Item gefilterd op datum: december 2012

Is een hechte groep van een ongewoon lange duur. De relaties zijn niet enkel afhankelijk van de persoonlijkheid, maar ook door een rolstructuur. Er moeten taken vervuld worden, en men brengt zeer veel tijd met elkaar door. Hierdoor zijn er sterke gevoelens (vooral ouders<-> kinderen). Men heeft een eigen territorium en vaste rituelen (vb. frieten eten op woensdag).

aantal functies dat de groep vervult

Hoe groter de aspectomvang :

• Des te meer kenmerken van primaire groep (= een maatschappij in het klein)
• Hoe duidelijker de grenzen zijn
• Hoe hoger de eisen die gesteld zijn bij de in- of toetreding
• En hoe ingrijpender de gevolgen bij uittreding
• Uiterlijke ( kleding ,jargon , rituelen , … ) en innerlijke overeenkomsten ( normen ,waarden , … ) tussen leden
• Ze hebben een eigen cultuur en territorium
• De taakverdeling is duidelijk en de machtsverhoudingen genuanceerder

Nu spreken we van drie belangrijke soorten groepen:

Primaire groep

• Sterke betrokkenheid
• Informeel en spontaan
• Belangrijk wie je bent
• Groepsleden zijn onvervangbaar
•  hechte vriendengroep , familie

Secundaire groep

• Formeel , afstandelijk
• Belangrijk wat je bent
• Individuen vervangbaar
•  jeugdbeweging , …

Menselijke groep die: ( niet elke verzameling mensen is een groep )

- Bestaat uit een beperkt aantal individuen ( minimum 2 en maximum 20 )

- Die een gemeenschappelijk identiteit hebben gebaseerd op :

• gemeenschappelijk expliciet doel = bereiken van en buiten de groep liggend doel
• gemeenschappelijk impliciet doel = Greenpeace , WWF , …

- Eerder een informele structuur en een soort van semi-formeel of informeel leiderschap

- Leden hebben met enige regelmaat persoonlijk contact

Het kwantitatief aspect van een groep heeft ook kwalitatieve consequenties:

- een grote groep mensen zorgt voor een grotere hoeveelheid ideeën bij brainstorming ( vijf mensen die samenwerken hebben betere ideeën dan zeven mensen die alleen werken)

- nadeel is dat mensen minder aan het gesprek deelnemen in een grotere groep en met een toenemend aantal deelnemers neemt ook de mogelijkheid tot misverstanden/conflicten toe.

Volgens sommige is de kleinste groep een dyade (twee personen) maar anderen beginnen pas van een groep te spreken bij meer dan twee personen. Het verschil tussen twee en drie personen is groot want vanaf drie personen kan je coalities beginnen vormen. Er is geen echt “cut-off point” om te spreken van een groep.

Een laatste aspect dat voor wrevel en moeilijkheden kan zorgen is communicatie

Afwijzende/weerleggende communicatie (Sieburg):

• ondoordringbaar antwoord : de ene partner negeert de andere vb. de ouder die de krant blijft lezen en niet luistert naar het verhaal van zijn/haar krant
• onderbrekend antwoord : de ander onderbreken vb. dus ik zei , ik moet ervandoor tot ziens
• Irrelevant antwoord : plotse verandering van onderwerp
• Koersveranderd antwoord: het vorige onderwerp snel afsluiten en beginnen over een nieuw onderwerp
• Afstandelijk antwoord : formele, gestileerde taal die signaleert dat men zich ongemakkelijk voelt in de situatie
• Incoherent antwoord ; hou je van me ? Wel ja , ik bedoel , natuurlijk
• Incongruent antwoord : hier spreken de non-verbale en de verbale cues elkaar tegen Hou je van me ? , maar natuurlijk ( gezegd op een weinig enthousiaste manier.

Opm.: een dergelijke occasionele afwijzig is niet noodzakelijk problematisch maar wanneer dit systematisch gebeurt, wordt het zelfvertrouwen van de persoon ernstig aangetast.

Een ander belangrijk issue waarmee men moet omgaan binnen een relatie is macht. Partners moeten de macht verdelen binnen hun relatie.

Complementaire interactie :

- De ene partner neemt de “one – up “ positie en de andere de “ one – down “ positie in .

- Bijvoorbeeld : relatie tussen ouders en kinderen

- Ouders beslissen , kinderen luisteren

- Voordeel : beslissingen kunnen rap en gemakkelijk gemaakt worden.

- Nadeel: er kunnen rigide complementaire patronen ontstaan. Dit betekent dat de ene het beu is om steeds onderdanig te zijn.

Symmetrische interactie :

- Competitieve symmetrie : beide partners vechten voor de “ one – up “ positie.

- In typische relaties kan dit frustrerend en stressvol zijn (vb. bij keuze van een restaurant; Kies jij maar, .. nee, kies jij maar ..)

- Volgzame symmetrie: Is een paradox , ze willen beiden de controle maar langs de andere kant willen ze de andere ook de controle geven.

Binnen intieme relaties zijn er een aantal spanningsvelden, nl. :

Expressie VS afscherming :

- De balans tussen welke persoonlijke informatie men wil uitwisselen en welke persoonlijke informatie men privé wil houden.

- Wanneer we close worden met anderen zijn we blij dat we onze diepste zielenroerselen kunnen delen.

- Hechte relaties: gebaseerd op gedeelde informatie en we verwachten een hoge graad van zelfonthulling, anderzijds voelen we ons oncomfortabel als mensen te persoonlijke informatie vragen. Oplossing: Partners moeten een balans vinden: zelfonthulling zonder het te eisen

Autonomie VS samenhorigheid

- Vrienden en koppels bepalen hoe afhankelijk ze willen zijn van elkaar

- Vb. : bij kotgenoten ; de ene verwacht veel dingen samen te doen , de andere wil eerder meer autonomie genieten.

- De enige manier om deze spanning te lijf te gaan is te begrijpen dat anderen andere behoeften hebben dan jezelf en je moet praten over deze zaken wanneer ze voor jou een probleem vormen

Innovativiteit VS voorspelbaarheid

- Wanneer individuen interageren vallen ze in een bepaald patroon. Ze ontwikkelen vormen van gedragingen die voor het grootste deel hun behoeften bevredigen.

- Na een tijdje worden deze gedragingen voorspelbaar en het koppel gaat veel tijd besteden aan het herhalen van oude routines.

- Een bepaald vorm van voorspelbaarheid is echter noodzakelijk voor gecoördineerde activiteit.  zo houden lange relaties stand!

- Aan de andere kant is te veel voorspelbaar gedrag negatief. Partners gaan zich verveeld voelen en komen in een dagelijkse sleur terecht. Innovatie is dus aan de orde. Goede relaties zijn steeds een wisselwerking tussen voorspelbaarheid en innovatie

- Koppels moeten zich ook aanpassen aan de zich veranderende omgeving, moeten zichzelf ook evolueren.

Er zijn drie manieren om aan deze spanningen te ontkomen:

Dialectische nadruk

Koppels kunnen eenvoudig één van de tegenovergestelde polen negeren. Bijvoorbeeld kiezen voor vrijheid en het gevoel van samenhorigheid negeren. Vb. besluiten dat ze complete autonomie hebben en op die manier de nood aan samen zijn dus negeren. Maar de tegenovergestelde pool gaat niet weg en hier krijgt men later dus spijt van.

Pseudo – synthese

Het koppel beslist dat het beiden polen tegelijk kan bevredigen, maar dit is meestal vrij onrealistisch vb. tegelijkertijd autonoom en samen zijn.

Reaffirmatie

Koppels beseffen dat relaties vooruit en achteruitgaan tussen de 2 verschillende polen, men beweegt tussen de twee polen. Wanneer hun relatie te lang op de ene pool blijft staan wisselen ze deze om naar de andere pool . vb. wanneer men een zeer drukke periode heeft, geeft men elkaar tijd om te werken maar daarna plannen ze een vakantie om het goed te maken.

Veranderingen over tijd

- Breedte : variëteit aan onderwerpen ( biografische data , voorkeuren op gebied van eten en drinken , kleren ,… ; doelen ; religieuze , morele , filosofische overtuiging

De diepgang zal vergroten

- Oppervlakkig : favoriet eten

- Persoonlijk: je genoten opleiding en hoe je erover denkt

- Erg persoonlijk : je seksuele voorkeuren

Gendereffecten op zelfonthulling

- Vrouwen onthullen meer dan de man

- Mensen onthullen meer interacties met vrouwen

- Gemengde interacties zijn het meest intiem voor de meeste mensen

- Conclusie : de combinatie van deze 3 effecten voorspelt vooral weinig intimiteit bij man-man- dyades

Disclosure of zelfonthulling: wanneer een persoon op vrijwillige basis dingen over zichzelf vertelt, die de andere waarschijnlijk niet kan kennen of ontdekken via andere bronnen.

Een nuttige manier om naar self-disclosure te kijken is via het Johari-venster ( Joseph Luft en Haryy Ingham). Het toont aan wat mensen over zichzelf weten, en wat anderen over iemand weten. Dit leidt tot vier luiken of panes.

• Open luik: verwijst die aspecten van onszelf die we zelf en andere van ons kennen (vb. huidskleur, beroep, ..) maar het bevat buiten feitelijke informatie ook informatie over onze gevoelens, motieven, .. . Dit luik wordt groter naarmate je iemand beter leert kennen.
• Blinde luik: verwijst naar dingen die anderen van ons weten en in ons zien, maar die we zelf niet kennen. Vb. : eten op je wang hebben terwijl je op restaurant zit. Mensen hebben ook heel wat blinde plekken die met complexere zaken te maken hebben, vb. zo kunnen andere je als een leidingfiguur beschouwen terwijl je dat zelf niet beseft.
• Het verborgen luik: bevat informatie over onszelf, die wel kennen, maar anderen niet. Als de persoon deze informatie onthult, verhuist de info naar het open luik. Het kan gaan van zeer persoonlijke info tot weetjes over een persoon.
• Het onbekende luik: verwijst naar dingen die we niet weten over onszelf en die anderen ook niet weten over ons. Vb. zo kan iemand die zichzelf als verlegen percipieert , en ook door andere op die manier gezien wordt, tot de ontdekking komen dat hij soms toch assertief uit de hoek komt.

Zelfonthullingen zijn een manier om een meer intieme en meer vertrouwelijke relatie te creëren. Maar zelfonthulling kan ook risico’s inhouden als het gaat over intieme informatie. Vaak zijn we dus beter af om grote geheimen voor onszelf te houden want als je geheimen vertelt aan iemand heeft deze een grote macht over jou. (vb. Monica Lewinsky die haar geheim aan Linda Tripp vertelde). Gezien deze risico’s zijn er aantal aanbevelingen:

• Zelfonthulling is niet aangewezen in elke relatie, m.a.w. je vertelt je grootste geheimen niet aan vreemden.
• Het goed afwegen van zelfonthullingen is belangrijk omdat een zelfonthulling ook een graad van intimiteit kan creëren die ongewenst is. Zelfs wanneer je er vrij zeker van bent dat de andere positief zal reageren op je onthulling, dan nog moet je ervoor zorgen dat het op de juiste plek of moment is.
• Zelfonthullingen moeten ook verband houden met wat hier en nu gebeurt, het moeten in context gebeuren.
• Zelfonthullingen moeten gradueel gebeuren; eerst moet je starten met veilige onthullingen om daarna over te gaan naar meer persoonlijke onthullingen.
• Zelfonthullingen moeten wederkerig plaatsvinden. Een onthulling van onszelf zal gevolgd worden door een onthulling van de andere, zo niet is er een onevenwichtige situatie.