• Essentie van wat minimaal geloofd moet worden voor bepaalde levensbesch.
• Orthodoxie  orthopraxie
  • Uitspeken geloofdbelijdenis al voldoende  nadruk op ‘doen’
  • INTERESSANT: (uitspreken) geloofsbelijdenis zelf = deel orthopraxie
• Naast specificatie van geloofsinhoud OOK rituele functie (uitdrukken vroom toebehoren aan god)
• Niet-religieuze levensbeschouwingen
  • Kunnen ook vorm van geloofsbelijdenis hebben (al dan niet ritueel)
  • VERSCHIL met religieuze levensbeschouwingen
    • Geloofsinhoud bij religies van buitenaf (niet mens zelf)
    • Echte oorsprong = transcendent
    • Openbaringsreligies: geloofsinhoud in openbaring + traditie
      • Openbaring: manier waarop bovennatuur kenbaar maakt aan mens
      • Traditie: geacculumeerde uitlegging door mensen/instituties met respect van geloofsgemeenschap
• (niet)religieuze levensbeschouwingen vaak verwijt ‘ideologisch/dogmatische’ geloofsinhoud  dekken zich in tov elke vorm van kritiek (vb. god is liefde, maar niets kan gebeuren om gelovige anders te doen denken)

• Geloofsinhoud/kern van gedeelde opvattingen
• Hoe fundamenteel zijn opvattingen in een levensbeschouwing?
  • Religieuzen handelen vanuit ‘geloof’
  • MAAR dit ‘geloof’ kan niet begrepen worden zonder oog voor religieuze leven waarin het ingebed is

■ Myth-ritual theory (Segal)

• Beide fenomenen noodzakelijk samen
• Sterke visie (steeds samen) / zwakkere versie (aanvankelijk samen, eigen ontwikkeling)
• Meest gangbare visie
  • Mythe = belangrijkste WANT meer intellectueel product
  • Ritueel = expressie van wat in mythe geloofd wordt
  • ~ westerse intellectualisme (theorie boven praktijk, praktijk opgevat als toepassing van theoretisch gegeven)
• Protest (1^e: Robertson Smith – Lectures on the Religion of the Semites)
  • Rollen omgedraaid: ritueel = sleutel tot mythe/leer
  • Mythe/leer van religie ≠ wereldverklaring MAAR verhaal/uitleg bij ritueel

■ Kenmerken (Humphrey & Laidlaw)

• Elke handeling kan in principe ritueel zijn
• Ritualiteit gezocht in HOE gedaan niet WAT gedaan
• Ritualization
  • Normale relatie intentie – handeling omgekeerd
• Archetypal
  • Rituele handeling = extern voor celebrant
  • Wordt slechts uitgevoerd
  • Ritueel wordt beschouwd als ‘natuurlijk iets’ waarvan betekenis/aard/structuur vastligt onafhankelijk van bedoelingen
• Intenties
  • Zijn niet afwezig MAAR bepalen identiteit ritueel niet
  • ALTIJD intentie om ritueel uit te voeren

2 consequenties van deze visie

1) Antropologie

• Ritueel zou vorm van communicatie zijn  NIET ZO (H&L)
• Rituelen moeten niet gecodeerd worden (≠ ‘systems of meaning’)

2) ‘heeft het gewerkt?’  ‘have we got it right?’

• = Belangrijkste vraag
• 1^e  modern, westers vooroordeel: ritueel zonder intenties en gevoels haast verwerpelijk  ritueel gedegradeerd tot toevallig communicatiemiddel
• Miskenning autonomie & polyinterpretabiliteit ritueel

 onafhankelijk van intenties = polyinterpretabiliteit = tolerantie voor meer/ minder/

anders zien van ritueel

• Rituelen ≠ maakbaar, beperkt corrigeerbaar
• Groepsgevoel door gelijktijdig zelfde dingen doen (≠ zelfde dingen intenderen)