Item gefilterd op datum: januari 2014

Onderwijs is verplicht voor iedereen
 kinderen uit lagere sociale klassen kans geven om hoger op te groeien
(=maatschappelijke kansen doen toenemen)

Maar!
In werkelijkheid is het vaak helemaal anders
: kinderen uit lagere sociale klassen krijgen vaak minder steun en aanmoediging
van ouders
: scholen in achtergestelde buurten beschikken over minder faciliteiten
 Kinderen uit lagere sociale klassen zien school als
vreemde, vijandige omgeving en ervaren
schoolleven als verloren tijd

= formele socialiserende institutie !

2 soorten curriculum aanwezig:

• Formele curriculum
  : de vastgelegde leerstof dat leerlingen moeten verwerken
• Verborgen curriculum
  : stil en braaf zijn in de klas, gezag van leerkracht aanvaarden, taken stipt afgeven en lessen leren, schooldiscipline, urenlang stilzitten op stoel,…enz.

- Omgaan met minder prettige dingen van de samenleving

Opm. School is ook de plaats bij uitstek waar ‘peer groups’ worden gevormd

• Vriendschappelijke groepen van kinderen van dezelfde leeftijd

Iedere generatie heeft bepaalde rechten en verplichtingen
 Overgang van ene leeftijdsgroep naar de andere vaak gepaard met ceremoniën
= collectieve overstap (met heel de leeftijdsgroep)

® Je leert om op een improviserende wijze onderling afspraken te maken

® Geen vaste regels

® Zeer flexibel

® Geen duidelijke hiërarchie

® Experimenteren met regels en normen

® Democratisch (‘peer’ = ‘gelijk’)

• Peer groups zijn zeer belangrijk! Zeker bij jongeren waar het gezin minder stabiel is of bij jongeren die niet graag naar school gaan,…
• Daar waar er minder mobiliteit is blijven de peer groups het hele leven lang overeind

Het gezin

• Grote verschillen tussen gezinnen in verschillende culturen
• Bijna in elke cultuur is moeder belangrijkste individu voor kind in eerste levensjaren
• * Moderne maatschappijen; kleinschalige gezinscontext; kind brengt
  overgrote deel van eerste levensjaren door in klein huishouden met
  papa, mama en één of twee broers/zussen
  * In veel culturen maakt de hele familie (grootouders, ooms, tantes, …)
  deel uit van hetzelfde huishouden, en alle volwassenen helpen mee de
  kleine te verzorgen
  * In onze maatschappij variaties in gezinsvorming: één-oudergezinnen,
  twee paar ouders (stiefouders en gescheiden ouders), vrouwen met
  kinderen die buitenshuis werken,…
• Opm. Gezin is vaak ook nefast voor socialisatie van het kind
   Denk aan seksueel misbruik ouders, oudere kinderen of volwassenen, …
• Gezin ook belangrijk voor sociale positie op sociale ladder
  Vooral in traditionele maatschappijen !

Besluit:
Er wordt werkelijk gedaan aan persoonlijkheidsvorming binnen het gezin.
De interacties zijn zeer emotioneel binnen het gezin, hoe meer je erbij betrokken bent hoe emotioneler je bent.

Meisje dat heel jaar werd bestookt met complimentjes, afspraakjes, …
Gevolg: Meisje haar persoonlijkheid was volledig veranderd; had ineens een veel beter zelfbeeld, meer zelfvertrouwen, …enz.

 Besluit: Door interactie met anderen, ontwikkel je een specifiek zelfbewustzijn.

Volgens Mead ontwikkelen zuigelingen en jonge kinderen zich tot sociale wezens door de handelingen van individuen rondom hen te imiteren.
Hij noemt dit “Taking-the-role-of-the-other” – leren in iemand anders zijn schoenen te staan.
 Kinderen beginnen vanaf dit stadium een ontwikkeld zelfgevoel te krijgen.

I /me /self

I Bestaat uit spontane prikkels die je niet kan onderdrukken
Es (van Freud) Niet alleen seksuele driften (zoals bij Freud), maar ook talenten
(= positiever)
 Het ongesocialiseerde kind in onszelf

ME Bestaat uit regels en rollen (= gedragsverwachtingen)
über ich (van Freud) Heeft niet alleen een verbiedende kracht, maar biedt ook
mogelijkheden
 Het sociale deel van onszelf

RELATIE TUSSEN ‘I’ EN ‘ME’ Talenten (I) en maatschappelijke vormen (me)
kunnen met elkaar gekoppeld worden

”I” en “me” vechten soms in tegen elkaar
Bv. iemand glijdt uit op straat. Je lacht, maar met
je hand voor de mond
 I = het lachen
 Me = hand voor de mond

Besluit:

• Relatie tussen ‘I’ en ‘ME’ is positiever dan bij Freud
• Eerst het ‘I’, dan wordt het ‘ME’ verinwendigd en dan ontstaat daaruit het ‘self’

Mead stelt dat individuen vanaf 5 jaar een zelfbewustzijn ontwikkelen, door zichzelf te zien zoals anderen hen zien.
Het wordt een autonomer wezen dat in staat is tot gedrag buiten context gezin
 Bij Freud: door overwinnen oedipus-complex
 Bij Mead: door rolverinwendiging

!! Zelfbewustzijn is er door reacties van anderen
 “Vermogen om anderen in u op te wekken”
Bv. Je hebt een belangrijke afspraak met iemand die je niet kent. Dan is het
zelfbewustzijn denken “wat denkt hij van mijn kleren, van mijn haar, mijn
voorkomen, …enz.”

= FUNDAMENT VAN HET SOCIAAL WEZEN
: Begint met …

• Play
  : vermogen om enkelvoudige rollen in u op te nemen
  : onsystematisch ‘spelen’
• Game
  : vermogen samenhang van rollen te onderscheiden
  : georganiseerde spelen; kind leert spelregels, leert samenwerken en spelen met anderen. Begint notie te krijgen van normen en waarden die aan basis van het georganiseerde sociale leven liggen
• Generalized other
  : vermogen om alles wat een mens ooit zou kunnen zijn, in u op te wekken
  : normen en waarden beginnen zelfstandig bestaan te leiden, los van de personen die de normen doen toepassen

Besluit:
Het is mogelijk om als individu te leven in geïndividualiseerde samenleving door het vermogen om de samenleving in zich op te wekken.

• 1ste kritiek
  : theorie kan niet worden verklaard
• 2de kritiek
  : theorie is een stempel van zijn tijd
  (Wenen was zeer schijnheilig: jongens mochten alles en meisjes mochten niets)
• 3de kritiek: theorie is zeer pessimistisch (eigen aan zijn tijd)
  (mens = tragisch wezen tegenover de samenleving)

ICH (ego) Bewustzijn dat ontstaat door botsing es en über-ich
Soort redelijk inzicht hoe je die twee met elkaar kan verbinden;
namelijk driften en de maatschappelijke geboden

ES Driftkarakter: bestaande uit behoeftigheid (erotische
lustgevoelens (geslachtsorganen))
Omgeving zorgt voor frustraties (jongetje aangetrokken tot
moeder)

ÜBER-ICH Normen, gedragsregels door samenleving opgesteld
 Samenleving IN ons

: Door emancipatie uit het vermogen om jezelf te sturen

Nog enkele zaken volgens Freud:
- legt veel kracht op het onbewuste; ook onderdrukt door seksuele motieven
- Gedrag van volwassenen ligt aan basis van wat je als kind hebt meegemaakt
(vooral seksuele ervaringen)

Persoonlijkheidsontwikkeling

Baby moet leren dat zijn verlangens niet altijd meteen kunnen worden bevredigd
 Freud: “Baby heeft niet enkel behoefte aan voedsel en drank, maar ook aan seksuele bevrediging”
=> waarbij het erotische hier staat voor behoefte aan
aangenaam lichamelijk contact met anderen !
(→ Denk aan experiment Harlow!)

Kind leert gaandeweg zijn driften te controleren. Maar deze blijven krachtig in het onbewuste!
Freud onderscheidt verschillende stadia in ontwikkeling van kind, het meeste aandacht geeft hij aan de oedipale fase :

= Fase waarin kinderen stilaan zonder het voortdurende gezelschap van ouders
kunnen (belangrijk stadium in de ontwikkeling van naar meer autonomie):

1) De vroege gehechtheid van kinderen aan hun ouders is dus erotisch geladen
: indien die band zo intensief en hecht zou blijven zou dat uiteindelijk leiden tot seksuele verhouding met de ouders
 Dit gebeurt niet aangezien kinderen erotische wensen t.a.v. ouders leren onderdrukken

2) Volgens Freud ervaart jongen afkeer van papa omdat hij mama immer wel seksueel kan bezitten
= Basis van ‘Oedis complex’

3) Oedis complex wordt overwonnen zodra kind zijn afkeer voor vader en sterke gehechtheid aan moeder heeft afgeleerd

Opm. Ontwikkeling van de vrouw kreeg minder aandacht van Freud, hij nam aan dat
er een soortgelijk proces optreedt. (=elektracomplex)

= nieuwe therapie die erop neerkomt dat de patiënt vrijuit vertelt over zijn leven, in het bijzonder over wat hij zich nog herinnert uit zijn eerste levensjaren
 Freud kwam tot inzicht dat ons gedrag in grote mate wordt bepaald door
wat zich afspeelt in het onbewuste
 We weten misschien niet veel meer uit kinderjaren, maar ligt opgeslagen in
ons onbewuste, bepaald ons huidig handelen

Het onbewuste
: weerspannig deel van onze geest waar we geen vat op hebben

Het onderbewuste
: datgene waar iemand op bepaald moment niet van bewust is maar dat door kleine inspanning bewust gemaakt kan worden
 Namelijk alles wat je weet.