De menstruele cyclus bestaat uit twee delen, de folliculaire fase en de luteale fase. De luteale fase is altijd 12-14 dagen lang. De folliculaire fase kan verschillen, na de menarche zal die onregelmatig zijn en voor de menopauze wordt de fase steeds langer. Tussen de fases is de ovulatie, de eisprong.

Aan het begin van de folliculaire fase worden een aantal follikels gestimuleerd om te groeien. Een follikel is gevoeliger voor FSH en gaat daardoor meer receptoren maken. De FSH concentratie daalt dan en de andere follikels worden niet meer gestimuleerd, maar die ene wel, want die heeft veel receptoren. Dit is de dominante follikel. Deze produceert veel antrum (vocht).

De follikels maken progesteron en oestrogenen aan. Bij een lage concentratie geven ze en negatieve feedback. De dominante follikel gaat dan heel veel oestrogeen maken en dan is de feedback positief. Er ontstaat een LH-piek, die nodig is voor het hervatten van de meisose, follikelruptuur en het in stand houden van het corpus luteum. LH en progesteron stimuleren proteolytische enzymen die het bindweefsel van de follikelwand afbreken. Na de ovulatie maakt het corpus luteum, gele lichaam, veel progesteron (en een beetje oestrogeen) die weer een negatieve invloed heeft op de hypothalamus en hypofyse. Het corpus luteum wordt instand gehouden voor 10 dagen met LH, daarna ondergaat het luteolyse. Bij zwangerschap moet het langer blijven bestaan, hiervoor is hCG (zwangerschapshormoon) nodig. Progesteron en oestrogeen zijn nodig voor het ontwikkelen en in stand houden van het endometrium (baarmoederslijmvlies).

Tijdens de foetale ontwikkeling van een meisje worden er gameten gemaakt. In de 6e maand van de zwangerschap is het aantal gameten het hoogst. Vanaf dan neemt de hoeveelheid altijd af. De reproductieve levensfase, als de vrouw vruchtbaar is, begint bij de menarche (eerste ovulatie) en eindigt met de climacterium (menopauze).

De voortplanting wordt gereguleerd met hormonen. De hypothalamus-hypofysegonade as staat centraal.

Dit systeem is bij mannen en vrouwen gelijk. De hypothalamus geeft het GnRH pulsatiel af. Waarom is onbekend, maar als het constant wordt afgegeven, dan is er desensitisatie van de hypofyse en werkt de as niet meer goed.

De geslachtshormonen zijn steroïden, allemaal door zowel vrouwen als mannen worden gemaakt, maar in andere hoeveelheden.

Bij inspanning loopt de kerntemperatuur op. Er is een bepaalde warmtebelasting, die afhankelijke is van de soort beweging (rendement), intensiteit, omgevingstemperatuur en mogelijkheid om warmte af te geven. De warmteproductie zelf wordt niet beïnvloed door getraindheid, warmtebelasting wél (getrainden beter warmte afvoeren).

Er moet warmte worden afgegeven en bij inspanning speel transpiratie een belangrijke rol. Aan het begin van een inspanning is er constrictie van de huidvaten door actieve α1-adrenoceptoren. Dit is nadelig voor de afgifte van warmte. De temperatuur loopt op en dan worden de zweetklieren geselectederd door het OS met acetylcholine. Acetylcholine zorgt ook voor dilatatie van de vaten en daarnaast wordt α1 geremd. Nu is er een verbeterde warmte-afgifte.

Door te trainen wordt warmte makkelijker afgegeven, want:

– sensitiviteit van zweetklieren gaat omhoog

– hypertrofie van zweetklieren

– ECV