Dit is een achterhersenstructuur.
Deze wordt alleen actief bij betekenisvolle gebeurtenissen (b.v. straf) en misschien is belangrijk bij een soort arousal dat we nodig hebben om herinneringen op te slaan. Het feit dat de locus coeruleus inactief is tijdens de remslaap kan misschien verklaren waarom we veel dromen snel vergeten.
Neuronen in de reticulaire formatie die omhoog lopen regelen de arousal. Deze neuronen krijgen veel input uit de sensorische gebieden en hun axonen lopen breeduit door de cortex. Een sensorische stimulus prikkelt de reticulaire formatie en die prikkelt op zijn beurt de cortex. Naast de reacties op sensorische stimuli produceert de reticulaire formatie ook zelf spontane activiteit.
Prikkeling van de RF tijdens de slaap leidt tot wakker worden.
Wanneer een relaxed persoon een moeilijke taak begint leidt dit tot toename van de activiteit van de RF; Het
EEG verandert van veel langzame golven in korte onregelmatige golven, terwijl activiteit van de RF op zich het
EEG niet desynchroniseert. Dit komt omdat neurale activiteit boven de 30 Hz door de RF wordt vergemakkelijkt. De opname van de EEG lijkt daardoor onregelmatiger en willekeuriger dan hij is.
Waakzaamheid, aandacht voor een bepaalde stimulus, voorbereiding om een herinnering op te slaan, doelgericht zijn zijn overlappende- maar verschillende vormen van arousal, waarvoor veel hersengedeeltes nodig zijn. De RF is één van die gebieden van het waaksysteem, waaronder ook de laterale hypothalamus, het locus coeruleus en de verspreide clusters van cellen in de basale voorhersenen vallen.
Deze structuur loopt van de medulla naar de voorhersenen en bevat neuronen met axonen die omhoog lopen naar de hersenen en omlaag naar het ruggemerg.
Wanneer bij dieren de voorhersenen en een gedeelte van de middenhersenen gescheidene worden van de lagere structuren vertoond het EEG gedurende een week geen tekenen van wakker zijn. Later zijn er sporadische perioden van enigszins wakker zijn. Dit komt omdat sensorische stimuli vanuit de medulla en het ruggenmerg niet doorgegeven kunnen worden. Maar wanneer de sensorische gebieden allemaal afzonderlijk worden afgescheiden van de medulla en het ruggenmerg blijft het dier gewoon slapen en waken. Daaruit blijkt dat de doorsnede in de middenhersenen verantwoordelijk is voor het verdwijnen van waak-slaapritme, want de reticulaire formatie is vernietigd.
Wanneer we slaap beschouwen als een passief herstellingsproces hoeven we niet te zoeken naar het plan dat er achter zit. Wanneer we slaap beschouwen als een actiefve manier om eigen functies te dienen kunne we wel zoeken naar de manier waarop slaap in gang wordt gezet.
Volgens deze hypothese zijn dromen de poging van de hersenen om zin te geven aan beperkte, wisselende en willekeurige stimuli.
Gedurende de slaap zijn verschillende hersengedeelten actief door willekeurige spontane activiteit of door stimuli in de ruimte. De hersenen stellen een verhaal samen om een geheel te maken van die hersenactiviteiten.
Volgens sommigen zijn de hersenen geprikkeld en gereed om informatie te verwerken gedurende de
REMslaap. Maar omdat er weinig stimuli zijn gebruiken de hersenen informatie die is opgeslagen in het geheugen. De gedachtenstroom wordt als werkelijkheid voorgesteld.
Terwijl we slapen zijn we niet geheel afgesloten van stimuli uit de buitenwereld. (we vallen b.v. niet uit bed).
We lijven veel externe stimuli in in onze dromen. In de visuele, auditieve en motorische cortex en in verschillende subcorticale gebieden die verantwoordelijk ziin voor emoties en motivatie vinden spontane uitbarstingen van activiteiten plaats. Ook ruimtelijke gewaarwordingen vinden plaats gedurende de REMslaap. Omdat we meestal liggen tijdens de slaap zijn dit vaak ervaringen van vliegen, vallen of draaien, want de hersenen lijven vestibulaire sensaties in (zie activiatie-synthese hypothese).
Wanneer we dromen dat we willen bewegen, maar dat niet kunnen, lijkt het voor de hand liggend te denken dat dat komt omdat onze houdingsspieren tijdens de REMslaap inactief zijn. Maar wanneer we dromen dat we wel bewegen zijn deze spieren ook inactief. De activation-synthese hypothese en zijn variëteiten blijven controversiëel.
Sommige droomonderzoekers vinden deze benadering vruchtbaar, anderen vinden het te vaag. De voornaamste kritiek is dat er geen
Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal 6 duidelijk testbare voorspellingen gesuggereerd worden. Er wordt geen verklaring gegeven voor alle droomverschijnselen; waarom hebben mensen repetitieve dromen en zijn andere dromen vol persoonlijke elementen.
Tientallen jaren zijn psychologen beïnvloed door de droomtheorieën van Sigmund Freud. Hij dacht dat dromen verborgen en vaak onbewuste wensen weerspiegelden.
Hij had gelijk dat dromen de persoonlijkheid en recente ervaringen van de dromer weerspiegelen. Maar zijn theorie over het droommechanisme is nu achterhaald. Hij geloofde dat hersencellen inactief waren totdat ze energie vanuit de perifere zenuwen kregen. Freud vertrouwde op verslagen van dromen die uren, of zelfs dagen later gegeven werden.
Hedendaagse onderzoekers hebben verschillende nieuwe theorieën geopperd;
Proefpersonen die wakker werden gemaakt wanneer ze gingen remslapen bleken steeds meer periodes van remslaap te krijgen. Ze kregen last tijdelijke persoonlijkheidsverandering b.v geïrriteerdheid, angst, verminderde concentratie. Vij f van hen hadden verhoogde eetlust en gewichtstoename. Bij controlestudies bleken deze verschijnselen zich niet voor te doen wanneer mensen gewekt werden gedurende andere slaapstadia. Na de proef bleken 5 van de 7 proefpersonen langer te remslapen (29% van de nacht i.p.v. 19%).
De 6e had er geen last van. De 7e was dronken. Alcohol onderdrukt remslaap.
Katten, die wel 70 dagen onthouden werden van remslaap raakten op allerlei manieren gestoord. Het is nog geen antwoord op de vraag van het actuele nut van remslaap.
Sommigen denken dan remslaap het geheugen versterkt. Bij leerexperimenten blijkt de remslaap bij mensen en andere zoogdieren toe te nemen. Wanneer dit verhinderd wordt vertonen ze geheugenstoornissen. Remslaap blijkt vooral belangrijk om vaardigheden te kunnen leren en minder om feiten te onthouden.
NREMslaap versterkt bepaalde geheugenvormen ook. Onderzoekers hebben gevonden dat bepaalde patronen van hersenactiviteiten tijdens het leren van nieuwe dingen zich vaak herhalen gedurende de volgende periode van NREMslaap.
Bijna alle zoogdieren en vogels hebben REMslaap. Dat houdt in dat de REMslaap een erfenis uit de vroege evolutie is. Per soort verschilt de hoeveelheid REMslaap. Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal 5
Katten brengen een groot deel van hun 16 uur slaap door in REMslaap. Konijnen, mamrmotten en schapen slapen veel minder en besteden maar een klein deel van die tijd aan REMslaap. Binnen elke soort hebben jongen een hoger percentage REMslaap dan volwassenen. Ze slapen in totaal ook meer. Meer totale slaap gaat dus samen met een hoger percentage REMslaap.
Sommige onderzoekers zeggen daarom dat REMslaap dient om hersenen te organiseren en ervaringen te verwerken.
De hoeveelheid Non-Remslaap varieert minder dan de hoeveelheid Rem slaap. Een persoon die meer slaap nodig heeft gebruikt die vooral voor extra REMslaap.
Horn: veel van onze REMslaap is optioneel. We zouden best met minder kunnen overleven.
Iemand die net in slaap valt komt in stadium 1 slaap. Later in de nacht kunnen mensen soms opnieuw in dit stadium- of in een vergelijkbaar stadium komen.
De naam: Paradoxale duidt op het feit dat er een tegenstelling in zit; de (nek)spieren zijn ontspannen, maar de hersenactiviteit is nog groot. Op het ene gebied is het de diepste slaap, terwijl het op het andere gebied de lichtste is. (= met zichzelf in tegenspraak)
Voor mensen wordt meestal de term REMslaap gebruikt en voor dieren de term Paradoxale slaap, omdat veel soorten geen snelle oogbewegingen vertonen in dit stadium, maar wel de andere verschijnselen.
Gedurende de REM slaap vertoont de EEG onregelmatige, laag-voltage, snelle golven. Dit veronderstelt een aanzienlijke hoeveelheid hersenactiviteit. Hart en ademhaling zijn sneller en gevarieerder dan in stadia 2 t/m
4. In dit opzicht is de slaap licht. Maar houdingsspieren (zoals die van de nek) zijn meer ontspannen dan in de andere stadia. In dit opzicht is de slaap diep. Naast deze stabiele kenmerken zijn er ook nog incidentele verschijnselen zoals: trekkingen in de gelaatsspieren en heen-en-weer bewegende ogen.
Het verschil tussen REMslaap en Stadium 1 slaap is de beweging van de ogen. De stadia buiten de REMslaap heten Non-Rem slaap (NREM).
Een Polysomnograaf geeft een combinatie weer van hersenactiviteit en oogbeweging.
Gedurende de nacht doorlopen we achtereenvolgens de stadia; 1(REM),2,3,4. Na 60 -90 minuten begint men terug te keren van stadium 4 naar 3,2,1(REM). Een hele cyclus duurt 90-100 minuten. Dan begint de sequentie opnieuw. Vroeg in de nacht overheersen de stadia 3 en 4. Naar de morgen toe wordt stadium 4 korter (verdwijnt) en de duur van de REMslaap langer. Externe stimuli (geluid, licht enz.) kunnen de voortgang door de stadia belemmeren. Geluid kan b.v. stadium 3 verlengen of een teruggang naar stadium 2, stadium 1 of wakker worden veroorzaken.
Tijdens de REMslaap droomt men vaak. Dromen tijdens de REMslaap zijn vaak helder en ingewikkeld, terwijl dromen in latere stadia minder vaak voorkomen, korter en vager zijn. Onderzoekers hebben aangetoond dat iedereen droomt, zij het in verschillende mate en helderheid. Wie zegt nooit te dromen is zijn dromen vergeten.
Een droom duurt ongeveer even lang als de gebeurtenis in het echt. (tot een grens van ± 15 minuten) Bij
REMperiodes van langer dan 15 minuten konden de proefpersonen geen langere dromen terugvertellen, misschien omdat ze het eerste deel vergeten waren.
