CONTINUE MODELLEN VAN GEDRAGSVERANDERING
- Gepubliceerd in Gezondheid
- Reageer als eerste!
De weg van intentie tot implementatie
HET HEALTH BELIEF MODEL
- De kans dat iemand een bepaald gezondheidsgedrag zal vertonen is afhankelijk van demografische factoren
o Sociale klasse, sekse, leeftijd en uiteenlopende opvattingen
- Deze factoren kunnen het gevolg zijn van een bepaalde interne of externe cue tot handelen
- HBM en preventief gedrag
- Veel mensen worden nauwelijks beïnvloed door voorlichting en al helemaal niet door publiekscampagnes
- R = 0.09 voor het effect van grote publieke campagnes op het gebied van gezondheid, op hetfeitelijk gedrag - Onderzoek toont dat verschillende onderdelen van HBM meer of minder relevant zijn:
o Borstkanker ~vermeende kwetsbaarheid, lage subjectieve barrières, en cues tot handelen
o Mammografie niet ~vermeende kwetsbaarheid
o Sporten~ vermeende voordelen een voorspellende factor
o Therapietrouw: vermeende barrières en voordelen
DE THEORY OF REASONED ACTION EN DE THEORY OF PLANNED BEHAVIOR
DE THEORIE VAN BEREDENEERD GEDRAG
- Individuen gedragen zich op doelgerichte wijze
- De implicaties van hun handelen worden op rationele wijze afgewogen
- Doel = verkenning en ontwikkeling te geven van de psychologische processen die een rol spelen bij het leggen van verbanden tussen attituden en gedrag
BEPERKINGEN VAN TRA
- Ontwikkeld voor bewust gedrag
- Geen rekening gehouden met de potentiële interactie tussen de voorspellende variabelen en de
resultaten van intentie of gedrag
DE THEORIE VAN GEPLAND GEDRAG
- Opname van het concept “vermeende controle over het gedrag” = perceived behavioral control
- = het geloof van het individu dat het in bepaalde situaties controle heeft over het eigen gedrag; zelfs als het individu met bepaalde barrières wordt geconfronteerd
- PBC van directe invloed zou zijn op de intentie en daarom, indirect op het gedrag
- Een directe relatie tussen gedrag en PBC wordt eveneens mogelijk geacht
- De correlatie tussen PBC en intentie is gemiddeld 0.71 wat duidelijk maakt dat dit construct een belangrijke toevoeging is
- Meta-analyse => de variabelen van deze theorie waren verantwoordelijk voor 40-50% van de variantie van de intentie en van 19-38% van de variantie van het gedrag
TPB EN PREVENTIEF GEDRAG
- Vermeende controle over het gedrag en attitude waren beide voorspellende factoren voor intentie
- Intentie om deel te nemen aan screeningsprogramma’s kon worden voorspeld aan de hand van attitude, vermeende controle over het gedrag en subjectieve norm, hoewel alleen attitude en
vermeende controle voorspellende factoren waren voor feitelijke deelname aan screening - Subjectieve normen zijn geen voorspellende factoren om hulp van de huisarts in te roepen bij symptomen voor borstkanker
- Ziekterepresentaties kon 22% van de variantie van de intentie verklaren
- Subjectieve norm en vermeende controle zijn significante voorspellende factoren voor intenties over het ondergaan van mammografie
- Attituden en PBC vormden voorspellende factoren voor de intentie om een klinisch onderzoek van de borsten te ondergaan
TBP EN RISICOREDUCEREND GEDRAG:
- Condoomgebruik~eerder gebruik van condooms, een positieve attitude tov het gebruik, subjectieve normen van anderen, zelfredzaamheid mbt aanschaffen en het gebruiken van condooms
- Voor sommigen meer gewoonte en in mindere mate door intentie
BEPERKINGEN TPB
Voorspellende waarde van de TPB-variabelen is voorgedrag significant kleiner dan voor intentie Ook andere factoren belangrijk zoals affectieve factoren of deze gerelateerd aan planningsgesprekken: zelfredzaamheid, anticipatoire spijt en intentie tot implementatie
DE WEG VAN INTENTIE TOT IMPLEMENTATIE
- Adequate plannen maken over de wijze en het tijdstip waarop en de plaats waar ze hun intentie zullenuitvoeren
- Het publiek maken van deze intenties en plannen leidt tot een grotere implementatiekans
- Doelintenties versus intenties tot implementatie