In en om de bloedvaten

De wanden van slagaders en aders bestaan uit endotheel (een dunne binnenlaag dekweefsel), een middenlaag van elastisch bindweefsel en glad spierweefsel en een buitenlaag van bindweefsel. De wanden van de haarvaten bestaan uit een laag dekweefselcellen, omgeven door een membraan, die niet goed tegen elkaar aansluiten, waardoor ze goed geschikt zijn voor het uitwisselen van stoffen met de weefselvloeistof. Bij elke samentrekking rekken de dikke elastische wanden uit. Naarmate de sladaders meer uitrekken wordt de tegendruk groter. De bloeddruk is het hoogst tijdens de kamersystole. Dit is de bovendruk. Als de kamers ontspannen, wordt de bloeddruk weer lager. Dit is de onderdruk. De elektrische wanden van de grote slagaders dempen de stoten, waardoor het bloed verderop gelijkmatiger stroomt. Het regelcentrum geeft altijd de hoogste prioriteit aan de bloedtoevoer naar je hersenen en je hartspier.

Bloed stroom via haarvaten een weefsel binnen, waar een deel van het bloedplasma door openingen tussen de cellen van de haarvatwanden naar de weefselvloeistof gaat, maar de meeste eiwitten/rode bloedcellen zijn te groot. In de haarvatwanden in de hersenen kunnen stoffen niet door de cellen lekken omdat daar de dekweefselcellen beter sluiten. Daar passeren stoffen alleen via de bloed-hersenbarrière.

Weefselvloeistof ontstaat door filtratie. Omdat het eiwitgehalte laag is, is de colloïd osmotische waarde lage dan dat van bloedplasma. Hierdoor is er ook resorptie. De bloeddruk en het verschil in colloïd osmotische waarde werken in tegengestelde richting. Aan het begin van een haarvat is er een netto transport naar buiten, aan het einde naar binnen. Het bloedplasma stroom met de opgenomen weefselvloeistof terug naar het hart door spierbewegingen en kleppen in de aderen. Kleine hoeveelheden weefselvloeistof komen echter via een omweg van de lymfevaten terug. Hier heet het lymfe. Via steeds grotere lymfevaten komt de lymfe weer in de bloedsomloop. Bij elefantiasis verhinderen parasitaire wormpjes het terugstromen, waardoor afgesloten ledematen opzwellen.

Je lymfevaten lopen door een aantal lymfeknopen, waar grote aantallen witte bloedcellen zich bevinden, die ongewenste stoffen opruimen.

Door lucht in de manchet rond je bovenarm te pompen wordt de armslagader dichtgedrukt en is er geen polsslag. Door het openen van het ventiel neemt de druk in de manchet langzaam af. Als je geklop hoort, is de druk in de manchet gelijk aan druk tijdens de systole van de linker kamer en kan je de bovendruk meten.