Belangrijke kenmerken van een onderzoek dat wetenschappelijk is:
-Het streven naar kennis > theorievorming.
-Het is empirisch >het moet teruggrijpen op waarnemingen.
-Systematische benadering > strikt en kritisch. Herhaalbaar, betrouwbaar etc.
-Gaat om de emancipatie van sociale overheersing.
-Kritisch:
-Actieonderzoek: Onderzoeker en onderzochten maken gezamenlijk een leerproces door.
-> Empowerment:
De onderzochten krijgen meer greep op hun eigen leven en hun leefomstandigheden.
Onderzoekers krijgen een uitbreiden op hun onderzoek.
-> Wederkerige adequaatheid:
De voortdurende reflectie van onderzochten en onderzoekers op de voortgang van het onderzoek in een gezamenlijk dialoog.
-Kennis is gericht op bevrijding en het vooruithelpen van achtergestelde groepen.
-Erg waardegebonden > willen naast kennis ook nagaan wat ermee gebeurt.
-Geëngageerde houding: betrokken voelen bij onderzoek.
-Alle manieren van onderzoek (behalve lab) worden in de praktijk gebracht.
Vaak vergaren nieuwe gegevens en analyse bestaand materiaal.
-Verzet tegen het richten op natuurwetenschappen door ontevredenheid over het soort antwoorden. Zij willen niet weten of en er een verband is tussen bv adoptie en problematisch gedrag maar wáarom dit verband er is.
-Meer dan beschrijving leveren, ook begrip nastreven.
-Onderzoeksobjecten mogen dan ok niet derdepersoonsperspectief beschouwd worden. Maar eerstepersoonsperspectief: door de ogen van onderzochte kijken.
-Doel: Begrijpen van de sociale werkelijkheid.
-Zij zien waarneming breder; als een poging tot het begrijpen wat mensen beweegt.
-Hermeneutiek: het uitleggen van teksten > context begrijpen dus.
-Fenomenologie: wordt het wezenlijke van verschijnselen onderzocht.
-Uitgangspunten:
-> Idiografische kennis > beschrijft het eigene/ unieke.
= Beschrijven van concrete, zichtbare gehelen zoals individuen of groepen.
> tegengestelde van de wetmatigheden die algemene gelden willen.
-Juist geen reductie; kijken juist naar mens als geheel. Mens dus niet waarden en variabelen maar eenheden.
-Geïnteresseerd in variatie die zich in het onderwerp van studie voordoet.
-Waardeverheldering: ervaringen onderzochten centraal zetten, duidelijk zijn over eigen
-Grote rol voor de onderzoeker.
-Kwalitatieve onderzoeksmethoden.
-Wetenschap hoofdzakelijk ontleend aan natuurwetenschappen.
-Kiezen methodologie die zich spiegelt aan de natuurwetenschappelijke benadering.
-Belangrijke uitgangspunten:
-> Herhaalbaarheid onderzoek
-> Controleerbaarheid van omstandigheden waaronder onderzoek is uitgevoerd.
-Hebben in 19e eeuw het positivisme en empirisme van natuurwetenschappen overgenomen
-Empirisch = dat de kennis uiteindelijk terug te leiden is tot observaties > kennis moet worden gebaseerd op dingen die waargenomen worden, empirie.
-In sociale wetenschappen is het wel lastig alles te observeren..
-Analytisch = uitspraken hebben een logische opbouw en hun betekenis is goed gedefinieerd. Logische, samenhangende, heldere, consistente uitspraken.
-Streven naar nomothetische kennis: kennis waarin wetten geformuleerd worden. Willen wetten of regelmatigheden in verschijnselen vinden. Willen dat bevindingen algemeen zijn, dus voor veel gevallen gelden.
-Binnen deze empirisch-analytische onderzoeksopvatting wordt er van de onderzoekseenheden een aantal kenmerken in kaart gebracht > variabelen.
Fundamenteel onderzoek is erop gericht kennisproblemen op te lossen en heeft een empirische cyclus. Deze cyclus is doorlopend en kent verschillende fasen. Praktijkgericht onderzoek ondersteunt de oplossing van praktijkproblemen. In de praktijk is er ook een doorlopende cyclus met verschillende fasen: de regulatieve cyclus. Er bestaat geen strikte scheiding tussen fundamenteel en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek, maar een geleidelijke overgang. De twee cycli moeten dan ook niet als volkomen van elkaar gescheiden worden beschouwd. We gaan in op 3 benaderingen van onderzoek- dit zijn 3 verschillende paradigma’s; empirisch-analytisch, interpretatief en kritisch-emancipatoir.
Het onderzoeksplan mag worden bijgesteld. Wat er uiteindelijk overblijft is een reconstructie van achteraf. Het eindverslag moet namelijk een goed lopend verhaal zijn. Ingrijpende aanpassingen zijn volkomen legitiem maar moeten dan wel expliciet worden vermeld in het onderzoeksrapport.
Onderzoekers zijn verantwoordelijk voor de gevolgen van hun onderzoek.
Ze moeten een afweging maken tussen kennisopbrengst enerzijds en de mogelijke schade voor bepaalde groepen anderzijds. Steeds vaker moeten onderzoeken worden voorgelegd aan medisch-etische commissies. Ze doen dit om schade te voorkomen aan de betrokken mensen en organisaties.
Informed consent = de vraag of proefpersonen voldoende zijn ingelicht over wat de proef inhoudt.
Ethisch vraagstuk; weegt het belang van het onderzoek op tegen de eventuele belasting voor de proefpersonen.
Onderzoeksopzet wordt ook bepaald door praktische voorwaarden; tijd en geld. Ook de kennis en vaardigheden van de onderzoeker zijn middelen.
Longitudinaal onderzoek:
Als onderzoek op een paar specifieke momenten wordt herhaald. Hiermee kunnen
ontwikkelingen of verschuivingen worden nagegaan.
Respectievelijk retrospectief onderzoek & prospectief onderzoek:
Gegevens verzamelen over het verleden of de toekomst.
Primair onderzoek: onderzoeker gaat zelf gegevens genereren.
Secundair onderzoek: gegevens kunnen gedeponeerd zijn in een archief.
Onderzoekers proberen de onderzoeksopbjecten onderzoekbaar of wel operationeel te maken. Er moet een duidelijke definitie zijn wat je wil onderzoeken. De eenheden waarover het onderzoek uiteindelijk gaat, zijn slechts een deel van de eenheden die voor het onderzoek zijn gedefinieerd.
-Een onderzoekseenheid van personen kunnen individuen zijn maar ook groepen, organisaties en processen die deze personen meemaken.
Als het goed is moet uit de vraagstelling blijken wie of wat de eenheden zijn.
