Relevantie en representativiteit van deze ideologie ?
~ europese aristocratie 17-18e e. ! Ook voor hen werd het als oneerbaar gezien om zich bezig te
houden met handel.
tegenvoorbeelden van aristocraten die in handel/bankwezen actief waren:
o Bv. Solon, was handelaar/bankier.
o Demosthenes
o Cato de oudere, de grootvader / vader keizer Vespasianus …
Er viel namelijk enorm veel geld te halen uit handel : het was een bijzondere grote bron van
inkomen.
samenstelling grote vermogens : land + slaven + interestdragende leningen
groot belang ‘collegia’ (‘verenigingen’)5
o Deze waren een integraal deel van de stad.
o Ze gaan ‘de driften’ gaan bemiddelen.
o Ze zorgen ook voor religieuze festivals.
o Ze stonden ook in voor contact met de overheid.
o Het bestond uit gewone mensen : de collegiae deden dienst om succesvolle mensen te
laten opklimmen. Eerst binnen de collegiae, dan binnen de politiek.

Ontstaan muntgeld ° ca. 600 v.c.
o Snelle verspreiding ~ Griekse kolonies
nominale waarde (de waarde van het metaal) > intrinsieke waarde (de waarde die men geeft aan
het stuk metaal)
Kleine denominaties (kleinhandel)
Legal tender
Romeinse ‘eenheidsmunt’
o Wettelijk verplicht.
o Er was geen eenheidsmunt in de Middeleeuwen.
MAAR : geen papiergeld of andere monetaire instrumenten (bv. wisselbrief).
o Wel uitgebreide kredietmarkt
o Wel ‘account money’ in beperkte contexten (leger): ze krijgen hun soldij op een
‘rekening’.
o Ook waren er bepaalde juridische procedures (oa. overdracht schulden) maar dit was vrij
beperkt.

Lage levensverwachting (ca. 25-35 jaar) Dit kwam o.a. door de steden, waar het zeer ongezond
om leven was. Ook waren er grote regionale verschillen in de levensverwachting, in grootsteden
lag dit lager.
termijn groei ca. 1000 (?) v.C. – 200 n.C., daarna achteruitgang.
Bevolkingsniveau ca. 200 n.C. ~ middeleeuws Europa ca. 1300 (ca. 60 – 80 miljoen ?) Er was namelijk
sprake geweest van een grote bevolkingsachteruitgang door de Antonijnse Pest uit de tweede eeuw
voor Christus.
Maar grote regionale variatie => migratie (platteland naar stad) + mobiliteit
Hoge graad verstedelijking

Middellandse Zee grootste binnenzee ter wereld
Gebergtes rondom, beperkte vlaktes, rivieren vnl. gevoed door winterneerslag (uitzondering Nijl)
grote interregionale variatie
Mediterraan klimaat : hete droge zomers, natte warme winters
Zeer verscheidene maatschappijen ontstaan doordat er bv. Bergketens en smalle kuststroken
zijn. In de winter zijn de kleine rivieren ook niet bevaarbaar.
Agrarische maatschappij: granen, wijn, olijfolie
o Olijfboom kan niet tegen vorst.
o Olijfolie is de basis van het belangrijkste deel van de mediterrane handel.
Het klimaat zorgt ook voor epidemische consequenties.
o Malaria endemisch (zeer gevaarlijke vorm)
o epidemies (pokken, pest) : zeer locaal
o Er zijn slechts weinig pandemies, de eerste kwam voor in de tweede eeuw voor christus.
Het ging hier om de Antonijnse Pest (wat eigenlijk gewoon pokken waren) en er stierven
zo’n twintig millioen mensen wat op één zesde van de bevolking neerkwam. De
pademies kwamen overeen met de urbanisatie.