Galton was een veelzijdig man, hij vond de weerkaart uit, ontdekte de anticycloon, vingerafdruk, etc etc. Voor de psych. vooral belangrijk voor zijn mentale testen en onderzoek naar menselijke erfelijkheid.

Galton kwam uit een rijke familie en hoefde dus niet te werken. Zijn reisverslag Tropical South Africa was een hit. Hij was ongewoon in dat hij zich niet superieur achtte tegenover de lokale bewoners. Zijn boek stond vol van de praktische tips.

Een tik van Galton was om alles te tellen. Zo telde hij het aantal ‘wriemels’ dat personen vertonen (jongeren veel meer dan ouderen). Hij onderzocht in de eerste psychometrische kliniek zeker 17.000 mensen op fysieke en enkele mentale eigenschappen. Hij ontdekte bijv. dat ouderen steeds minder hoge tonen horen. Ook had hij sexistische conclusies waarin hij concludeerde dat mannen gevoeliger zijn in hun onderscheidingsgevoel (betere smaakontwikkeling). Toen hij personen vroeg over waarnemingen tijdens het ontbijt (verlichting, kleuren, detail, personen aan tafel) bleek dat wetenschappers en wiskundigen dit het slechtst konden beantwoorden. Volgens Galton dachten zij in meer abstracte termen.

Ook deed hij associatietesten: 40% van de associaties komen voort uit ervaringen uit de jeugd wat overeenkwam met Freud’s bevindingen. Ook onderzocht hij mentaal zieken, en probeerde zichzelf paranoïde te krijgen. Hij was hierin zo succesvol dat zijn conclusie was dat de weg van normaal tot mentaal ziek verontrustend klein is.

In zijn Hereditary Genius had Galton als doel de erfelijkheid van de mens te bewijzen. Galton was de eerste die hypothetiseerde dat mentale capaciteiten volgens normale verdeling zijn verspreid over de bevolking.

In Galton’s onderzoek naar succesvolle families onderzocht hij 977 leden van 300 families. Hierin zag hij bewijzen voor zijn erfelijkheids theorieën, hoe verder een persoon verwijderd van een genie in de familie hoe kleiner de kans dat hij zelf als genie wordt beschouwd. Hij stelde Eugenics voor: 1) het aanmoedigen van trouwen tussen een selecte groep mannen en vrouwen, 2) aanmoedigen tussen hen sneller te trouwen en 3) gezonde condities bewerkstelligen voor hun kinderen (voedsel & onderdak). Hij richtte voor deze doelstellingen de Eugenics Society of Great Britain op en begon het blad The Eugenics Review.

Na de 1^ste WW leek eugenetica een hele aardige mogelijkheid om de samenleving te verbeteren. Totdat de Nazi’s eugenetica misbruikten voor hun doeleinden om de joden uit roeien bleef eugenetica in een positief daglicht staan.

In Galton’s Statistical Inquiries into the Efficiency of Prayer onderzocht Galton m.b.v. een controlegroep de effectiviteit van bidden. Hij bevondt op diverse manieren dat bidden weinig effectief was. Zo keken verzekeringsmaatschappijen niet naar het doel van het schip (missionarissen of slavenhandelaren) maar alleen naar de grootte van het schip en de route van de reis.

Darwin’s grootste inspiratie kwam uit zijn wereldreis met de H.M.S. Beagle. Hij trok op Cambridge al veel op met de geestelijke en botanist John Stevens Henslow. Bij toeval werd Darwin uitgenodigd als naturalist op de Beagle. Een oom betaalde zijn onkosten.

Darwin was religieus en vroeg zich bijvoorbeeld af waarom God zoveel verschillende dieren had geschapen. Op de Galapagos eilanden vondt hij schildpadden en vinken met afwijkende elementen (bijv een langere snavel om tussen de rotsen te pikken en een korte op andere eilanden). Door de sterke stromingen en winden konden de beesten niet naar de andere eilanden. Vele lange en moeilijke jaren later publiceerde hij zijn evolutietheorie.

De theorie van Thomas Robert Malthus dat de populatiegroei zo groot is dat er op een bepaald moment te weinig eten zal zijn bracht Darwin op het idee dat hierdoor goede eigenschappen (in het gevecht om eten) meer kans hebben op overleven.

Één van de redenen dat zijn evolutietheorie pas 20 jaar na zijn eerste ideën uitgegeven werd was dat zijn verslag van zijn reis op de Beagle (The Voyage of the Beagle) een succes was. Ook leed hij aan vermoeidheden, waarschijnlijk Chagas disease die hij opgelopen had in Argentinië. Toen hij samen met Alfred Russel Wallace, die gelijksoortige ideeën had, samen hun theorieën openbaarde was de reactie lauw. Pas toen in 1859 Darwin zijn On The origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favorable Races in the Struggle for Life werd zijn theorie een hit.

Gregor Mendel demonstreerde aan het eind van de 19de eeuw de overerving van fysieke karakteristieken in planten. De basis van de moderne genetica.

In Darwin’s The Descent of Man beschreef Darwin wat hij daarvoor alleen gehint had; dat mensen afkomstig zijn van apen. Hij onderzocht hiervoor apen in de Londense dierentuin die hij o.a. in spiegels liet kijken om hun reactie te meten. Ook bekeek hij gezichtsuitdrukkingen van normale mensen, kinderen en zwakzinnigen. Hij kreeg veel erkenning van over de hele wereld voor zijn bijdrage maar niet door het britste koningshuis. Hij werd wel in Westminster Abbey begraven; hij onderhield altijd goede banden met religieuze mensen (waaron een vicaris).

Darwin, Freud en Einstein worden gezien als de drie grote ‘disturbers of thought’.

Freud’s ontwikkeling van psychoanalyse en de latere aanpassingen samen met de invoering van psychoactieve drugs en andere aanpakken op therapie hebben de behandeling van mentale zieken gerevolutionaliseerd.

Freud deed 3 jaar langer over zijn studies dan zijn leeftijdgenoten vanwege diverse –voornamelijk wetenschappelijke- taken. Uiteindelijk belande hij bij Theodor Meynert die een grote indruk maakte op Freud en bij hem zag hij de eerste hysterische patiënten. Nog belangrijker was de case van Josef Breuer.

Anna O, wiens echte naam Bertha Pappenheim was, ontwikkelde een aanhoudende hoest gevolgd door een hele reeks symptomen als verlamming, visuele problemen, niet goed meer kunnen praten en ze wisselde tussen twee persoonlijkheden welke één ze omschreef als ‘vergeten tijd’.

Breuer behandelde haar 18 maanden. De gesprekken over hoe de symptomen zich ontwikkelden waren zeer emotisch, na deze gesprekken voelde zij zich vaak beter. Het loslaten van die emoties noemde Breuer catharsis. Deze case vertelde Breuer aan Frued en noemde Pappenheim Anna O., Freud’s interesse was gewekt.

Freud experimenteerde in zijn beginjaren met cocaïne en begon steeds grotere doses te nemen, hij had het geluk nooit verslaafd te zijn geraakt. Velen, ook bekenden van hem, overleden aan de gevolgen van cocaïne. Uiteindelijk stopte hij met het gebruik ervan. Wat hij echter zijn hele leven niet wist te stoppen was zijn nicotine verslaving. Diverse serieuze pogingen tot het stoppen van sigaren faalden.

Freud kon dankzij een beurs 5 maanden naar Parijs en hoorde hier de colleges en demonstraties van Jean-Martin Charcot, toentertijd één van de belangrijkste neurologen. Hij beschreef mannelijke hysterie en Freud vertaalde delen van Charcot’s werk en ging terug naar Wenen. De Vienna Society of Physicians wees mannelijke hysteria af, en daagden hem uit een geval hiervan te vinden. Een maand later deed Freud dit.

In 1886 begon Frued een privé kliniek in Wenen. Hij probeerde traditionele technieken, toen deze niet werken gebruikte hij hypnose en kwam hij erachter dat gebeurtenissen in de jeugd bij patiënten vaak te maken hadden met klachten. Effectief waren de behandelingen m.b.v. hypnose niet en ook deze techniek liet hij voor wat het was.

Freud ging terug naar Breuer’s aanpak van catharsis wat hij eerst ‘Breuer’s method’, daarna ‘psychical analysis’ en uiteindelijk ‘psychoanalysis’ noemde. Samen schreven zij hier een artikel over: Studien über Hysterie.

Later noemde Freud het overbrengen van beelden en gevoelens naar de therapeut transference en de therapeut’s reactie countertransference. De relatie tussen Freud en Breuer brak vanwege meningsverschillen over Freud’s analyse van Herr K.

Seduction theory

Freud begon een lange briefwisseling met de physician Wilhelm Fliess met wie hij zijn onderzoek besprak. Hij kwam met hem uiteindelijk tot zijn seduction theory: hysteria komt voort uit presexuele (dus nog niet sexueel actieve) sexuele schok. In slechts 4 maanden wist Frued 18 patiënten te vinden waarin deze sexual shock een oorzaak zou zijn voor hun hysterische klachten. Deze korte tijd werd gewantrouwd. Uiteindelijk zouden vooral vaders de oorzaak zijn van deze sexual shock bij dochters.

Er waren legitieme kritieken op zijn stellingen, 1) zo zou hij patiënten beïnvloeden in hun antwoorden, toentertijd gebruikte hij een quasihypnotische pressure techniek om zijn antwoorden te verkrijgen. 2) Ook was sexueel misbruik bij kinderen in die tijd geen taboe, er waren al veel gevallen beschreven. Pas in 1905 kwam hij terug van zijn seduction theory in zijn Three Essays on the Theory of Sexuality. De bekentenissen van deze sexuele misbruiken werden door Freud als fantasieën weggezet. Andere kritieken waren dat 3) hij zijn theorieën gebruikte in het opstellen van zijn klinische rapporten; 4) de patiënt reacties waren niet spontaan maar opgeroepen door zijn pressure techniek; 5) toen Freud 3 bevestigingen van ouders kreeg van sexueel misbruik wekte dit argwaan en het kon niet onafhankelijk bevestigd worden.

Dreams and slips of the tongue

Frued dacht dat dromen toegang bieden tot het onderbewustzijn. Hij schreef hierover het boek The Interpretation of Dreams dat vaak tot zijn belangrijkste bijdrage wordt gerekend. Een andere weg naar het onderbewustzijn waren de dagelijkse versprekingen, triviale fouten en tijdelijke fouten in het geheugen. Dromen en slips of the tongue zijn vaak uitingen van onderdrukte wensen en verlangen.

In dezelfde periode beschreef Frued zijn psycho-sexuele theorie van persoonlijkheids ontwikkeling. Het opgroeien bestaat uit 5 fasen (oraal, anaal, fallisch, latent en genitale). Elk van deze fase brengt bepaalde instinctieve ontwikkelingen met zich mee en wanneer deze teveel of te weinig worden bevredigd kan het kind niet goed naar de volgende fase.

Het controversiële Oedipus complex zei dat gedurende de fallische fase een jongen sexueel aangetrokken zal zijn tot de moeder en aggresief naar de vader. Deze fase zou voorbij zijn wanneer de jongen beseft dat hij gecastreerd kan worden door de vader. Bij meisjes treedt het castration complex op waarbij de teleurstelling over het ‘al gecastreerd zijn’ optreedt. –NEE, GEEN GRAPJE, P290!—

De mind zoals Frued omschreef bestaat uit de id, ego, en superego. De id is volledig bewust en de basis voor impulsen en drive (de biologische ondergrond). De ego haalt zijn energie uit de id en is het instrument van redenatie. De superego bestaat uit absolute standaarden van moraliteit en ethiek.

Freud legde vergeleek de id en ego met een wagenmenner en zijn paarden. De paarden zorgen voor energie en drive (id), en de wagenmenner de sturing (ego).

Freud and his followers

Toen Freud’s psychoanalytische aanpak populairder werd ontstond er een club die de Wednesday Psychoanalytic Society is gaan heten. Alfred Adler splitste op een bepaald moment met Freud om meer nadruk te leggen op sociale factoren, gezonheid en harmonieus gedraag. Hij naam 9 leden van de Society mee. Ook Carl Jung werd na een periode van 7 jaar, één van veel correspondentie, verstoten door Freud. Freud was autoritair, paternalistisch en dogmatisch.

Freud’s dochter Anna Freud was de belangrijkste vrouwelijke aanhanger van Frued’s orthodoxe psychoanalyse. Heel Anna’s leven stond in het teken van Freud, zelf trouwde ze nooit. De belangrijkste bijdrage van Anna was het uitbreiden van psychoanalyse naar kinderen.

Karen Horney bekritiseerde Freud en zei dat vrouwen niet jaloers zijn op de mannelijke anatomie maar op de kansen en status die mannen verwerven.

Freud verdiende zijn geld als therapeut maar hij heeft dit werk nooit leuk gevonden. Hij analyseerde mensen vooral om zijn eigen theorieën te toetsen, het helpen van hen interesseerde hem niet. Ook had hij een hekel aan Amerikanen. Een interessante vraag die hij laat in zijn leven stelde was: “Wat wil een vrouw?” -> iets wat hij nooit heeft kunnen ontdekken.

Freud onderschatte het gevaar van de nazis en bleef lang in Wenen. De psychoanalytische aanpak werd verbannen in Duitsland en veel boeken hierover werden vernietigd. In ’38 vertrok hij uiteindelijk toch naar Engeland. Een jaar later stierf hij.