waarin is overeengekomen
• betalen van loon
• respecteren arbeidsduurgrenzen
• overhandigen arbeidsreglement

verplichtingen WN:

• eerbied betuigen voor de WG
• respecteren van de goede zeden
• zorgvuldig arbeid verrichten
• niet schenden van bedrijfsgeheim
• geen oneerlijke concurrentie