De rol van de markt
Wat is een markt? Geen fysische plaats, geen duidelijke locatie, maar term die gebruikt wordt voor processen van coördinatie en competitie. In een markt is er altijd competitie, altijd tussen producenten onderling of consumenten onderling. Mechanisme waarmee dat gebeurt is prijzen en prijsaanpassingen = kenmerken vd markt. Soms zijn markten fysische plaatsen, maar het kan ook een virtuele markt zijn. Bv wisselmarkten = virtueel, werkt met computernetwerken. Het onderliggend proces is belangrijker dan de vorm.
Adam Smith: godvader vd economie. 18e eeuwse Schotse verlichte filosoof. Vaak vader liberalisme genoemd, vaak negatief over gedaan. Maar Smith was een filosoof id eerste plaats, een geestelijke die begaan was met lot van zijn medemensen.
Hij schrijft over hoe mensen in elkaar steken, visie over de mens die verschilt van de egoïstische mens. Economieboek The Wealth of Nations: staat heel veel in. Id tijd van Smith was er vooral mercantilisme=verzameling van privémonopolies. Ondernemingen die bij gratie vd koning het monopolie kregen op allerlei dingen: handel, binnenlandse energiebronnen…de koning gaf monopolies aan vooral de adel. Smith was tegen het bestaan van al die monopolies die heel exploiterend waren voor consumenten en belemmeringen van vrije handel. Heel dat boek is een pleidooi voor markten en voor competitie. Smith = voorstander van competitie, concurrentie en vrije initiatieven. Dus verdediger economisch liberalisme en argumenteerde dat er een soort van onzichtbare hand was wanneer mensen toch hun eigen belang nastreven in concurrentie met anderen dat ze gedreven worden door een onzichtbare hand om ook het sociaal belang te dienen. Bv allerlei dingen produceren om in hun levensbehoeften te voorzien.
