Als je een mooie fiets hebt, vind je het heel vervelend als die gestolen wordt. Dat de fiets gestolen wordt is een risico voor de bezitter van een fiets. Mensen houden niet van risico’s. Als fietsbezitter vertoon je - zoals dat heet - risico-avers gedrag. Omdat je het risico niet wilt lopen dat je fiets gestolen wordt, verzeker je de fiets.

Een verzekering is een overeenkomst tussen een verzekeraar en een verzekerde waarbij de verzekerde tegen betaling van een premie de garantie krijgt dat een schade aan de verzekerde door de verzekeraar wordt vergoed. De vraag naar verzekeringen is afhankelijk van de hoogte van de risico-aversie bij de consument, de hoogte van de premie en het inkomen van de consument.

De hoogte van de (verzekerings-) premie is afhankelijk van de kans dat de fiets gestolen wordt en de prijs van de fiets. Als er een kans is van 1 op 20 in één jaar dat je fiets gestolen wordt en de gemiddelde dagwaarde van een fiets is € 600 dan bedraagt de premie 1/20 × € 600 = € 30. Dit nog afgezien van de andere kosten van de verzekeringsmaatschappij zoals administratiekosten en overheadkosten en afgezien van de winstopslag voor de verzekeringsmaatschappij.

Transactiekosten zijn alle kosten die gemaakt worden om de ruil tot stand te brengen. Transactiekosten zijn terug te voeren op het gebrek aan informatie en vertrouwen. In de relatie tussen koper en verkoper is er sprake van asymmetrische informatie: de ene partij weet dan meer dan de andere partij. De koper kan zich wapenen tegen asymmetrische informatie, maar moet dan wel extra transactiekosten maken. Teveel asymmetrische informatie kan ertoe leiden dat een markt niet goed meer functioneert. Denk in dit geval bijvoorbeeld aan de markt voor tweedehands brommers. Als een markt niet goed meer functioneert, is er sprake van marktfalen. Van averechtse selectie is sprake als een koper die uit was op een goede brommer, met een slechte brommer naar huis gaat. Het geven van garantie en het opbouwen van een goede reputatie kan averechtse selectie en daarmee marktfalen voorkomen.

Consumeren is het kopen van producten voor de bevrediging van je behoeften. Bij sparen wordt de consumptie uitgesteld naar de toekomst. Hierbij is sprake van intertemporele ruil of ruilen over de tijd. Ook bij consumeren met vreemd vermogen is er sprake van ruilen over de tijd. Door te lenen wordt het moment van de koop vervroegd, het koopmoment wordt in de tijd naar voren gehaald. Hierbij ontstaat er een schuld.

De opofferingskosten van consumeren met geleend geld zijn gelijk aan de rente die over de lening moet worden betaald.

Sommige mensen hebben een laag inkomen en anderen een hoog inkomen. Een inkomensverdeling laat zien welk deel (percentage) van het totale inkomen een bepaald groep (percentage) van de mensen heeft. In een grafiek getekend, levert dit een lorenz-curve op. Een lorenz-curve geeft de mate van ongelijkheid van de inkomensverdeling over personen weer. Hoe dikker de buik van de lorenzcurve hoe ongelijker (schever) de inkomensverdeling. In de grafiek van de lorenzcurve zetten we op de horizontale as het cumulatief percentage personen en op de verticale as het cumulatief percentage van inkomen. De inkomsten lopen van laag naar hoog. Wanneer de relatieve of procentuele inkomensverschillen als gevolg van een herverdeling kleiner worden, is er sprake van nivellering. Als de relatieve of procentuele inkomensverschillen groter worden, is er sprake van denivellering. Denivelleren betekent dat de verhouding tussen hoge en lage inkomens kleiner wordt.