Bij de koop en verkoop van een bepaald goed zijn twee partijen betrokken: de koper en de verkoper. Soms kunnen de productie en de koop/verkoop de welvaart van anderen beïnvloeden. We spreken dan van externe effecten.
Met behulp van maximumprijzen kunnen sociaal onaanvaardbaar hoge prijzen worden voorkomen. Van sociaal onaanvaardbaar hoge prijzen is sprake wanneer als noodzakelijk beschouwde goederen zó duur zijn, dat slechts een klein gedeelte van de bevolking zich deze goederen kan veroorloven. Door het voorkomen van kartelvorming kan de overheid concurrentie bevorderen, waardoor meer goederen tegen lagere prijzen op de markt kunnen komen dan zonder concurrentie het geval zou kunnen zijn.
Door het voorschrijven van minimumprijzen kan de overheid voorkomen, dat de marktprijs zó laag wordt, dat grote aantallen producenten moeten uittreden.
Een transparante, of doorzichtige markt houdt in, dat er sprake is van volledige marktkennis. Alle vragers en aanbieders zijn dan op de hoogte van alles wat er op de markt gebeurt. Prijsverschillen – voor homogene goederen – zijn dan uitgesloten.
Dit houdt in dat iedereen die dat wenst het product kan gaan produceren (men treedt toe tot de markt), of met de productie kan stoppen (men treedt uit de markt).
Hier is sprake van wanneer de consument – voor een bepaalde behoefte – geen onderscheid maakt tussen de door verschillende producten aangeboden goederen.
