| Uitgangspunten | Kernbegrippen | Verklaringswijzen | Toepassingsgebieden |
Psychodynamische stroming = FREUD | Ontwikkeling van de persoonlijkheid | Het onbewuste, Es, Ich, Über-Ich, angst, defensiemechanismen, verdringing | Belang van de eerste levensjaren, onbewust intrapsychisch conflict | Cultuurinterpretatie, psychoanalyse |
Behaviorisme = WATSON (kleine Albert) + SKINNER (skinnerbox duiven) | Observeerbaar gedrag, leren | Stimulus-respons, bekrachtiging, conditionering | Aangeleerd gedrag, bekrachtiging, conditionering, problematisch gedrag | Straffen en belonen, klassieke + operante conditionering, geprogrammeerde instructie, gedragsmodificatie |
Cognitivisme | Informatieverwerking, leren als het resultaat van verwerkingsprocessen in het menselijke brein | Denken, structureren, opslaan en gebruik van informatie, lange- en korte- termijngeheugen | Principes van cybernetica, informatica, taal- en informatieverwerking | Didactiek van het leren, memorisatietechnieken, systeemdenken |
Humanistische stroming | Zelfactualisatie, groei, leren in vrijheid, eigen verantwoordelijkheid | Ervaring, zelfconcept, congruentie, waardering, empathie, (piek)ervaring | Holistische benadering | Guidance-technieken, relatietrainingen, non-directieve opvoeding |
Biopsychosociale stroming | Interactie van biologische en psychologische processen | Werking van de hersenen en het zenuwstelsel, interne processen, omgevingsprocessen, interactie | Verklaring op basis van de interactie van biologische en psychologische en sociale processen | Studie van emoties, geneeskunde, gezondheidspsychologie, preventie, gezins- en familietherapie |
