wie

• twee ongehuwde personen, ongeacht het geslacht
• niet noodzakelijkerwijze seksueel affectieve relatie
• min 18jaar en bekwaam om een contract af te sluiten
• niet verbonden door huwelijk of een andere vorm van samenwoning

hoe

• formele rechtshandeling: schriftelijke verklaring moet worden afgelegd bij de ambtenaar van burgelijke stand
• verklaring wordt opgenomen in het bevolkingsregister

rechten en plichten

verschil met huwelijk:

• bescherming van de gezinswoning + huisraad: 1 partner kan de ander niks verwijten, al is hij degene die het huis heeft gekocht (bv: “by the way” ik heb het huis verkocht, ik ben immers ook de eigenaar  dit is onmogelijk. inspraak is noodzakelijk)
• de kosten worden samen gedeelt: ieder is evenredig in zijn bijdragen in de lasten

vermogenrechtelijke gevolgen

• ieder heeft zijn eigen bezittingen
• ze kunnen beide aangesproken worden voor de schulden aangegaan voor het huishouden
• voor de fiscus is de behandeling gelijk als die voor gehuwden: hun inkomen wordt opgeteld en volgens de belastingsschijf belast

erfrechtelijk

• zonder testament
  • ze kunnen beperkt van elkaar ervens
  • er is een onderhoudsverplichting ten opzichte van behoeftige ouders en kinderen van de overleden partner
  • er is automatisch vruchtbruik van de gezinszoning en huurrecht
• met testament
  • als er geen kinderen zijn mag alles aan de samenwonende partner worden geschonken

einde

• huwelijk van 1 van de partner
• overlijden van 1 van de partner
• een officiele nietigverklaring
• schriftelijke verklaring bij een abtenaar van burgerlijke stand (eenzijdig of in onderlinge overeenstemming)

Het recht kijk eigenlijk niet naar deze vorm van samenwonen, de reden speelt geen rol, er zijn geen gevolgen, … want er zijn geen gevolgen op de staat van de persoon

wie

- iedereen ongeacht de aard van relatie, verwantschap of geslacht

hoe

- ingeschreven zijn op hetzelfde adres

gevolgen

• geen verplichtingen tot samenwoning, getrouwheid, bijstand of hulp (zoals bij het huwelijk wel het geval is)
• Vermogenrechtelijke gevolgen:

- persoonelijke bezittingen blijven persoonlijke bezittingen, ook als er aankopen worden gedaan tijdens het samenwonen

- gezamelijke schulden: als er iets samen wordt gekocht maar jij hebt minder betaald, wordt naar het persoonlijk aandeel onderzocht (en de schuldeiser kan alleen op jou aanspraak maken voor jouw persoonlijk aandeel)

• Erfrechtelijk:

• geen erfrecht
• schenkingen zijn de enige manier om iets aan samenwonend partner te kunnen geven

einde

• adreswijziging
• geen formaliteiten
• eventuele gevolgen vanwege het opstellen van een samenwoonstcontract (maar dit is niet verplicht)

• rechtssubject: drager van rechten en plichten (zijn zowel natuurlijke als rechtspersonen)
• staat: het geheel van hoedanigheden die de rechten en plichten van de natuurlijke persoon bepalen
• indentificatie van de persoon (ieder mens is in het recht ook uniek)
  • Geslacht: er zijn nog wel een paar verschillen tussen M/V in het recht, maar het doel is om discriminatie weg te werken. Bepaalde geslachten (het geslacht X worden niet in in België erkend maar wel in oa. Australië en Oostenrijk (?) )
  • Naam
    • familienaam:

× in het wet is de familienaam nog patriarchaal (het kind krijgt de achternaam van de vader) maar sommigen krijgen beide achternamen

× vondelingen krijgen vaak rare achternamen, bepaald door de ambtenaar van burgelijke stand

× gehuwden (vrouwen): behouden steeds hun meisjesnaam maar (mogen) gebruik maken van de familienam van de echtgenoot

× een familienaam kan alleen met een KB gewijzigd worden

• Voornaam:

× prerogatief = ouders mogen kiezen, maar in extreme gevallen mag de staat wel ingrijpen

× wijziging van voornaam komt maar zeer zelden voor, maar in geval van een hatelijke of belachelijke naam naargelang veranderingen in situaties wordt het wel toegestaan (bv: veel mensen die Adolf heetten wouden hun naam veranderen na WOII)

• Bewijs: het enige echte bewijs van bestaan is het register van de burgelijke staat (deze is authentiek). En identiteitskaark is niet authentiek
• Staat in de natie:
  • Nationaliteit:

× wordt toegekend (automatisch) door het lang waar je in geboren bent of wordt verworven

× men neemt de rechten en verplichtingen aan van het land van nationaliteit

× in bepaalde landen zijn dubbele nationaliteiten toegestaan

• Woonplaats:

× De woonplaats is daar waar men zijn hoofdverblijf heeft (Art.102BW)

× uw woonplaats hoeft dus niet hetzelfde te zijn als de feitelijke verblijfplaats (bv: iemand zit op kot in Gent, maar woont officieel nog in Antwerpen)

× woonplaats heeft ook betrekking tot nalatenschap, want stel dat u overlijdt op vakantie, dan sterf je eigenlijk officieel in je woonplaats, en gelden de erfenisrechten van het land van de woonplaats

• De staat van een persoon bepaalt heel wat rechtsgevolgen zoals huwelijk, afstamming, overlijdenis
• Bewijs van staat:
  • gemeentelijk bevolkingsregister
  • er zijn 5 registers van burgerlijke stand: geboorte, huwelijksaangiften, akten van huwelijk, akten van overlijden, nationaliteitsakten
  • een uittreksel van deze registers zijn de authentieke bewijzen van de staat van de persoon die beschikbaar zijn

Het Grondwettelijk Hof

• geen algemene toetsingsbevoegdheid
• heeft een bijzondere samenstelling : 12 rechters: 6 nederlandse en 6 franse, 6 politici en 6 niet-politici
• uitspraak via 2 procedures:
  • vernitiegingsberoep: retroactief en erga omnes, binnen 6 maanden na publicatie nieuwe regels
  • prejudiciële vraag: naar aanleiding van een concreet geschil waarbij de onwettigheid van een W/D/O wordt ingeroepen. Het is de RB die de vraag formuleert aan het GWH, maar hierbij is geen vernietiging mogelijk