Wat is Comparatieve filosofie?

Comp. Φ: wanneer vormen van westerse wijsbegeerte en vormen van niet-westerse wijsbegeerte met elkaar vergeleken worden.

Prof. Em. Ulrich Libbrecht  culturen worden niet in conflictmodellen tegenover elkaar geplaatst, maar men streeft naar een integratie van uiteenlopende ideeën.

• Comparatieve φ: filosofie van andere culturen als studieobject, richt zich hoofdzakelijk op geschreven of gesystematiseerde bronnen.
• Interculturele φ: actieve dialoog tussen filosofieën van verschillende culturen.

Wat kan tot de filosofie gerekend worden? Φ: een wereldbeeld dat oriëntatie in het leven biedt.

Historische achtergrond

• De beperkte interactie tussen levensbeschouwingen was lange tijd in handen van veroveraars, handelaars, missionarissen en kolonialisten.
• Probleem van onvertaalbaarheid  eurocentristische en vertekende interpretatie van het oosterse denken.
• Eerste filosofen die zich over Oosterse φ uitspraken: Kant,Herder, Hegel e Schopenhauer.

Vooral Hegel voorstander van eurocentrisme(˜ kolonialisme): de eigen Europese cultuur was superieur en leverde de norm en de maatstaf waarmee andere culturen beoordeeld werden. (Hun religie geldt als ‘primitief’, omdat ze niet steunt op één hoogste principe of wezen (God) waarvan alles afhankelijk en waardoor alles verklaarbaar is.)

Hindernissen voor de Comparatieve filosofie

• Incommensurabiliteit: culturen kunnen zo sterk van elkaar verschillen dat ze onvergelijkbaar worden  Eurocentristische ingesteldheid van de filosofische wereld
• Libbrecht: elke vergelijking vraagt dat we enkele kenmerken selecteren en deze als criterium gebruiken. Men moet niet trachten culturen in hun totaliteit proberen te vergelijken.

De kritische rationaliteit van Popper: men tracht zich onophoudelijk af te vragen of de andere misschien gelijk kan hebben en ik ongelijk.