- Tendens van extended naar nuclear family? (wordt betwist)

→ reeds in de ME leefde men in een kerngezin

+ grote regionale verschillen in gezins- en huwelijkspatronen

- Huwelijkspatroon en industrialisatie

→ industrialisatie heeft gezins- en familieleven wel drastisch veranderd!

→ pre-industriële samenleving: gezinnen zijn productie-eenheden

- Liefde, erotiek en gezien

→ selectie huwelijkspartners op basis van sociale en economische belangen

=> in het westen wordt liefde wel essentieel voor een huwelijk, idee dat er een koppeling is tussen liefde en huwelijk is historisch gegroeid/gevonstrueerd

→ gevolgen op het seksuele leven: veel buitenechtelijke verhoudingen

+ buitenechtelijke kinderen: werden aanvaard en opgenomen

=> Maar seksualiteit was grotendeels losgekoppeld van romantische liefde en erotiek

- Stabiele pre-moderne gezinnen?

→ samenstelling gezinnen labieler dan vandaag: sterfte, daardoor hertrouwde de man zeer vaak en gingen kinderen vroeg het huis uit om elders huishoudelijk werk te verrichten

→ Gedachte dat er in verleden gezin stabieler is = geconstrueerd als cultureel idee in 18^E – 19^E

- 6 tot 3 miljoen jaar geleden

→ aanpassing aan bodemleven (door verandering tropisch oerwoud)

→ bipedalisme (hand komt vrij, ‘werktuigen’)

→ oog-hand coördinatie

→ selectiedruk in de richting van grotere hersenen

→ probleem van vroeggeboorte

- gezin als ‘oplossing’ van probleem der vroeggeboorte

= institutie die rol van baarmoeder postnataal voortzet

→ 2 basisfuncties van gezin:

• parentale investering
• langdurig partnerschap

- Langdurig partnerschap:

→ om beide ouders gedurende een jarenlange periode aan elkaar te binden, zijn biologische aanpassingen onontbeerlijk geweest, met name in de anatomie van man en vrouw

1. parentale investering sterk geslachtsgebonden; enkel vrouw stond in voor parentele zorg

=> 2 verschillende reproductiestrategieën

→ R-strategie van de man: kwantiteit: reproduceren, zo veel mogelijk nakomelingen

• Gevolg: mannelijk geslacht (= weinig investerend geslacht) poogt om zoveel mogelijk partners te verwerven en te bevruchten

 kortstondige relaties en competitie onder mannetjes

→ K-strategie van de vrouw: kwalitatieve opvoeding, investering in parentele zorg

• Gevolg: vrouw (= sterk investerend geslacht) : selectieve keuze in partners

=> Intraseksuele competitie tussen mannen en de zorgvuldige keuze van vrouwelijk geslacht  toename seksueel dimorfisme

= uitgesproken seksuele verschillen op morfologisch, fysiologisch en psychologisch gebied

→ robuuste mannetjes: geselecteerd op kracht en grootte

→ kleine vrouwtjes : vrouwen moeten zachter zijn in omgang met de kinderen

2. parentale investering meer verdeeld over de geslachten

=> vermindering van seksueel dimorfisme

→ feminisatie van de man :wijziging van secundaire geslachtskenmerken

→ toename permanente seksuele aantrekkelijkheid van de vrouw om haar partner langduriger te binden = wijziging van primaire geslachtskenmerken

=> vrouw wordt permanent aantrekkelijk

- conclusie: ontstaan van gezin voorbeeld van coëvolutie (= verwevenheid van biologische en sociale processen)

- polygamie: huwelijken waarbinnen het de man of de vrouw wordt toegestaan met meer dan één partner getrouwd te zijn

→ polygynie

→ polyandrie (eerder zeldzaam; in verarmde samenlevingen; vorm van geboorte- controle)

- Monogamie dominant? niet volgens Murdock

→ Hoeveel culturen, samenlevingen zijn dominant polygaam of monogaam?

=> Vaststelling dat er in meer culturen polygamie(=dominant) is dan monogamie

=> Reden: kleine groep/samenleving van polygamie

- 'nuclear family' (kerngezin) vs. 'extended family' (ruimere familie)

→ Gezin → familie

→ Ingebed in ruimer netwerk van

verwantschapsrelaties

=> Onderscheid: veronderstelling dat er een afbrokkeling is geweest van the extended family

→ Vroeger: mensen wonen in grotere groep

→ modernisering : grote families verbrokkelen en vallen uiteen in kerngezinnenen er komt meer en meer nadruk op kerngezin te liggen

- 'family of orientation' 'family of procreation

→ Gezin waarin men geboren wordt, Gezin dat is opgericht d.m.v.

→ gezin van oorsprong huwelijk waarbinnen een nieuwe generatie kinderen opgroeit (= procreatie)

=> Verschil in woonvorm: waar zich vestigen als men het gezin verlaat

→ Bij ons; gehuwden zoeken een nieuwe woonplaats naar eigen keuze, om het even waar; maar er zijn ook andere vormen:

=> 'matrilokaal' wonen

• Men blijft in de buurt wonen van het oorsprongsgezin van de moeder, van de vrouw

=> ‘patrilokaal’ wonen

• Men blijft wonen in de buurt van het oorsprongsgezin van de man

=> Plaats van wonen : indicatie dominante familie langs moederszijde of vaderszijde