Menu

School als bureaucratische institutie

Illich stelt dat alles in het schoolsysteem teveel vastligt. Het is een bureaucratische cocon voor zowel leerlingen als leerkrachten. Lessenroosters, eindtermen, leerplan, uren… liggen allemaal op voorhand vast. Dit zorgt ervoor dat er weinig ruimte is voor persoonlijke leergierigheid en passies. Anderen beslissen wat de leerkracht moet geven en jij krijgen qua leerstof. Dit is een bureaucratische beknelling! Het is een grauw afmalen van het programma, maar verandert je leven niet.

  • Zowel leerlingen als leerkrachten worden opgeslorpt in bureaucratisch systeem.
    Bv. uurrooster, leerplan, vakantieregeling, …
  • Je kan niet je eigen gedrevenheid volgen
    Bv. Als je geïnteresseerd bent in madeliefjes, madeliefjes in
    de Alpen gaan bestuderen.
  • Je leert niet op eigen ritme of eigen belangstelling
    • Er is sprake van bureaucratische beknelling!

Consequentie: Men leert niet serieus, het is gewoon bureaucratisch
afmalen van het programma, geen verrijking van uw eigen leven

Lees meer...

Respect voor autoriteit en hiërarchie

  • Het gaat om de basishouding (Bv. leren rechtop zitten)
    • Respecteren van autoriteit en hiërarchie
      = men leert onmachtigheid, gehoorzaamheid en
      gedweeheid

  • Succesgericht
    • Door punten, te zeggen dat je de eerste/laatste van de klas bent
      • Competitie!
        = voorbereiding voor kapitalistische economie

Conclusie: Scholen produceren machteloosheid, men maakt de bevolking
onmachtig.

Lees meer...

School en industrieel kapitalisme

Vaardigheden

  • Taal, wiskunde, geschiedenis, … helpen je gemakkelijker je weg te vinden in de wereld. Vaardigheden helpen de mens om een vruchtbaar en gelukkig leven te leiden
  • Anderzijds: socialiseert (“temt”) de mens
  • De vaardigheden die men leert zijn door het industrieel

kapitalisme gewenst
= ondergeschikt aan de economie

= “dienaar kapitalistisch systeem”

= men leert alles om mee te kunnen draaien als proletariër.

- Vaardigheden : in het onderwijs wordt het accent gelegd op de vaardigheden die in de
kapitalistische economie voorkomen.

- Respect voor autoriteit en hiërarchie : de basishouding in het onderwijs is leren luisteren, op tijd zijn, stil zijn… Zo krijgen werkgevers gehoorzame werknemers.

- Succesgericht : in het onderwijs wordt competitie aangewakkerd. Dit is een voorbereiding op de rat race in de economie.

Het onderwijs houdt het kapitalisme in de hand en reproduceert machteloosheid!

Lees meer...

Functies school

= wat doet het voor de betrokken partijen die daaraan verbonden zijn

  • Individu
    • Schoolsysteem dient om ons iets aan te leren
    • Menselijk kapitaal

Cultureel kapitaal Sociaal kapitaal
: kennis waarbij men van alle : leren met mensen om te gaan
initiatieven iets mee kan nemen
Bv. 2e taal  Investeren: contacten mee aanknopen
solliciteren, op reis gaan, boek schrijven, …enz.

  • Pakhuistheorie
    : tijden van economische recessie was het schoolsysteem een
    buffer tussen arbeidsmarkt en de jeugd.
    • Men ging “stockeren”
      = jeugd nog een jaartje langer laten studeren
      = was heel belangrijk in de jaren ’80

De ‘pakhuistheorie’ : in economische regressie (bv. jaren ’80) dient de school als buffer tussen de jeugd en de arbeidsmarkt. Men probeert de jeugd even te ‘stockeren’ (bv. een jaar langer laten studeren, extra studieduur…) vooraleer ze naar de arbeidsmarkt gaan. Het onderwijs doet hier als het ware dienst als een ‘spaarbekken’ voor jonge arbeidskrachten.

Staat

  • Zorgt dat er aan natievorming wordt gedaan, dat onderdanen gemeenschappelijke zaken leren
    • Gevoel van nationale samenhorigheid creëren
    • Homogeniteit = gemakkelijk om te communiceren

Groepen

Heeft te maken met disciplinering

  • Mensen worden opgevoed tot zeer brave mensen
  • Onderwijssysteem maakt mensen onmachtig, laat mensen zich neerleggen bij bepaalde dingen
  • Reproducent van ongelijkheid; sociale klassen
    = voor arbeiders is het belangrijk dat je ze onderwijst
    maar ook onmachtig maakt.
    = helpt sociale klassensysteem in stand te houden

Doorlichting en selectie werkgevers

  • Vaak grootste moeite om mensen te kiezen
  • Gedurende 10-15 jaar worden leerlingen voortdurend beoordeelt
    = verzwegen manier van selectie !
  • Onderwijs is een selectiesysteem waarvoor werkgever dankbaar is.

Certificatie (beroepsgroepen)

  • Sommige beroepsgroepen proberen eigen beroep af te bakenen door toegang tot beroep te controleren (kwaliteitscontrole!)
    Bv. Arts : felle selectie (ingangsexamens, …)
  • Uitgeven van specifieke diploma’s = certificatie

‘Vorming’ (ideologische groepen)

  • Ideologische groepen hadden er belang bij dat de bevolking werd doordrongen van hun ideeën.
  • Proberen eindtermen mee te beïnvloeden
  • In plaats van één helder goed functioneel systeem, een soort van veld waar alle verschillende groepen proberen hun ding te doen

Lees meer...

Waarom zijn er scholen?

5 belangrijke kenmerken:

  • Verlichtingsidealen
    • Om mensen te doen emanciperen
    • Om ons te doen verlichten
    • Om mensen zelf te laten denken
    • Cultureel element
    • School dient om vaardigheden te leren, zelfstandig te worden, mensen te emanciperen en zelf te laten nadenken. De aanwezigheid van scholen is vaak een indicator van welvaart en ontwikkeling.
  • Natievorming / natiestaatvorming
    • Voor de Franse revolutie waren er geen echte staten in Europa.
      • De Moderne Tijd breekt aan op het moment dat er moderne staten zijn.

        Worden gekenmerkt door grens, je weet precies wie lid is en wie niet, wetten die uitgevonden worden en die gelden voor de hele staat
      • Je kan pas een moderne staat ontwikkelen vanaf dat mensen elkaar kunnen verstaan: letterlijk en figuurlijk!
        Voor de Franse revolutie was het niet het geval dat iedereen dezelfde taal sprak
      • Onderwijs in één gemeenschappelijke taal en één gemeenschappelijke geschiedenis

= in belang van de staat!
= iedereen op dezelfde manier informeren
en gemeenschappelijke taal is
gemakkelijker om te besturen

  • Levensbeschouwelijke wedijver
    • In de samenleving (vooral de moderne samenleving 18e-19eeeuw) debatten over fundamentele waarden
      • Schoolsystemen zijn belangrijke plaats waar waarden impliciet en expliciet worden doorgegeven
      • Groepen die ideologisch voltrokken zijn:
        • Clerus
        • Anti-clerale groepen
          = verlichting!

Hebben geprobeerd schoolsysteem in hun handen te krijgen

  • Wie mag schoolsysteem inrichten?
    • België : verschillende onderwijsnetten naast elkaar
    • Frankrijk : staat heeft meer ingreep gehad

Overal bestaan spanningen!

  • Ideologie = 19e eeuws verschijnsel

Op school worden waarden doorgegeven (zowel impliciet als expliciet). De Kerk heeft een belangrijke rol gespeeld in het opzetten en behouden van scholen. Antiklerikalen zijn vooral de liberalen en socialisten. Samen vormen die belangrijke levensbeschouwelijke groepen. In de schoolstrijd (19e E) werd uitgevochten wie het onderwijssysteem mocht inrichten (en zo z’n stempel drukken). Uiteindelijk zijn er verschillende schoolnetwerken in ons land. In Frankrijk bijvoorbeeld heeft de neutrale staat gewonnen.Het opduiken van verschillende ideologieën is trouwens een moderne trend (19eeeuws). Een ideologie is een manier om te communiceren over fundamentele waarden (die iedereen kan begrijpen).

  • Disciplinering
    • In verband brengen met deviantie
      Samenleving die niet groot is:

= Grote sociale controle
= Iedereen kent elkaar, iedereen kan elkaar controleren,
… enz.

Grote moderne samenlevingen:
= hier moeten er controlerende instituties opgericht
worden Bv. politie

  • Mensen “disciplineren”
    : Het schoolsysteem disciplineert kinderen
    = dit is meer nodig in moderne samenleving
  • Besluit: Moderne samenleving gaat gepaard met toename van
    controle!

  • Economische modernisering
    • Vernieuwing van nieuwe productietechnieken enz. gaat zéér snel! (in alle vormen, alle sectoren, …)
      • Behoefte aan algemene alfabetisering!
      • Behoefte aan niveau van technische niveau!
      • Behoefte aan elite die technische kennis heeft
      • Besluit: Economie heeft nood aan … + stelt bepaalde eisen aan
        schoolsysteem!
  • Verlichtingsideaal
    • De Verlichting “durft nadenken”
      • Wij zijn in staat zelf na te denken
      • Vergt moed en durven
Lees meer...

Factoren schoolsysteem

Er bestaan scholen, maar in sommige samenlevingen geen (zowel nu als vroeger). Scholen bestaan overal en zijn blijkbaar een succesvolle manier om kennis over te dragen. Hoe komt het dat deze bestaan? Vroeger waren er ook al scholen, maar velen gingen er niet naartoe en bleven zo analfabeet. In wiens belang zijn er scholen? Het antwoord van een naïeveling zou hierop zijn : ‘Om bij te leren.

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen