• Naast cognitieve en manipulatieve interesse
• Mens kan niet anders dan zich een bijzonder soort vragen stellen die het strikt empirisch-rationele overstijgen (Nietsche, Schopenhauer) = existentiële vragen
• Vraag naar zin
  • Geen wetenschappelijk probleem  andere orde (wittgenstein)
  • Veeleer te maken met houding en ervaring
  • Vb. ‘waarom moest mijn kind sterven’

• Geen vraag naar verklaring, maar naar troost en zin
• Ouders zoeken een houding tov gebeurde

■ Hermeneutiek

• Menswetenschappen gebruiken niet enkel methode natuurwetenschappen
• DILTHEY
  • Methodologische verschil natuurwetenschap – geesteswetenschap

£ Natuurwetenschappen  verklaren (erklären)

£ Geesteswetenschappen  begrijpen (verstehen)

• Mens = zowel onderzoeker als onderzochte
  • Vereist andere vorm objectiviteit
  • Willen niet louter afstandelijk observeren en verklaren  begrijpen
  • Naast verklaren ook interpretatie (einfühlung)
  • Object menswetenschappen niet begrijpen zonder aandacht voor betekenis die mensen in hun leefwereld ervaren (contextueel anders)

Herleiding

• wetenschap bestaat bij gratie van herleiding
  • menselijk gedrag  intenties  fysieke processen, hormonen, stimuli
  • MAAR herleiden van gevoelens tot hormonen  zegt niet alles
  • Werkelijkheid waarin mensen leven heeft eigen realiteit en betekenis
• Onze leefwereldlijke ervaring = ruimer dan de wetenschappelijke benadering kan bevatten of objectiveren

Mensen willen niet alleen verklaren en controleren!

■ Wetenschappelijke wereld – leefwereld

• Vb. regenboog
  • Wetenschappelijk

laboratoria, experimentele settings

natuurkundig verklaard

• Leefwereld

dagelijks leven/waarin we betekenissen en (on)zin ontdekken

poëtisch of romantisch aangesproken

mensen ≠ onderzoeksobjecten MAAR waarmee we omgaan + die ons affecteren

• leven in 2 ‘werelden’
  • hoeft geen tegenspraak te zijn in deze 2 perspectieven
  • mensen kunnen met verschillende perspectieven omgaan
  • soms vinden we onszelf

vrije personen

complexe biologische en gedetermineerde organismen