Taalstructuren verschillen volgens sociale klassen.
Lagere klassen minder vaak lid van gedifferentieerde organisaties (restricted)
- korte, grammaticaal eenvoudige, vaak onvolledige zinnen in een gebrekkige syntactische vorm (directe rede)
- eenvoudig en herhaald gebruik van conjunctieven (dan, en toen, zo) en indexicale uitingen (hier, daar)
- weinig ondergeschikte zinnen
- veel sympathetische uitingen (vind je niet? zie je?)
Kinderen uit deze klasse: meer non-verbaal => meer interpretatiearbeid => meer misverstanden.
Midden- en hogere klassen (elaborated)
- precieze en complexe grammaticale constructies met veelvuldig gebruik van onderschikkende bijzinnen (indirecte rede)
- veelvuldig gebruik van voorzetsels die logische en tijdruimtelijke relaties aanduiden
- uitdrukkelijke verbalisering van individuele oordelen
Kinderen uit deze klasse hebben voordelen: ze kunnen gemakkelijker logisch denken, complexe samenhangen onderkennen en analyseren, conflicten en problemen verklaren en oplossingen formuleren; ook grotere leermotivatie.
Toch is de restricted code niet inferieur; het sympathetisch vermogen is onmisbaar in de
informele omgang.
Dit verklaart verschillen in schoolprestaties. Dit wordt versterkt doordat de schoolse
omgangsvormen beantwoorden aan de levenswijze van de middenklasse en omdat leraars de
leerlingen met de elaborated code vaker belonen.
