Hedendaagse globalisering als werkelijkheid en als vertoog.

Vragen die vanuit een historisch perspectief kunnen worden gesteld:

Zijn nationale staten gedoemd om te verdwijnen en nemen internationale en mondiale instellingen de politieke macht over?

Is er een trend van culturele homogenisering?

Doet globalisering de grenzen vervagen?

Brengt globalisering meer amerikanisering ?

Tegenstelling tussen convergentie of divergentie?

Staat globalisering voor een meer eengemaakte wereld, met kleinere verschillen en meer gelijkheid (convergentie) of groeien we in de ‘kleinere’ wereld meer uit elkaar (divergentie)?

Telkens is de vraag op welke wijze nieuwe evenwichten kunnen worden gevonden:

Een nieuw evenwicht tussen diverse politieke blokken

Een nieuw evenwicht tussen politiek en economie: markt heeft nood aan controle en politieke stabiliteit

Een nieuw evenwicht tussen politiek, economie en de aspiraties van sociale groepen: de welvaartsstaat op wereldvlak uitbouwen

Een nieuw evenwicht tussen het rijke Westen en het armere niet-Westen

Samengevat:

Globalisering is geen neutraal begrip, maar verwijst naar de expansie van een specifiek economisch en samenlevingsmodel. Globalisering is een ideologisch breekijzer om nationale regulering of controle af te bouwen ten voordele van meer internationale economische mobiliteit.

Globalisering is een historisch verhaal. Globalisering staat voor een opeenvolging van versnellingsfases in de groei van het kapitalistisch wereldsysteem.

Paradox: processen van schaalverkleining en van verdichting gaan gepaard met processen van versnippering en verwijdering.