Stappenplan: - Wat is het morele kernprobleem? ( Is het moreel aanvaardbaar dat … ?)

- Wie zijn de betrokkenen? (=stakeholders)

- Wie zijn/is moreel aanspreekbaar?

- Welke informatie heb ik van de feiten?

- Welke argumenten kunnen worden aangevoerd?

* Gevolgen-ethisch

* Beginsel-ethisch

- Wat is mijn conclusie?

- Is deze conclusie ook toepasbaar in andere omstandigheden?

1) Je werkt in een bedrijf dat werkt met cadmium. Dit is een zeer giftige stof en stakeholders hebben al hun klachten verzameld, net zoals verschillende milieu bewegingen. Je voldoet wel nog steeds aan de milieuvoorwaarden. Daarbovenop bestaat een ander soort stof dan cadmium voor je producten te vervaardigen. Wat doe je?

2) Een multinational heeft een vestiging in Antwerpen. Je zit in de raad van bestuur en je hebt de vraag van hogerop gekregen om 1000 van de 2000 werknemers te ontslagen omdat er een nieuwe vestiging in Taiwan komt, omwille van de lagere loonkost. Onze multinational boekte het laatste jaar drie miljard euro winst.

3) Je hebt gezien dat je baas tegen de auto van een geparkeerde auto van een klant is gereden en vervolgens gewoon vertrekt. Je zit hiermee in je maag. Je wil je baas hier morgen over aanspreken, pittig detail, morgen heb je met diezelfde baas een gesprek over een eventuele promotie.

Er bestaat niet zoiets als een rechtvaardige oorlog. Wat we doen is Satan met Satan bestrijden. Maar velen zouden het er toch mee eens zijn dat, hoewel de oorlog slecht is, sommige duivels slechter zijn dan andere. Inderdaad, indien mogelijk moet oorlog voorkomen worden, maar niet tegen elke prijs. Hij kan de minste van de twee kwaden zijn; drijfveren kunnen zo dwingend zijn, het doel zo belangrijk, dat het moreel gerechtvaardigd is naar de wapens te grijpen. In dergelijke gevallen kan een oorlog een gerechtvaardigde oorlog zijn.

De triple bottom line behoort tot de eerder klassiek benadering van MVO. Ze werd bedacht door John Elkington. Zoals de naam zelf al verklapt zijn er de bottom lines nl.:

- 1) De sociale bottom line

- 2) De economische bottom line

- 3) De ecologische bottom line deze 3 bottom lines zijn als continentale platen, soms bewegen ze onafhankelijk van elkaar en soms botsen ze en ontstaan er raakvlakken:

- 1) Overlappingszone ecologie en economie ( eco-efficiëntie, schaduwprijzen, groene belasting, …)

- 2) Overlappingszone ecologie en sociale kwesties ( milieu-rechtvaardigheid, intergenerationele rechtvaardigheid, ecologische vluchtelingen, opleiding en training op vlak ecologie, …)

- 3) Overlappingszone economie en sociale kwesties ( bedrijfsethiek, fair trade, mensenrechten, rechten van minderheden, stakeholderskapitalisme, …)

De 3 bottom lines werden omgevormd tot de 3 P’s. De diepere betekenis is Elkington zat niet in deze 3 P’s afzonderlijk, maar in een situatie waar zij overlappen. Ook wordt profit soms vervangen door prosperity, waardoor men de term een diepere betekenis geeft, dieper dan pure winst.

Een 5de vorm van verantwoordelijkheid heeft te maken met zingeving aan je bestaan. Deze verantwoordelijkheid ligt als een schil om de andere 4 (economische, juridische, ethische en filantropische). Zingeving is dus niet alleen een zaak voor het persoonlijk leven.