• Moraal: in zichzelf te funderen zonder beroep op externe factoren
• Moraal afhankelijk van god  moreel handen = tegenovergestelde van moraliteit
• Moraliteit ~ rationaliteit: gehoorzaamheid aan de rede als zelfwetgever, geen blinde gehoorzaamheid aan externe instanties

• levensbeschouwingen hebben normatieve component (op ‘juiste’ pad houden)
• bestaat uit religieuze en/of morele voorschriften

• 18^e E: intellectuele elite meer en meer afstand kerkelijke leven/religieuze cultuur
• Zoeken een seculier discours waarin emoties ondergebracht kunnen worden (vroeger gecultiveerd in religie)
• vb. Deïstische natuurlijke religie  weinig christelijks  verwijst meer naar kosmische oorsprong + een hypothese
• religieuze gevoel  christelijk waarmerk kwijt

 religieuze ervaring = transreligieus

• 18^e E: verschijnen studies over esthetische categorie van ‘het sublieme’
• Meeste auteurs willen onderscheid maken tussen ‘schone’ – ‘sublieme’
  • SCHONE: liefelijk, bekoorlijk, decoratief, classicistisch, overzichtelijk

Vb. symmetrische tuin, stilleven

• SUBLIEME: angstwekkende kracht, gruwelijke pracht, onbegrensdheid

Vb. storm op zee, fonkelende sterrenhemel