Item gefilterd op datum: januari 2014

Op 25 oktober 1936 sloten Duitsland en Italië een bondgenootschap, de zogenaamde as Rome-Berlijn. Hitler had toenadering gezocht tot het Italië van Mussolini omdat hij steun nodig had voor zijn agressieve buitenlandse politiek. Immers Hitler had als volgende doel de Anschluss van Oostenrijk bij het Derde Rijk. Zonder de rugdekking van Mussolini was dit niet mogelijk. Aan de andere kant kon Mussolini de steun van Duitsland goed gebruiken om uit het Europese isolement te komen waarin hij door de Italiaanse veroveringsdrang in Abessinië, het huidige Ethiopië, was geraakt.

is een systeem waarbij de staat bijna volledige controle heeft op het dagelijks leven van mensen, zowel in politiek, cultureel, filosofisch, godsdienstig als in
sociaal of economisch opzicht. De heersende ideologie in een totalitaire staat wordt gepropageerd als de enig mogelijke weg naar een betere toekomst. Totalitarisme gaat bijna altijd gepaard met repressie van dissidenten en dissidente bewegingen.

De Kristallnacht was een georganiseerde aanval tegen joden in Duitsland in de nacht van 9 op 10 november 1938. De naam Kristallnacht verwijst naar het vele glaswerk dat tijdens die aanvallen vernield werd. De actie was een uitbarsting van geweld die noch spontaan noch goed georganiseerd was, maar door Joseph Goebbels gemanipuleerd. Het moest op een volkswoede lijken, maar in feite namen de SA (‘Sturmabteilung’) deel aan de plunderingen, die zelfs door hen werden gecoördineerd. De SS die later het alleenrecht zou krijgen om te beslissen over jodenzaken, was niet geïnformeerd.

De rassenwetten van Neurenberg, ook wel anti-joodse rassenwetten of Neurenberger wetten genoemd, zijn een aantal racistische wetten die op 15 september 1935, ten tijde van het Derde Rijk, in Duitsland werden ingevoerd. De wetten waren bedoeld om de situatie aangaande het ontnemen van rechten van Joden die in de jaren voorafgaand stapsgewijs was ontstaan, te codificeren. In deze wetten werd het verboden voor Duitsers om te trouwen met joden en Duitse
joden werden hun burgerrechten ontnomen. Op deze manier probeerden de nazi's joden het leven zo zuur te maken dat ze 'vrijwillig' uit Duitsland zouden vertrekken. Later zou deze racistische wetgeving escaleren in de houding dat de joden en andere 'inferieure elementen' uitgeroeid moesten worden en maakten ze de weg vrij voor de holocaust.

De Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij of afgekort NSDAP (Duits: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei) was de naam van de partij die op 24 februari 1920 ontstond uit de Duitse Arbeiderspartij (DAP) en de Duitse Nationale Volkspartij (DNVP). De NSDAP groeide uit tot een nationaal-socialistische partij met extreem-rechtse denkbeelden met als boegbeeld Adolf Hitler.

De Amerikaanse New Deal was het legislatieve programma van de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie te trekken. Er werd alom geloofd dat de depressie veroorzaakt werd door de inherente instabiliteit van de markt en dat interventie door de overheid noodzakelijk was om de economie te rationaliseren en te stabiliseren. Het hield een Keynesiaanse staatspolitiek in, tijdelijke sluiting van de banken, en het einde van de goudstandaard. Belangrijke gevolgen waren de groeiende staatschuld en de groeiende belastingsdruk. De New Deal had slechts een beperkt succes.

Is de Chinees Nationalistische beweging, opgericht o.l.v. Sun Yat-Sen. Zij stond voor democratie, nationalisme en onafhankelijkheid t.o.v. het Westen. In 1911 wierp zij de Mantsjoe dynastie omver en vormde China om tot een republiek, dat uiteindelijk evolueerde naar een dictatuur onder de opvolger van Sun, Chiang Kai-Shek. Onder invloed van Russische adviseurs ontstond er een Communistische fractie binnen de Guomindang, wat uiteindelijk tot een scheuring zou leiden o.l.v. Mao Zedong.

Weimarrepubliek is de officieuze benaming voor het Duitse Rijk in de periode van 1918/1919 tot 1933. De officiële naam van Duitsland in deze periode luidde
net als in het voorafgaande tijdperk van het Duitse Keizerrijk Duitse Rijk (Duits: Deutsches Reich). De term Weimarrepubliek (Duits: Weimarer Republik) is pas later in de geschiedschrijving ingeburgerd en verwijst naar de stad Weimar in Thüringen, waar de republiek door de aldaar bijeenkomende Constituante in februari 1919 officieel werd opgericht. Dit democratische regime komt aan de macht na het einde van de 2e wereldoorlog, maar heeft onmiddellijk te maken met grote problemen, die de oorzaak zijn van het falen van het regime, en de opkomst van het nationaal-socialisme in Duitsland.

Een rijkere boerenklasse in Rusland die ontstaan is dankzij de NEP van Lenin. Zij huurden andere boeren in om hun land te bewerken. Onder Stalin werd de landbouw gecollectiviseerd, waartegen de Kulakken zich verzetten. Zij werden systematisch vervolgd en velen van hen vonden de dood in het systeem van de Goelag.

De Communistische of Derde Internationale, in het Russisch afgekort tot Comintern (of Komintern), was een wereldwijd samenwerkingsverband van communistische partijen onder aanvoering van de Communistische Partij van Rusland. De Comintern werd gevormd op aandringen van Lenin in 1919 en was gericht op het stimuleren van communistische machtsgrepen elders in Europa. Onder Stalin zou zij vooral gericht zijn op de uitbouw van het communistische regime in de USSR. Na 1936 zou zij de Volksfrontpolitiek voorstaan, als reactie op het opkomende fascisme. In 1943 werd ze ontbonden.