Het West-Europese Huwelijkspatroon 1800

 term van John Hajnal : van toepassing op de bevolking vd Late ME en de VMT

 2 huwelijkspatronen met denkbeeldige scheidingslijn lopend van Trieste tot Sint-Petersburg

• ten Westen: hogere leeftijd bij het eerste huwelijk (> 25j) en een groter aandeel dat nooit trouwde tov het Oostelijke deel

• antwoord op landschaarste en beperkte mogelijkheden van toenmalige plattelandseconomie
• malthusiaans of zelfregulerend

• Huwelijksleeftijd schoof nog verder op in de 2^e helft vd 18^e E

 verband met bloei protoindustrie ? (Cfr. Supra)

• jongeren kwam onder druk te staan door de sterk stijgende grond- en voedselprijzen als gevolg vd bevolkingsexplosie
• verruimen vh bestaaninkomen met vlasteelt en rurale linnennijverheid bood onvoldoende kansen