Item gefilterd op datum: januari 2014

Rol overheid = Garat staan voor de leningen die werden opgekocht door overheidsinstellingen
> Freddie Mac en Fannie Mae

Gevolg? Banken werden doorverkopers van hypothecaire kredieten ipv traditionele banken

Oorzaak verlaagde rente in 2000-2001

1) Dotcom-luchtbel = Het uiteenspatten van de internetluchtbel op de beurzen in maart 2000

2) Aanval op WTC-torens in september 2001

* Rente was laag in combinatie met te veel en te goedkoop krediet
Vraag op de huizenmarkt was duidelijk groter dan het aanbod > P ↑

De FED verlaagt de rente als het slecht gaat met de economie

Gevolg? Investeerders gingen opzoek naar een hoger rendement > CDO

Goldilocks-scenario = Greenspan geloofde en verklaarde dat de stijgende prijzen te wijten waren aan de toename van de productiviteit van de Amerikaanse economie
> Luchtbel gemaakt door de lage Amerikaanse rente

Consumenten
Rente ↓ → Lenen goedkoper → C ↑ → S ↓

Onderneming
Rente ↓ → I ↑

Piramidespel = Er is steeds meer kapitaal nodig om subprime-leningen te geven

Herverpakte leningen = V >>> A
> Kredietgevers waren verlost van hun problemen

Oplossing? Ontwikkelen van systhetische CDO
> Onderliggende leningen meerdere keren verkopen > Uiteindelijk verliezen zoveel hoger

De overheid liet dit toe om politieke redenen > Gevolgen:

- Inkomen arbeiders nauwelijks gestegen

- Economie fors gegroeid

- Grotere inkomensongelijkheid

- Consumptie stijgt (De rente was te snel, te laag)

* FINANCIËLE BUBBEL = HUIZENMARKT

Mysterie = De banken zagen zelf niet in dat ze zoveel risico namen
Waarom?

1) Rampenblindheid = Wij zijn behoorlijk slecht bij het inschatten van gebeurtenissen met een kleine kans op een zeer slechte uitkomst. Vlak na de ramp schatten we de kans op de volgende ramp hoger in dan ze werkelijk is.
> We hebben de neiging om risico’s te onderschatten

Subjectieve inschatting = Na de ramp wordt onze inschatting van de kans zo laag dat we er van uitgaan dat een ramp onmogelijk is

2) De banken en hun managers begrepen zelf niet hoe die lettersoeppoducten in elkaar zaten en hoe riskant die wel waren.
> Risicomodellen die niet toepasbaar waren op CDO’s

3) Too big to fail = De banken voelen zich verzekerd wanneer het mis loopt
> Er is zekerheid dat de overheid ingrijpt

Europa is getroffen = Europese banken kochten een pak van die Amerikaanse CDO’s maar namen veel meer risico’s dan Amerikaanse banken > Dieper in de problemen

Waarom zo veel risico’s nemen = Gebrekkige financiële toezicht op de financiële sector in Europa

Home country control = Ieder Europees land heeft het hoofdtoezicht op de banken die op zijn grondgebied een licentie hebben, zelfs al deze banken in tal van andere Europese landen actief zijn f veel groter zijn dan het bbp van het land in kwestie
> Voorbeeld: Dexia

Bankentoezichthouden Europa = Vele landen en vooral Engeland wil niet dat er een toezichthouder is voor heel Europa. De landen willen liever zelf de controle houden over hun eigen banken

Bankentoezicht nationaal heeft voordelen

1. Toezichtspelers tegen elkaar uitspelen en zo de controle ondergraven
2. Toezichthouders knepen op het juiste moment een oogje dicht
3. Grote banken bleven nationale reuzen, terwijl het Europese meelopers zijn
   > Ze voelen zich verzekerd van overheidssteun

* Combinatie van deze factoren speelde ene belangrijke rol in de crisis

Bazal-akkoorden (1988) = Afspraken tussen verschillende landen over de regulering en de supervisie van hun bankensysteem met als doelstelling de stabiliteit van het bankensysteem te verhogen.
> Door de Bank voor Internationale Bestalingen
> Bazal I-regels van kracht in 1992
> Het land zelf moet ze omzetten in nationale wetgeving

Basisidee Bazal I = Tegenover elk risico dat de bank neemt, moet een bepaalde hoeveelheid van het eigen vermogen van de bank als buffer staan ter bescherming van de kleine spaarder
> Reserve (8%)

Bazal II = De exacte berekening van het minimum vereiste kapitaal
> Banken gebruikten eigen modellen voor de berekening

Nadeel van de kapitaalregels = Een grote hoeveelheid subprime-leningen, waar normaal gezien een flinke kapitaalbuffer tegenover moest staan, werd omgevormd tot CDO en kwam terug op de bankbalans zonder dat er kapitaal tegenover moest staan dankzij de hoge rating van de kredietagentschappen

Onzichtbaar risico = Een grote hoeveelheid risico’s werden buiten de balans geplaatst zoals CDS’n en CDO’s.

Hefboomfonds = Met weinig eigen middelen (kapitaal), voornamelijk geleend geld (spaargeld en kredieten van andere banken) en erg grote risico’s nemen om het rendement op de eigen middelen de hoogte in te jagen
> Vergelijk van bankensector en hefboomfonds

FSMA = Is bevoegd voor het toezicht op de aanvullende pensioenen die werknemers en zelfstandigen opbouwen in het kader van hun beroepsactiviteiten
> Autoriteit voor de Financiële Diensten en Markten
> Financial Services and Markets Authority

Preventievangnetparadigma = Kleine spaarders moeten verzekerd worden tegen het falen van hun bank om paniek en ineenstorting van het systeem te vermijden.
> Voor de liberalisering

Concurrentie-efficiëntieparadigma = Een paradigma dat uitging van concurrentie op transparante, zichzelf regulerende en efficiënte markten.

Waarom al die rommel kopen? Door de rating van kredietagentschappen

Kredietagentschappen

- Standard & Poor’s

- Moody’s

- Fitch

Kredietbeoordeling > Lettercombinatie

AAA Minste riciso 1/10000 kans op wanbetaling
AA 1/1000 kans op wanbetaling
A
BBB
BB Rommelobligaties/Junk bonds
…
D Niet-terugbetaling/Default

Toekennen van rating aan CDO’s > 2 problemen

1. Kredietbeoordelaars schatten het risico van de CDO’s veel te laag in
   > 80% krijgt een AAA-rating
2. Kredietagentschappen geven banken advies bij het ontwerpen van CDO’s, terwijl ze nadien gevraagd werken om de kredietwaardigheid van de CDO’s te beoordeen
   > Ze beoordelen iets wat ze zelf hebben gemaakt

Moral hazard = De beoordeling van de kredietwaardigheid van de kredietnemer werd grotendeels uitbesteed of verwaarloosd
> Er werd veel meer krediet toegekend dan voorheen en de voorwaarden zijn verschrompeld

Subprime-leningen = Leningen aan gezinnen met een te laag inkomen om de lening te kunnen terugbetalen of hypotheekleningen waarvan het bedrag te hoog is ten opzichte van de waarde van het huis

Alt-A-leningen = Leningen die worden toegewezen aan mensen die geen documenten hadden om te bewijzen dat ze wel degelijk een baan of een inkomen hadden

NINJA-leningen = Leningen aan kredietnemers waarvan de bank weet dat ze geen inkomen, geen werk en geen spaargeld hebben
> No income, no job or assets

- De banken houden geen rekening met het hoge risico > CDO

Schuduwbankieren = Alle bankactiviteiten die plaatsvinden buiten de balans van de banken en dus buiten het bereik van de bankregulering > Schoendoos van ABS, MBS, CDO’s, …

Effectisering of securisatie van activa = De risico’s herverpakken en doorverkopen in de hoop dat het iemand anders zijn probleem wordt.

Asset-backed security = Het wordt gemaakt door duizenden individuele bankleningen samen te gooien in een investeringsvehikel dat verkocht wordt aan gewillige investeerders zoals pensioenfondsen of grote beleggers.

Gevolg? De investeerders krijgen alle interestbetalingen en kapitaalaflossingen
> De leningen verdwijnen van de balans van de bank en de investeerder draagt het volledige risico

Waarom kopen? Het rendement is hoger in vergelijking met een overheidsobligatie

Mortgage-backed security = De samen gegooide leningen zijn allemaal hypotheken
> Voordeel = Huizen en gebouwen kunnen dienen als onderpand
> De waarde van het onderpand bepaald de waarde van MBS

Residential mortgage-backed security = De samen gegooide leningen zijn allemaal hypotheken op woonhuizen

Commercial mortgage-backed security = De samen gegooide leningen komen van de commerciële vastgoedmarkt

Collateralized debt obligation = Leningen worden samen gegooid in een investeringsvehikel en worden door financiële tovenaars gestructureerd in tranches

Kaswatervalsysteem

1. De inkomsten van de onderliggende leningen worden eerst gebruikt om de kopers van de bovenste tranche uit te betalen
2. Indien zij volledig zijn uitbetaald, komt de tweede tranche aan de beurt
3. Indien zij volledig zijn uitbetaald, komt de derde tranche aan de beurt, enz…

ð Kopers van de laagste tranche van de CDO’s zien als eerst hun geld niet terug indien bepaalde leningen niet worden terugbetaald
Laagste tranche krijgt de hoogste rente > Hoogste risico

Credit default swap = De bovenste laag nog veiliger maken door ze te verzekering
Hoe? Je betaald een bepaalde premie en krijgt een verzekeringscontract voor in de plaats die een vast bedrag zal uitbetalen
> Synthetische CDO

Voor 1999 = Activiteiten van verschillende soorten banken waren strikt gescheiden en de concurrentie was beperkt
> Weinig nood aan regulering en supervisie

Na 1999 = Commerciële banken begeven zich op het domein van investeringsbanken. Verzekeringsmaatschappijen bieden bankproducten aan en vice versa. De concurrentie is gigantisch.

Toenemende concurrentie = Hogere interest beloven > Meer verdienen op leningen > Meer risico’s nemen

Financiële liberalisering > Innovaties van financiële producten

- PRO > De welvaart verhogen

- CONTRA > Meer risico’s nemen

Gevolg? Alle banken nemen risico’s door te fuseren.

Jaren 70 = Glass-Steagall Act omzeilen

Waarom? Depositoverzekeringen en regulering van de bankenactiviteiten horen samen

Gevolg? Deregulering en liberalisering van de bankensector
> Het onderscheid tussen de verschillende types van financiële instellingen werd steeds kleiner

April 1998 = Fusie van Citicorp (Depositobank) en Travelers Group (Verzekeringsbedrijf )
> Citigroup

Citigroup bevat

- Depositobank

- Verzekeringsbedrijf

- Investeringsbank

- Effectenhuis

= Flagrante overtreding van Glass-Streagall Act

Gevolg? Citigroup moest zich aanpassen aan de wet > Weigerde > Resem van andere bankenfusies

Wet aanpassen = Glass-Steagall Act → Financial Services Modernization Act

November 1999 = De grenzen tussen investeringbanken, commerciële banken en verzekeringsbedrijven werden definitief opgegeven met toestemming van toenmalige Amerikaanse president Bill Clinton