Het veranderende beroepssysteem

• In 1900 3/4^e van arbeidende bevolking arbeider
• Relatief weinig individuen in witte boord-jobs en vrije beroepen.
• Midden van eeuw aantal arbeiders slechts 2/3^evan de arbeidende bevolking
  • Automatisering van taken die arbeiders vroeger verrichten
  • Verplaatsing van heel wat industrie naar lage loonlanden

Effect:

® Arbeidersklasse krimpt in, middenklasse breidt uit

® Van hoofdzakelijk “arbeidersklasse-samenleving” naar grotendeels “middenklasse-samenleving”

- Maar!
Kleine nuancering: Stratificatie is in haar geheel gewijzigd. Gaat niet enkel om verschuiving van arbeiders naar middenklasse.

Stratificatiestudies houden meestal geen rekening met geslachtsverschillen.

Vrouwen werden als vanzelf tot dezelfde klasse gerekend als hun man of hun vader. Tot op grote hoogte is deze veronderstelling terecht.
Maar meer en meer zien we een verandering optreden. De toenemende onafhankelijkheid van de vrouw brengt met zich dat vrouwen soms een andere sociale klassenpositie innemen dan hun vader of hun man.

Lloyd Warner

 Algemeen:
Legt in stratificatie-onderzoek nadruk op verschillen in levenswijze van
verschillende groepen in de maatschappij.

Deelde Amerikaanse maatschappij op in zes groepen, gaande van upper-upper-klasse en een lower-upper-klasse tot een lower-lower klasse.

= LL – UL / LM – UM / LU – UU

Toonde aan hoe iedere klasse, een eigen, kenmerkende levensstijl had die niet kon worden herleid tot verschillen in economische mogelijkheden.

Onderscheid Upper-upper-klasse & lower-upper-klasse

( haute bourgeoisie) ( nouveau riches)

• UU heeft een ‘gracieuze’ levensstijl.
• LU komt eigenlijk voort uit de UM waar de vruchten van economische inspanningen worden getoond.
   Upperclasse stijl schrijft voor om rijkdom zoveel mogelijk te verhulden
• Verschil in ethos
  : Middenklasse-ethos is er een van strevend leven
  = dezelfde waarden die in middenklasse als teken van gezonde ambitie
  gezien worden, gelden als streberisch en vulgair in upper-klasse.

Scheidingslijn tussen UL en LL

 Vooral gebaseerd op moraal.

 UL ( arbeidersklasse) is arm, maar bezield door ethos van hard werken,
discipline en ambitie.
 LL heeft als overheersende ethos is er een van onmiddellijk genoegen, er
wordt neergekeken op beloningen die mensen in andere strata najagen

Merkwaardig parallellisme tussen LL en UU

Verachten beide het principe dat men hanteert in middenklasse, namelijk de gedreven ambitie.
UU zijn vaak overervers, nemen houding aan als klein beetje desinteresse voor arbeid. Bv. Prins Laurent. “Je bent iemand, dus je moet niet meer opklimmen.”

Onderzoek naar levensstijlen door Pierre Bourdieu

Hij legt verband tussen smaak en klasse waartoe iemand behoort.

• Onderscheidt drie klassen:
• Dominante klasse
   intellectuelen
  = Relatief weinig economische middelen,
  maar overmatige aandacht voor ‘hoger cultuur’
  Bv. filosofie, poëzie, klassieke muziek, …
  
   industriëlen en groothandelaars
  = minder ‘cultureel kapitaal’ maar meer economische
  middelen
• Midden klasse
   puriteins-ascetische habitus
  = sobere en hypercorrecte levenswijze
  
   kleinburger is pünktlich en deftig
  = geen opvallende kleren of dure uitspanningen
  = pünktliche verhouding met wereld van kunst en
  cultuur, maar valt steeds weer door de man

Zij zullen operette verwarren met klassieke muziek, popularisatie met
wetenschap, tv-feuilletons met kunstfilms, …etc.

• Lagere klasse

 kenmerken zich door ‘le choix du necessaire’
 realistische habitus

 Eenvoudig leven, dito smaak.
= Maken van nood een deugd en voelen zich daar goed
bij

Bourdieu onderscheidt tal van smaakcategorieën in overeenstemming met klasseverschillen.
Bv. Gevechtssporten

Over het volgende in dit hoofdstuk kwamen géén hoofdvragen, eventueel wel begrippen zei hij dus heb het lichtjes samengevat maar zonder al te veel details.

Klassenverschillen gelden op bijna alle domeinen van het leven

= levensverwachting, gezondheid, misdaad en bestraffing, onderwijs, arbeid en
tewerkstelling.

Levensverwachting & gezondheid

• Klassenverschillen zijn gebaseerd op economische verschillen, hoe hoger op sociale ladder, hoe meer levenskansen.
• Kans op kanker, longontsteking, hartziekten, diabetes …enz. stijgt naarmate men daalt op sociale ladder
   Verklarende factoren?
  • Hogere strata hebben
    • Veel betere voeding
    • Gezondere levenswijze
    • Betere medische verzorging
• Lagere strata
  • Minder middelen om ziekte te voorkomen of genezen

Misdaad en bestraffingen

• Misdaad neemt toe naarmate men daalt op sociale ladder

 Vermoedelijke verklaring?

• Misdrijven gepleegd door lagere klassen zijn “zichtbaarder”
  Bv. Gewelddelicten
• Misdrijven gepleegd door hogere klassen zijn minder zichtbaar
  Bv. Belastingfraude

Opmerking: Sommige criminologen menen dat politie en ander wetshandhavers
toleranter zijn tegenover overtreders uit middenklasse.

Onderwijs

• Zou de hefboom moeten zijn om deze ongelijkheden te veranderen
   Maar: Onderwijs reproduceert deze ongelijkheden veeleer.
  Onderwijskansen zijn zeer ongelijk verspreid over verschillende
  sociale klassen.