De handelenden zijn bezig met het vastleggen van gemeenschappelijke definities, die als richtsnoer dienen voor het eigen handelen. Deze definities zijn nooit star, maar bieden voldoende regulatieve kracht om de sociale orde te waarborgen.

 geen garantie: iedere handeling moet door de betrokkenen opnieuw geconstrueerd worden

 geen zekerheid: eigen aan opbouw van gezamenlijke handelingen

■ typische onzekerheden:

- gezamenlijke handelingen moeten begonnen worden, het is niet zeker dat dit gebeurt

- kans op verstoring, afschaffing of verandering

voordoen van nieuwe omstandigheden waardoor er een nieuwe vorm van

= het op elkaar afstemmen van de handelingen van de betrokkenen.

Wie aan een handeling wil deelnemen maakt deze handeling voor zichzelf en voor anderen duidelijk door:

1) rekening met houden bij uitstippelen en verklaren van hun eigen handelingen

2) aanvullingen, opmerkingen en kritieken op te geven zodat de handeling kan worden bijgestuurd.

Dit proces gaat zo verder; Men reageert opnieuw met nieuwe beschrijvingen, verklaringen,.. .

=> een nooit eindigend sociaal proces van wederzijdse verklaring en beschrijving.

Opmerkingen:

Het kan enerzijds gaan om het uitstippelen van één handeling, maar anderzijds ook om ganse kluwen van handeling dat samen de SL uitmaakt.

Een sociologische analyse die vertrekt van het begrip samenhandeling moet volgens Blumer rekening houden met de volgende zaken:

1) onderzoeker niet afzonderlijke gedrag van individuen bestuderen, maar gezamelijke handelingen waarin individuen betrokken zijn en waarop ze hun gedrag op afstemmen.

(Blumer meer voorkeur voor samenhandeling dan sociaal handelen. Hij wil nl onderstrepen dat mensen niet met hun handelingen op elkaar inwerken, maar samenwerken om vorm in een gemeenschappelijke ruimte.)

2) Samenleving bestaat uit samenhandelingen die door de betrokkenen zonder ophouden worden geïnterpreteerd, geherinterpreteerd en bijgestuurd. Het wezen van de SL ligt in een voortdurend proces van handelingen en niet in een vastgelegd patroon van handelingen.

3) Het proces van samenhandeling kent geen willekeurig verloop. Maar een ontwikkeling waarvan de toekomst bepaald wordt door de betrokkenen.

=> Symbolische interactionisme aanziet de samenleving als:

1) een bont sociaal proces

2) mensen een self hebben

3) mensen sluiten zich aaneen in gezamenlijke handelingen

4) door gezamenlijk handelen: omstandigheden naar hun hand zetten

1. Het zelf

De mens is een betekenisgevend wezen, dit wil zeggen een wezen met een zelf.

=> een object voor zichzelf

WRM? De mens kan zichzelf waarnemen, opvattingen over zichzelf hebben, met zichzelf spreken en tov zichzelf handelen. Hij kan dus met zichzelf handelen.

Gevolgen voor het menselijk gedrag

De mens kan in plaats van louter te reageren op de inwerkende prikkels, kan hij ook overleggen. Hierdoor wordt de mens een wezen dat zijn omstandigheden te lijf gaat. (= zelfsamenhandeling)

Met als gevolg dat de dingen die de mens omringen geen simpele prikkels meer zijn, maar een betekenis krijgen door het proces van zelfsamenhandeling.

De mens staat ten opzichte van de wereld, in plaats van erin. Hij gaat de wereld tegemoet door middel van een verklarend proces, in plaats van er uitsluitend op te reageren. Zijn handeling wordt iets dat hij zelf heeft gemaakt.

2. Gezamenlijke handelingen of interactieproces

Mensen kunnen ook op elkaars gebaren of gedragingen reageren zonder het intermediërend proces van betekenisgeving. Maar zonder dit proces van gezamenlijke handelingen kan er geen samenleving bestaan.

Er zijn 3 vooronderstellingen:

- menselijk handelen is gebaseerd op de betekenissen die het subject geeft aan de objecten.

a) Hoe object aanduiden, beschrijven en interpreteren: betekenis nt in object zelf

Maar de betekenis wordt aan object toegekend.

b) Betekenistoekenning is niet terugbrengbaar tot interne of externe oorzakelijke factoren.

MAAR autonoom en ongedetermineerd.

=> De mens handelt niet ten gevolge van een passieve reactie op oorzakelijke factoren, maar handelt uit zichzelf.

Bv: De stoel = iets waarop je zit.

Vele culturen die kennen geen stoelen, dus als zij een stoel zien zullen ze hier een andere betekenis aan geven.

Onze cultuur daarentegen, kent wel de stoel. We hebben dit aangeleerd via onze cultuur. De betekenis van een stoel hebben we aangeleerd via interactie met anderen. We hebben het geleerd. Naarmate de leer- en interactieprocessen veranderen, verandert de betekenis.

Bv: Er bestaan vele soorten stoelen. Hierbij is er een groep van stoelen waar je niet op mag gaan zitten, zoals bijvoorbeeld de troon van een koning. Je moet maw leren op welke stoelen je mag zitten en op dewelke niet.

Hoe komt men nu aan de betekenis?

- betekenis van dingen ontstaan aan de sociale samenhandeling die de mens met de medemens.

Bv. de stoel zijnde een voorwerp om op te zitten is niet een betekenis die je er op een bepaalde dag hebt aangegeven. Men heeft deze betekenis gegeven via interactie met anderen individuen.

Als je een stoel aangeboden krijgt en uit de aanwijzingen die de andere geeft, kan je opmaken dat je er mag op gaan zitten. Omdat ik op de uitnodiging inga, geef ik te kennen dat ik dezelfde manier interpreteer en gebruik. Hierdoor ontstaat er een gemeenschappelijke betekenis.

Stel dat je nooit geleerd hebt om op een stoel te zitten, maar steeds in kleermakerszit moet zitten omdat ik dan in contact sta met de grond, dan ga ik de stoel maar iets gevaarlijks vinden.

=> Een ding krijgt maar betekenis in het interactieproces!

Betekenissen liggen niet vast

1) geen vaste betekenis, maar voortdurend interpreteren en wijzigen

2) Een persoon interpreteert de betekenissen

=> interpretatieproces = soort interactieproces

De handelende die de betekenis van dingen interpreteert, duidt deze betekenissen aan voor zichzelf. Hij richt zich tot zichzelf en voert dus een verinnerlijkt sociaal proces. Het zelf van de handelende is een interpretatieproces, dat alleen van een 'gewoon' interpretatieproces verschilt door het feit dat de interactiepartners samenvallen in één persoon. Derhalve bezit het self, als verinnerlijkte sociale samenhandeling, de capaciteit om betekenissen te wijzigen. Iedere interpretatie door een zelf is de stichting van een betekenis.

Welk analytisch model van de menselijke samenleving en het menselijk gedrag komt men als deze basisvooronderstellingen consequent worden uitgewerkt?