• Dualisme(o.a. Galilei, Descartes)
  • geest en materie zijn verschillende ‘substanties’, verbonden via de pijnappelklier (=pineal gland/ epifyse) (dualistisch interactionisme)

o.a. in het Christendom: ziel

• moderne fysica (wet van behoud van energie):

er kan geen informatie (=energie) uitgewisseld worden met een ‘immateriële geest’

• alternatief is monisme, drie vormen:
  • materialisme: mentale processen bestaan niet, zijn allemaal materiële (chemische, fysische) processen
  • mentalisme (Locke): de wereld bestaat alleen in onze geest

solipsisme : alleen ik ben bewust

• identiteitspositie: mentale processen en hersenprocessen zijn verschillende beschrijvingen van hetzelfde fenomeen
• monisme is niet bewezen maar ligt voor de hand én leidt tot interessante

• geest is hersenactiviteit (‘the mind is what the brain does’)

1. fysiologische verklaring: gedrag en betrokken lichamelijke activiteit (bv. hersenactiviteit)

( het mechanisme)

• bv. rol van hormonen: testosteron doet hersengebied in mannetjesvogels groeien
• auto’s gaan vooruit omdat er een motor in zit die benzine omzet in beweging

1. ontogenetische verklaring: beschrijft hoe (individueel) gedrag zich kon ontwikkelen

(genen, voeding, ervaring)

( ontwikkeling en leren)

• bv. zang in vogels: aanleren was mogelijk door aangeboren eigenschappen; agressie vanwege aanleg en/of opvoeding
• auto’s gaan vooruit omdat er in de fabriek motoren zijn ontwikkeld die er ingebouwd zijn

1. evolutionaire (fylogenetische=afstammings-) verklaring: historische ontwikkeling van gedrag

(ontwikkeling van de soort: overleven)

• bv. gelijke zang in verwante vogelsoorten: nakomeling van dezelfde voorvader; oogbolreflex; verlegen mannen planten zich minder goed voort
• [ooit: ‘ontogenese recapituleert de fylogenese’ (=fout!)]
• auto’s zijn ontstaan doordat een uitvinder op het idee kwam om een paard te vervangen door een stoommachine

1. functionele verklaring: doel van bepaald gedrag

( ingebakken aanpassing aan de omgeving)

• bv. zingen van mannelijke vogels geeft betere voortplantingsmogelijkheden; agressie om de baas te kunnen zijn, aanzien te krijgen
• auto’s zijn ontwikkeld omdat sneller verplaatsen geld oplevert

 hoe verantwoordelijk zijn we eigenlijk voor ons gedrag?