Demografie
- Gepubliceerd in Geschiedenis
- Reageer als eerste!
Worden de demografische evoluties weerspiegeld in de omvang van de stadsbevolking?
Er is weinig of geen statistisch materiaal voorhanden, de meeste bronnen zijn ontoereikend. Bij
de
Haardtellingen moet rekening gehouden worden met het feit dat deze geteld zijn met het oog op
de inning van belastingen, waardoor de arme haarden vaak niet meegeteld worden. Ook is het
moeilijk om te schatten hoeveel inwoners rond 1 haard wonen. Daarnaast zijn er ook nog
ommelopers en penningcohieren: systematische lijsten van inwoners van straten en wijken,
aangelegd met oog op belastingen.
Binnen de stad zijn er meerdere sociale lagen. De poorters zijn opgetekend in poorterslijsten,
automatisch of betaald. Er zijn ook buitenpoorters, met een gereglementeerd verblijf in de stad.
De ingezetenen wonen in de stad, maar bezitten het poortersschap niet. Er zijn ook
kloostergemeenschappen, net zoals edellieden met hun gevolg, handelaars en vrouwen, armen
en kinderen.
Daarnaast zijn er ook nieuwe poorters (‘gekochte poorters’ vs. ‘ingeboren poorters’), wat een
grote mobiliteit tussen stad en platteland bewijst. cfr. nieuwe poorters in Keulen, Frankfurt am
Main, Speyer en Straatsburg (cfr. Schwinges (2002): Neubürger im späten Mittelalter. Migration
und Austausch in der Städtelandschaft des alten Reiches (1250-1550)
Op de Europese schaal zoekt men naar een meetpunt voor verstedelijking cfr. De Vries (1984):
European urbanisation, 1500-1800
De meest verstedelijkte regio van Europa wordt
de Blue Banana genoemd. De belangrijkste
stedelijke centra in West- en Midden-Europa in
1500 zijn steden met 40.000 en meer inwoners.