(1140) Italiaanse monnik, Gratianus wou orde in de chaos van canonieke teksten door de publicatie van decretium gratiani. Dit instrument domineerde de studie van het kerkelijk recht zozeer dat de afgestudeerden veelal “decretisten” genoemd werden.
(1122) Bisschoppen moeten verkozen worden door de kerk maar nadien mag nog wereldlijke macht toegekend worden.
oorkonde van schenking van Constantijn. O.a. oppergezag verleend aan de paus over patriarchaten + volledige regering v/h West-Romeinse rijk.
traktaat uit 1075 van Gregorius dat een rechtstreekse aanval was op de macht van de Duitse keizer. Er staat in dat de paus suprematie heeft over keizer en het hoogste gezag is binnen kerk en maatschappij.
