Item gefilterd op datum: december 2012

Tijdens de wetenschappelijke revolutie werden veel belangrijke ontdekkingen gedaan en veel oude ideeën verworpen.

Zo stelde Aristoteles dat een steen naar beneden valt omdat hij zijn natuurlijke positie nastreeft. De verandering in de natuur verklaarde hij als het streven naar een bepaald doel, hij had een teleologisch wereldbeeld.

Tijdens de wetenschappelijke revolutie werd dit verworpen, men ging meer werken met wiskundige formules waarmee men voorspellingen deed.

Ook kwam er een mechanistisch wereldbeeld, Kepler vergeleek de wereld met een klok en Descartes benoemde dieren als ingewikkelde mechanismen.

Veel filosofen voelen iets voor het idee dat wat belangrijk voor je is, geen gegeven kan zijn dat helemaal los staat van de keuzes die je maakt. Maar de vraag is of we daaruit de conclusie moeten trekken dat wat je zelf wilt, volledig terug te voeren is op je eigen keuzes. In tegenstelling tot het existentialisme zouden we kunnen zeggen dat je je dan ook afvraagt wat voor keuze beter bij jou zou passen. En van sommige dingen heb je misschien ontdekt dat ze niets voor jou zijn.Zelfinterpretatie: het bepalen wat je zelf wilt door je enerzijds te baseren op kenmerken van jezelf die al vastliggen, maar daar anderzijds ook weer iets aan toe te voegen door de manier waarop je die kenmerken interpreteert. Niet elke interpretatie is een goede interpretatie van wat je zelf wilt.

Charles Taylor: Wat belangrijk voor ons is, kan dus wel dergelijk ook een gegeven zijn dat we zelf niet kiezen. Dat gegeven is in ieder geval ten dele bepalend voor weke dingen we zelf zouden kunnen willen en welke dingen niet.

Voor Mill en Frankfurt is het uiteindelijk een natuurlijk gegeven dat bepaalde dingen belangrijk zijn.

Volgens Taylor veronderstel je dan echter dat datgene wat belangrijk voor je is, los kan bestaan van de beschrijving die je ervan geeft en dat die beschrijving er volgens een correct beeld van kan geven. Maar die veronderstelling isvolgens hem onjuist.

Ten eerste omdat je nooit helemaal met een neutrale, objectieve blik naar jezelf kunt kijken. Je interpreteert jezelf altijd al op grond van allerlei aannames over jezelf die het beeld van jezelf verstoren. Bovendien ben je in je manier van denken gevorm door je taal en je cultuur zodat je al met begrippen werkt die misschien niet goed passen op jouw persoonlijke gevoel van wat belangrijk is, zodat geen enkele interpretatie ooit helemaal bevredigd zal zijn.

En ten tweede is de veronderstelling onjuist omdat je wil zelf ook weer wordt veranderd en gevorm door de manier waarop je jezelf interpreteert.

Volgens Taylor is het geen natuurlijk gegeven dat onafhankelijkheid bestaat van je gedachten over wat je wilt.

Volgens Taylor zijn taal en cultuur vooral belangrijk voor zelfinterpretatie vanwege allerlei begrippen die een sterke morele lading hebben. Onze taal bevat moreel geladen woorden, woorden die in onze cultuur een bepaalde invulling hebben gekregen en die we kunnen gebruiken om onze keuzemogelijkheden te interpreteren. Omdat begrippen niet neutraal zijn, is het volgens Taylor belangrijk om in te zien dat je je ‘diepste gevoel’ van wat belangrijk is ook weer niet tot die begrippen kunt herleiden. Je moet je namelijk ook van die begrippen afvragen of dat wel de begrippen zijn die je zelf wilt gebruiken. Op deze manier probeert Taylor het aspect van reflexiviteit een plaats te geven.

Moeten kritisch zijn over culture begrippen: we moeten kunnen reflecteren over onze eigen culturele achtergrond en ons afvragen welke culturele begrippen we willen gebruiken en welke niet.

Maakt een onderscheid tussen verlangens van jezelf en verlangens die dat niet zijn.

Een verlangen dat over een ander verlangen gaat (verlangen om het verlangen naar drugs niet meer te hebben) noemt hij het tweede-orde verlangen.

Het verlangen om drugs gaat niet over een ander verlangen: puur gericht op iets buiten jezelf waar je naar verlangt; eerste-order verlangen. Volgens hem is het tweede- orde verlangen een noodzakelijke voorwaarde om iets zelf te willen.

Dat betekent dat als een verslaafde een verlangen naar drugs heeft, zonder dat hij ook een verlangen heeft om dat verlangen te hebben, dat hij de drugs dan niet zelf wil gebruiken. In het voorbeeld van onwillige verslaafde is het bovendien zo dart die verslaafde wel een tweede- orde verlangen heeft om het verlangen naar drugs niet te hebben.

Toch is een tweede- orde verlangen nog geen voldoende voorwaarde om iets zelf te willen. Het feit dat je iets verlangt dat je iets verlangt, betekent nog niet automatisch dat je het zelf wilt.

Je kan conflicterende 2e orde verlangens hebben. Als er een conflict bestaat moet je misschien een derde orde verlangen hebben om te weten welk tweed-orde verlangen nu uitdrukt wat je zelf wilt. Zodra je een orde hebt bereikt waar geen conflict bestaat, houdt de regressie op.

Hij probeert te begrijpen hoe verschillende verlangens met elkaar samenhangen wanneer je iets echt wilt. Een persoon die zelf iets wil, heeft niet zomaar allerlei losse verlangens maar verlangens die met elkaar een bepaalde structuur hebben. Structuur moet in ieder geval een hiërarchie zijn tussen het eerste en tweede-orde verlangen. Moet ook een samenhang door de tijd heen zijn.

Er is sprake van een bepaalde structuur van drijfveren wanneer een persoon iets zelf wilt.

Het gaat allemaal om de psychologische structuur: liefde. Je hebt er zelf niet veel controle over: als je eenmaal ergens van houdt, dan is dat gewoon een feit over jezelf waar je niets aan kunt doen. Liefde heeft geen rechtvaardigheid nodig. Als het een feit is dat je ergens van houdt, dan zorgt dat feit ervoor dat er dingen zijn die je zelf wilt. De verlangens die daarmee overeenkomen zijn van jezelf.

Einde bladzijde 86?

Het feit dat er een conflict kan zijn tussen verschillende dingen waar van je houdt, betekent niet dat de liefde niet bepalend is voor wat je zelf wilt. Het betekent wel dat er situaties zijn waarin het niet eenduidig is wat je zelf wilt, zodat je niet kunt bepalen welke keuze je wilt maken.

Volgens Mill hebben mensen een karakter dat ervoor zorgt dat sommige verlangens wel van henzelf zijn en andere niet.

Op grond van de filosofie van Hume kunnen we onze wil slechts zien als een verscheidenheid van verlangens, waarbij sommige verlangens sterker zijn dan andere. Uit vrije wil handelen is dan niets meer dan het onbelemmerd bevredigen van het sterkste verlangen.

Als je een groter verlangen hebt om te roken dan om te stoppen, rook je in dit geval dus wel dergelijk uit vrije wil. Er is immers niemand die je ertoe dwingt. Frankfurt: is van mening dat je de verslaving ook kunt zien als een soort van dwang waardoor je belemmerd kunt worden om te doen wat je zelf wilt. Onwillige verslaafde: iemand die zelf de drugs niet wil gebruiken, ook al is zijn verslaving zo sterk dat hij het toch doet.

Als het mogelijk is om een onwillige verslaafde te zijn, dan kun je dus een eigen wil hebben dieverschilt van de optelsom van je verlangens in termen van hun motiverende kracht: verwerpt Hume.

Jean- Paul Satre, Charles Taylor: Zelfverwerkelijking is hen juist mogelijk omdat menselijk handelen op een andere manier begrepen moet worden.

John Stuart Mill en Harry Frankfurt: geloven in zelfverwerkelijking maar die toch ook zoveel mogelijk aan de uitgangspunten van Hume willen vasthouden. Proberen uit te leggen wanneer een verlangen wel ‘van jezelf’ is en wanneer niet.

Jonathan Haidt en John Gray: menselijk gedrag vooral begrijpen als een product van onbereflecteerde motivaties en die net als Hume sceptisch zijn over Zelfverwerkelijking.

Het verband tussen wat we zelf willen en onze verlangens.

In veel gevallen is onze wil voor een belangrijk deel het product van allerlei invloeden waar we ons helemaal niet bewust van zijn.

We kunnen zeggen dat iedereen wel een eigen identiteit heeft, maar die eigen identiteit niet bij alle mensen even vaak tot uitdrukking komt. Bovendien is het misschien niet zo zwart- wit in de zin dat elke uiting ofwel helemaal een uitdrukking is van iemands eigen identiteit ofwel helemaal niet.

Misschien is vrijheid wel iets gradueel, iets wat in verschillende gradaties voorkomt

Wanneer onze eigen identiteit in de praktijk slechts gedeeltelijk tot uitdrukking komt, dan zouden we zelfverwerkelijking kunnen zien als een soort ideaal van de vrijheid: in de praktijk is het misschien onmogelijk om altijd volledig authentiek en bereflecteerd te handelen, maar we zouden er wel naar kunnen streven om zoveel mogelijk te proberen onze eigen identiteit in ons gedrag tot uiting te laten komen

Vier aspecten van zelfverwerkelijking: herkenbaarheid, authenticiteit, reflexiviteit en zelfkennis.

Herkenbaarheid: we kunnen onze identiteit niet helemaal herleiden tot een herkenbare stijl of herkenbaar karakter. In de eerste plaats omdat je als individu met een eigen wil ook de vrijheid hebt om juist expres van dat herkenbare karakter af te wijken. Een herkenbaar karakter is ook zeker geen garantie voor een eigen identiteit.

Het herkenbaar karakter moet ook een bepaalde authenticiteit hebben: het moet echt van jou zijn en niet van iemand anders. Moet origineel zijn. In het geval van je mening betekent dat je er zelf over moet hebben nagedacht. De vraag is of dit ook van belang is voor het hebben van een vrije wil. Als je iets alleen maar wilt omdat iemand anders het ook wil, wat voor rol speelt je eigen identiteit dan nog?

Authenticiteit betekent niet klakkeloos iets van iemand anders overneemt, maar dat wil nog niet zeggen dat je je helemaal niet door anderen laat beïnvloeden.

Je kunt namelijk nadenken over de manier waarop je zelf denkt. : reflecteren, In de filosofie spreek je van reflexiviteit wanneer iets op zich zelf betrokken is, wanneer iets over zichzelf gaat. Als we reflecteren over de manier waarop we beïnvloed worden, dan kan het dus een weloverwogen keuze worden dat we ons op die manier laten beïnvloeden.

Reflexiviteit roept vragen op: wat zijn goede redenen om te besluiten dat je iets zelf wilt?, is het wel mogelijk om je bewust te zijn van alle manieren waarop je wil wordt beïnvloedt? Zijn er niet altijd invloeden op je wil waar je je niet van bewust bent? Als je echt goed wilt reflecteren, moet je dan ook reflecteren op de manier waarop je reflecteert? En kun je dan niet eeuwig door blijven gaan.

Reflectie is geen garantie tot succes. Het feit dat je er zelf voor kiest, betekent niet automatisch dat het ook de keuze is die het best bij jou past. En welke keuze het best bij je past, hangt weer af van je eigen identiteit: zelfkennis: Hoe meer inzicht je hebt in wie je bent, hoe beter je in staat bent om keuzes te maken die daar goed bij passen, en hoe meer je eigen identiteit dus tot uitdrukking komt in je handelen.

Je bent immers pas echt vrij om te doen wat je wilt wanneer je ook echt weet wat je wilt

Zelfverwerkelijking: een handeling uit vrije wil is een handeling waarin tot uitdrukking komt wat de handelende persoon zelf belangrijk vindt. Om een vrije wil the hebben, moet je een individu zijn met een eigen mening over wat belangrijk voor je is en wat niet. Met vrije wil bedoelen we dus het vermogen om op basis van je eigen mening beslissingen te nemen.

Als je een eigen stijl en een eigen smaak hebt en je hebt zelf nagedacht over wat je wilt, dan zegt dat iets over de specifieke persoon die jij bent (identiteit).

Als je daar vervolgens ook naar handelt, dan wordt datgene wat je zelf belangrijk vindt werkelijkheid in de manier waarop je leeft.

We gaan ervanuit dat we een onderscheid kunnen maken tussen gedrag waarin de eigen identiteit tot uiting komt en gedrag waarin iets anders tot uiting komt. Sommige mensen zeggen dat ze op zoek gaan naar zichzelf. Blijkbaar gaat jezelf dan niet vanzelf.

Derk Pereboom: Probeert de vrije wil niet te redden, beschouwt het idee dat mensen eigenlijk nooit straf verdienen als iets positiefs. We verdienen volgens hem alleen straf als we totale controle hebben maar mensen hebben geen totale controle. Pereboom noemt zichzelf een hard incompatibilist, hij meent te zeggen dat niemand een vrije wil heeft, het doet er niet toe of het determinisme waar of onwaar is.

We kunnen mensen nooit tot verantwoording roepen, uit zijn hard incompatibilisme volgt dat mensen nooit een straf verdienen (sterke aanrekenbaarheid) maar dat wilt echter niet zeggen dat je mensen niet tot verantwoording mag roepen (zwakke aanrekenbaarheid).

Pereboom is van mening dat het gerechtvaardigd is om criminelen op te sluiten wanneer zij een bedreiging vormen voor de samenleving (of andersom), maar minder om criminelen op sluiten met vergelding als reden.