• In zelfbeschrijvingen rapporteren deelnemers hun gedachten, gevoelens, verlangens en gedrag. Bestaan uit individuele vragen of reeksen vragen die samen één conceptuele variabele meten.
  • Vb Zelfwaarderingsschaal van Rosenberg: reeks vragen die samen de algemene zelfwaardering van een individu meten.
• Zelf beschrijvingen kunnen vertekend worden door de behoefte een goede indruk te maken. De formulering en de context van de vraagstelling kunnen eveneens de antwoorden vertekenen.
  • Onderzoek met een “pseudo-informatiebron” toont aan dat deelnemers in dat geval veel nauwkeuriger over zichzelf rapporteren en veel frequenter sociaal onaanvaardbare standpunten en gedrag rapporteren.
  • Bogus pipeline = pp-en werden overtuigd dat er een leugendetector aanwezig was. Dit beïnvloedde aanzienlijk de antwoorden. Toont gewenste antwoorden aan.
• Om de nauwkeurigheid van de zelfbeschrijvingen te verhogen beklemtonen sommigen de noodzaak om zelfbeschrijvingen zo snel mogelijk na het optreden van de gedachten, de gevoelens of het gedrag te rapporteren, om zo inaccurate herinneringen te vermijden:
  • Interval-contingente zelfbeschrijvingen: ondervraagden rapporteren op regelmatige tijdstippen over hun ervaringen.
  • Signaal-contingente zelfbeschrijvingen: registratie van de gebeurtenissen gebeurt zo vlug mogelijk nadat de ondervraagden een signaal krijgen.
  • Gebeurtenis-contingente zelfbeschrijvingen: verslaggeving over welomschreven gebeurtenissen vlak na het optreden ervan.
• Narratieve studies analyseren de inhoud van uitvoerige verhalen over een algemeen onderwerp. (~verhalende zelfbeschrijving)
  • Vb uit dagboeken, brieven, speeches, persconferenties, …
• Observaties worden door menselijke waarnemers of door machines (vb perceptie analysator, meten van hartslag, seksuele opwinding etc.) geregistreerd. Hierbij is interbeoordelaarsbetrouwbaarheid (zitten de observeerders wel op 1 lijn?) wel een vereiste.
• Dyadische Interactie Paradigma:2 waarnemers beoordelen onafhankelijk van elkaar het op video geregistreerde gedrag, met aandacht voor de interpersoonlijke afstand, lichaamshouding en de manier waarop de deelnemers naar elkaar kijken en glimlachen.
  • Voordeel observatie: gebrekkige herinneringen en vertekende interpretaties van het eigen gedrag worden vermeden.
  • Nadeel observatie: als de deelnemers beseffen dat ze geobserveerd worden, zijn observatiemethoden soms even vertekend als zelfbeschrijvingen door de sociale wenselijkheid.

Conceptuele variabelen en operationele definities: van abstract naar specifiek

• Onderzoekers vertalen abstracte, conceptuele variabelen in specifieke operationele definities, die nauwkeurig weergeven hoe men de variabelen kan manipuleren of meten.
  • Conceptuele variabelen: vb “conformiteit”, “groepsdruk”, “discriminatie”, ''eenzaam''
  • Er zijn meerdere operationalisaties mogelijk.

vb eenzaam -> vragen naar gevoel

• Begripsvaliditeit (construct validity) is de mate waarin de operationele definities met succes de corresponderende conceptuele variabelen manipuleren of meten.