HET LEREN VAN EEN STIEL De vroegmoderne tijd

 geen georganiseerde of uitgebreide beroepsopleiding in de Middeleeuwen

• vanaf de 15^e E: groeiende behoefte aan adequate beroepsvorming door de groei van de handel en nijverheid
• ambachten werden traditioneel aangeleerd in het ambacht zelf, op basis van een leercontract (basisvaardigheden werden in de plaatselijke school aangeleerd of bij de ambachtsmeester zelf)
• vanaf laat 15^e E en in 16^e en 17^eE
  • wezen- en vondelingenhuizen richten eigen werkscholen op
  • jongens: bakken, brouwen, kleren of schoenen maken
  • meisjes: wassen, strijken ed
  • geen groot succes
  • kinderen werden vaker bij particulieren tegen de betaling in de leer gezet: dit leidde vanaf de VMT tot uitbuitende kinderarbeid
• handel en administratie
  • veel mogelijkheden in de grote steden
  • vb Antwerpen: alle Europese talen, wiskunde, boekhouding en handelscorrespondentie
• hoger beroepsonderwijs:
  • in de loop vd 17^e en 18^e E
  • architecten, schilders, ingenieurs, chirurgijns en landmeters
  • grand tour : buitenlandse studiereis voor jongens uit de hoogste klasse op het einde van hun opvoeding