JOHANNES CALVIJN: HET GENEEFSE MODEL

 Johannes Calvijn ( 1509 1564), een van de meest emblematische figuren van de Reformatie naast Luther

• bracht systematiek in reformatorisch denken door zijn heldere en pedagogische geschriften
• werkte een nieuwe kerkorganisatie uit binnen een lokale context: het Geneefse Model (nl. in de Academie)
• geen theologische vorming (zoals Luther en Zwingli)
  • rechtenstudie te Orléans en Bourges

 vanuit die achtergrond benaderde en verklaarde hij de Bijbel op een methodologische wijze

• voortgezette studie te Parijs; invloed vd Reformatie
• vluchtte voor de repressie naar Basel
• 1536: Institutio Christianae Religionis
  • gids voor de studie vd authentieke wijze vd Bijbel
  • eerste versie 6 hoofdstukken, laatste versie in 1559: 80
  • zowel in het Latijn als het Frans ( basis voor de Hugenoten)
• kwam in Genève terecht, werd gevraagd te helpen aan een religieus hervormingsprogramma (aanvankelijk verbannen, daarna weer teruggeroepen)
  • vanaf 1541 nam hij de Reformatie te Genève in handen, echter zonder formeel leiderschap
  • 1541: Ordonnances Ecclésiastiques:
  • kerk moest bestuurd worden door 4 collectieve lichamen

1) predikanten : verkondingen woord Gods en toedienen sacramenten ( = doop en avondmaal)

2) doctores: grondige Bijbelstudie en opleiding vd predikanten

 oprichting vd Academie in 1559 onder rectorschap van Theodore Beza : ook opleiding v religieuze vluchtelingen

3) ouderlingen: gekozen uit de stadsraad, vormden consistorie: toezicht houden op christelijke levenswandel van de stedelingen

4) diakens: armenzorg

!! Genève was GEEN theocratie !!

• deze sterke organisatie zorgde samen met Calvijns intellectuele erfenis voor de verspreiding van het gereformeerd protestantisme (of calvinisme)
  • vb Gentse Calvinistische Republiek 1577-1584 (met theologische faculteit)
• Calvijns Predestinatieleer
  • God = soeverein en beslist actief, los van persoonlijke verdiensten, om mensen te redden of te verdoemen
  • Dit was een mysterie: er moest niet over gespeculeerd worden
  • Christus was gestorven voor de uitverkorenen  identificatie met het uitverkoren volk van Israël