Door maximumprijzen kan je schaarste ve bepaald goed creëren. Bv huurprijsreglementering. Als er monopolievorming is, bij gebrek aan competitie, heeft dat zin, maar bij competitieve markten werkt dat vaak id tegengestelde zin.
Minimumlonen: illegaal om mensen beneden dat minimumloon tewerk te stellen. maar je krijgt hierdoor werkloosheid. Goed voor mensen die hun werk kunnen behouden/die aan werk geraken, maar slecht voor diegenen die daardoor uit de markt worden gestoten.
Illegale markten: die zijn heel belangrijk, bv illegale drugs. Prof kent tussenpersoon. 20 000 per week. Gigantische volumes geld. Oostenrijks econoom Schneider specialiseert zich in schatten, die schat de illegale eco in versch landen, ahv statistiek. Ons land staat daar vrij hoog, in de lijst vd OESO-landen, staan we op plaats 3-4, Italië op 1. Gaat om 15% vh BBP. Dat zijn toch wel giga bedragen! Hoe werken die markten? Die markten zijn minder transparant dan legale markten. Hier is startsituatie de aanbod.
Als die markten illegaal zijn, er zit risico in voor supplier van gepakt en gestraft te worden. Er is een verwachte kost daarvan. Die mensen die houden daar rekening mee. dus kans om gepakt te worden x de straf. Aanbodcurve verschuift naar links. Overheid legt de bestrijding van illegale markten op de suppliers, de dealers, diegene die het verhandelen en produceren. Je kan ook de focus leggen op de klanten.
Vraagzijde: indien de vraag legaal zou zijn, bv alcohol, het is een harddrug, heel wat maatschappelijke en individuele schade teweegbrengen.
Ie illegale markt: als je markt illegaal maakt, hoe dan ook ga je een vermindering krijgen id kwantiteit. Er zijn economen die pleiten om sommige markten voor softdrugs niet te verbieden. Als je alcohol legaal maakt, waarom geen drug bv marihuana legaal maken? effect zou zijn dat schade toeneemt, omdat je situatie krijgt vd paarse curve naar turqoise curvemeer consumptie.
Effect op de prijs minder evident. Hier is de prijs 0. Prijs illegale markt = prijs legale markt. Indirecte consequenties meer criminaliteit.
Focus je op de klanten, gaat de prijs dalen. kwantiteit gaat toenemen, maar prijs gaat ook verminderen omdat klanten terughoudender worden, vraagcurve verschuift naar linksprijs daalt.
Prostitutie: als dat illegaal is, focust men op de klanten. Slecht nieuws voor de prostituees, want prijs daalt. Rol van prijzen: 4 rollen.
Als je tussenkomsten hebt, die gerechtvaardigd kunnen zijn, dan kunnen de functies verstoord worden en dan kan je gevolgen hebben die niet gewenst zijn.
Belangrijk bij prijzen: op een gedecentraliseerde en persoonlijke manier. Een markt is gedecentraliseerd. Onpersoonlijk mechanisme. Heeft allerlei positieve politieke bijeffecten, nl dat een grote graad van vrijheid van individueel handelen respecteert.
2e rol: informatieve rol. Prijzen bieden ook info. Prijs stijgt-> goed schaarser-> info voor producenten want ze moeten dan meer produceren. Info voor consumenten = prijs duurder.
Prijzen hebben ook een motiverende rol. Duurder-> C ontmoedigd, dus men koopt er minder van. Als prijzen stijgen, worden producenten aangemoedigd om meer te produceren.
Laatste (meest gecontesteerde) rol: verdelende rol. Zeker prijzen van input. Als je kijkt naar arbeid (belangrijkste productiefactor), als je beschikt over een talent dat zeer schaars is, verdien je enorm veel geld.
Als je iemand bent zonder talent of vaak voorkomend talent, dan is uw talent niet schaars en de markt vergoedt dat talent minimaal. Het is die rang van inkomensverschillen die vaak het prijsmechanisme waar mensen vaak tegen protesteren. Want talenten genetisch etc., dus loterij. Dus verdelende rol meest becontesteerde.
