Verschillende vaardigheden kunnen onderzocht worden:

• Verbaal bv. woordenschat
• Niet-verbaal bv. ruimtelijk inzicht

Kinderen van lagere SES en etnische minderheidsgroepen doen het minder goed op IQ tests: vandaar vragen over culturele benadeling (‘cultural bias’)

Vanaf 5 tot 6 jaar zijn de scores op intelligentietests goede voorspellers van latere intelligentie en latere schoolprestaties.

Factoren die bijdragen tot individuele verschillen:

• 14 – 16 maanden
  • Ordinaliteit = de volgorde relaties tussen kwantiteiten
  • Bv. 3 is meer dan 2 en 2 is meer dan 1
  • Al snel gaan ze verbale labels eraan plakken om de hoeveelheid en de grote aan te duiden
    bv. veel, weinig, groot, klein, ...
• 2 tot 3 jaar
  • Ze kunnen rijen tellen met 5 voorwerpen
  • Ze weten nog niet wat de woorden betekenen
  • Bv. wanneer je 1 vraagt, geven ze je 1 voorwerp, maar wanneer je “twee”, “drie, “vier” of “vijf” vraagt, dan geven ze meestal een groter, onjuist, aantal.
• 2,5 tot 3,5 jaar
  • Ze realiseren zich dat een nummerwoord refereert naar een unieke kwantiteit. Dus wanneer een nummerlabel verandert (bv. van 5 naar 6), moet het aantal items ook veranderen.
• 3,5 tot 4 jaar
  • Kinderen beheersen de betekenis van de nummers t.e.m. 10
  • Ze kunnen correct tellen tot 10
  • Begrijpen het vitale principe van cardinaliteit
    = principe dat het laatste getal in een telreeks het aantal elementen van de verzameling weergeeft (hoofdtelwoord)
• Vanaf 4 jaar
  • Eenvoudige rekenopgaven opgelost

Eerst: “verder tellen”

-Bv. als ze 2+4 moeten doen, dan tellen ze verder vanaf 2.

-Maar al snel gaan ze experimenteren met andere strategieën, zoals 4 vingers ophouden in de ene hand en 2 in de andere hand en dan zien dat 6 het totaal is. Of bv. starten met het hoogste getal en dan verder tellen.

Later: aftrekken

• Hoe meer ze thuis informeel oefenen, hoe sneller ze het onder de knie krijgen

In het Engels: ‘early literacy’

’emergent literacy’ = proberen te begrijpen hoe geschreven symbolen betekenis hebben

Kinderen begrijpen veel over geschreven taal lang voor ze leren en schrijven op de conventionele manier.

• Eerst denken: 1 letter hetzelfde is als 1 woord
• Later denken: letters zijn delen van woorden + band met klanken

Hoe meer informeel taalgerelateerde ervaringen (lezen en schrijven) kinderen hebben, hoe beter hun taal en hun emergent literacy ontwikkeling, dus hoe beter ze er op voorbereid zijn.
Dit kan door:

• Spelletjes
• Boekjes met verhaaltjes
• Interactief voorlezen
  • Ouders bespreken de inhoud van het verhaaltje met de kleuters
  • Zo promoten ze vele aspecten van taal en zijn ontwikkeling

Kinderen van lage SES families hebben minder thuis en kleutertaal en hebben niet zo veel mogelijkheden om taal te leren. Ze komen veel minder in contact met verhaaltjesboeken. Dit is een hoofdreden waarom zij achter staan op vlak van leesprestaties doorheen de schooljaren.
 Oplossing: ouders zulke boeken geven en richtlijnen geven over hoe ze dat moeten gebruiken
 Gunstige effecten op informele kennis lezen / schrijven

Bij kleuters is het inzicht in mentale leven nog onvolledig:

• Ze denken dat mentale activiteit ophoudt als er geen uiterlijke tekenen van zijn
• Besteden weinig aandacht aan het proces van het denken
• Begrijpen niet dat mentale inferenties een bron van kennis kunnen zijn.
• Bv. mensen kunnen niet denken als ze aan het wachten zijn, een boek lezen, ...

Conclusie:

• Jonge kinderen zien de menselijke geest als een passief recipiënt. (= ‘container’)
• Oudere kinderen zien de menselijke geest als actief en constructief