Kant 18e eeuw – Verlichting

Kennisleer: na het lezen van Hume stelt hij zich tot taak de zekerheid van de newtoniaanse fysica en van de autonome moraal te redden en daarbij rekening te houden met de kritiek van Hume.
Copernicaanse omwenteling; de grond van de zekerheden ligt niet in de ervaringsgegevens of in de oorsprong ervan, maar in het subject. De inhouden van onze kennis wordt geordend door vormen (a-priorivormen) , die we vooraf in onze geest hebben. Kennis van de wereld bestaat dan ook uit de synthese van de inhouden van de empirie en de ordeningsvormen van het denken.
Transcendentaal: we moeten op deze vormen vertrouwen als zeker, want ze zijn een noodzakelijke voorwaarde voor onze kennis, ze zijn een voorwaarde voorafgaand aan de mogelijkheid van kennis.
Er bestaan 3 soorten oordelen: analystische oordelen die a priori waar zijn, synthetische oordelen zijn a posteriori (na een ervaring) en de synthetische oordelen a priori (analyse van de a priori vormen)
Metafysica is ook volgens Kant onmogelijk, de vormen hebben als functie ervaringsgegevens te ordenen, we kunnen over relaties tussen verschijnselen spreken, maar niet over de dingen op zichzelf die de oorzaak van de verschijnselen zouden zijn. (Kritik der reinen Vernuft)
Praktische Vernuft: Categorisch imperatief, als ik een echte morele regel wil volgen, op basis van een vrije beslissing, zal ik hierbij uiteindelijk uitkomen. Een morele eis die op zichzelf staat en niet in dienst van andere doeleinden. Deze regels zijn karakteristiek voor iedere mens.
‘Handel zo alsof de regel die uw handelen leidt, een voor iedereen bindende wet zou kunnen worden’
‘ Gebruik in uw handelen de medemens nooit als louter middel, maar erken hem steeds als iemand die zijn eigen doel is’
Godsgeloof: omdat in de zintuigelijke wereld vrijheid en dus ethiek onmogelijk zijn, moeten we geloven dat er een buitenzinnelijke wereld is als terrein van ons handelen: dat kunnen de dingen zelf zijn. De zaligheid bestaat dus in een bovenzinnelijke wereld, als wij aannemen dat er inderdaad zo’n rechtvaardige ordening van de totale werkelijkheid is, kunnen we dat alleen danken aan het absolute wezen: God.