Enkele onderzoeksmethoden

• Kwantitatieve methode
  • Meten, voorspellend
  • Vragenlijst, aantal tests, sommige experimenten
• Kwalitatieve methode
  • Beschrijven, interpreteren, begrijpen
  • Actieonderzoek, casestudy’s, dagboekstudies, interview en enquête, observatie

• Observatie
  • Gegevens verkrijgen over activiteiten of situaties zoals die zich in de werkelijkheid voordoen
  • Natuurlijke omgeving of in een kunstmatige situatie
  • Knelpunten

Tijdverslindend

Men ziet dingen die men wilt zien (ook al doen die zich niet echt voor)

Moeilijk voor herhaling en controle vatbaar

Weten dat ze geobserveerd worden kan het gedrag van mensen beïnvloeden

• Interview en enquête
  • Het is niet altijd mogelijk om te observeren (gedrag in privésfeer + mentale processen)
    • Daarom gaan we vragen stellen!
    • Mondeling = interview  direct mondeling contact

Checklistgesprek = voorgestructureerd met vaste vragen en open antwoorden

Open interview = mogelijkheid op opvattingen, doelen en kennis te expliciteren

• Schriftelijk = enquête  onderzoeker moet niet aanwezig zijn

Vaste vragenlijst

Goedkope manier om op korte tijd info te verzamelen over een grote groep mensen

• Betrouwbaarheid = afhankelijk van de vaardigheid van de vragenstellers
• Rekening houden met bepaalde principes
  • Representativiteit van onderzochte groepen  steekproeftrekking (ieder individu heeft evenveel kans om in de steekproef te worden opgenomen)
  • Verwachtingen van onderzoeker  uitsluiten door dubbelblind onderzoek
  • Sociale wenselijkheid bij proefpersonen  kan men uitsluiten door het echte doel te “verzwijgen” en na het onderzoek pas vrij te geven
  • Probleem van veralgemening  onderzoekers moeten kritisch blijven bij het veralgemenen
  • Probleem van volgorde van de vragen  volgorde kan invloed hebben op resultaten
• De test
  • Instrument om op korte tijd en op systematische wijze veel informatie te verwerken over een bepaald aspect van iemands mogelijkheden, persoonlijkheidstrekken, vorderingen (bij herhaling van de testmomenten)…
  • Kenmerken
    • Betrouwbaarheid

De scores moeten consistent zijn (hetzelfde blijven na verschillende testafnames)

Kan verhoogd worden door gebruik te maken van gestandaardiseerde methoden = er bestaan gemeenschappelijke afspraken over de afname en technieken

• Validiteit

Een test moet meten wat hij zegt te meten

• Ijking

De interpretatie van de verkregen gegevens wordt afgetoetst aan een gelijkaardige groep

• Objectiviteit

Kan maximaal uitgesloten worden door het volgen van een vaste procedure

• Experiment
  • Om de oorzaken van een fenomeen op een controleerbare manier na te gaan
  • Variabelen

Onafhankelijke  wordt gemanipuleerd door de onderzoeker

Afhankelijke  nagaan of er een effect van O.V. op A.V. is

• Situaties

Experimentele  onafhankelijke variabele wordt gemanipuleerd

Controle  onafhankelijke variabele is hier afwezig of ongewijzigd

• o Nagaan welke factoren van elkaar afhankelijk zijn en welke niet  oorzakelijke verbanden leggen