De wereldeconomie

De tweede Industriële Revolutie

- Vooral in de Eerste Zone

- Technologische innovaties (elektriciteit, verbrandingsmotor, petrochemie, explosieven, telefoon, radio, uitbreiding sporennet)

- Veranderd consumptiepatroon (ook voor de gewone consument)

- Amerika: pionier ivm bandwerk

- Duitsland: grootste producent van Europa (ipv GB en BE)

Vrijhandel

- GB

- als motor (afschaffen Corn Laws)

- Ook Napoleon III stapt in dit systeem

- Raar want tegen het (toen dominante) nationalisme

• ^§ Strookt wel met het imperialisme

- Focus op import van ruwe materialen en voedsel

- Export alleen kon de import niet betalen

- “Onzichtbare export”: verscheping, verzekeringen en intrest op uitgeleende bedragen

Export van Europees kapitaal

- Investeren in landen waar expansie mogelijk was (vooral VSA)

• ^§ Aandelen kopen van bedrijven die daar gevestigd waren
• ^§ Geld lenen

- Vooral door rijke burgerij

- Grootste kapitaalexport door GB, Frankrijk en DE

De Goudstandaard

- Balans tussen de verschillende munten te stabiliseren (VOORDEEL)

- Universeel aanvaard (VOORDEEL)

- De hoeveelheid goud bepaalt de marktprijs ervan en dus de waarde van geld (NADEEL)

- Goudschaarste was nadelig voor de gewone man (leven wordt duurder)

- GB als eerste dit systeem ingevoerd

1. ^§ Pond als belangrijkste munt

Gemondialiseerde economie

- Eerste Zone: produceert industriële producten, bezit kapitaal

- Tweede Zone: levert grondstoffen, koopt industriële producten

- Concurrentie  (producenten van dezelfde producten)

^§ Druk op de economie 
^§ Bij een economische crisis (prijzen ) in een deel van een zone wordt de gehele wereldeconomie verplicht de prijzen te doen dalen

- Zwakheid van het ongereguleerde kapitalsme

^§ Werkloosheid  (door besparingen)
^§ Afwisselende hoogte- en dieptepunten

- Iedereen wordt dus meer kwetsbaar

• ^§ Implicaties op de politiek (door economische onrust)
• ^§ Overheden trachten de vrijhandel steeds meer te reguleren

 protectionisme

Veranderingen in organisatie: kapitaalconcentratie

- ° Grote corporaties

^§ Verschillende economische processen onder één bestuur (“Verticale integratie”)

 van ontginning tot afgewerkt product onder één corporatie

- “Horizontale integratie”

^§ Verschillende branches onder één “trust” of “kartel”

 zich beschermen tegen fluctuaties van de markt

- Hierdoor: kapitaalconcentratie

- Meer stabiliteit (prijzen, werkgelegenheid)

^§ Niet per se betere lonen