Het vrijbuiterprobleem
Voorbeeld: landbouwer en zijn bijdrage voor dijk
Wat gaat de landbouwer doen?
- Twee vereenvoudigingen
- Anderen beslissen gezamenlijk
- Slechts twee keuzes: betalen of niet
- Groter getal is beter resultaat
- Voorkeurordening
- 4: anderen betalen, landbouwer niet, dijk komt er, landbouwer is vrijbuiter
- 3: anderen betalen, landbouwer ook, dijk komt er
- 2: anderen betalen niet, landbouwer ook niet, dijk komt er niet
- 1: anderen betalen niet, landbouwer wel, dijk komt er niet
- Dominante strategie: niet betalen
- Gevolg: situatie 2, er komt geen dijk
- Oplossing: overheidsinterventie (dwangmacht)
- Drie aandachtspunten:
- Bij herhaald spel geen dwangmacht nodig, vooral in kleine, niet-anonieme groepen
- Nadelen collectieve voorziening door overheid:
- Onmogelijkheid echte voorkeuren te reveleren
- ‘Social choice’, ‘public choice’ en ‘(new) political economy’: modelleren beslissingsproces en gedrag van politici en ambtenaren
- Collectieve voorziening niet noodzakelijk geproduceerd door overheidsondernemingen
- Kan ook door private ondernemingen