MAX WEBER over klasse, status en partij
- Gepubliceerd in Sociologie
- Reageer als eerste!
Vond zienswijze Marx te simplistisch.
Kan leiden tot verwrongen beeld van maatschappelijke gelaagdheid.
Menu
De complexiteit van klassesystemen
- Gepubliceerd in Sociologie
- Reageer als eerste!
Hoewel in Marx stelde dat er in grote lijnen twee klassen onderscheiden konden worden, geeft hij toe dat het klassesysteem complexer was:
- Er zijn ook transitionele klassen
klassegroepen die zijn overgebleven uit vroegere
periode met een andere productiewijze
(zoals sommige boeren) - Klassen kunnen intern opgedeeld worden
Bv. Kapitalisten:
Bankier industriële ondernemers
Kleinere ondernemers eigenaars internationale ondernemingen
Bv. Arbeidersklasse:
Langdurige werklozen overige arbeiders
Maatregelen in voordeel van ene groep, niet steeds in voordeel van
andere groep
Klassenstrijd
- Gepubliceerd in Sociologie
- Reageer als eerste!
De belangenstelling tussen kapitaalbezitters en proletariërs zou volgens Marx onvermijdelijk uitlopen op een klassenstrijd.
Relatie tussen beide klassen omvat uitbuiting en onderdrukking
Revolutie zou leiden tot ‘klassenloze maatschappij’
Revolutie-idee staat centraal in Marx’ maatschappijopvatting.
Waar het in maatschappij omgaat is de strijd om de schaarse hulpbronnen die
mensen begeren of nodig hebben.
Objectieve klasse en subjectieve klasse
- Gepubliceerd in Sociologie
- Reageer als eerste!
Subjectieve klasse noemt hij ook wel ‘het klassebewustzijn’.
Waarom? Uitleg:
- Marx stelt dat er zeer vaak een discrepantie is tussen objectieve klassencondities en subjectieve besef dat mensen hebben van hun positie in het klassesysteem.
Soms misleiden mensen zichzelf al eens omtrent hun werkelijke positie in de maatschappij; beseffen niet wat hun
belangen zijn
- Dit zelfbedrog wordt door Marx ‘het vals bewustzijn’ genoemd.
- Marx meende dat er een toenemend klassebewustzijn zou groeien.
Na verloop van tijd zouden de klassen behalve objectief ook subjectief
of zelfbewust worden.
Ze werden op dergelijke wijze samengebracht zodat ze zich bewust
werden van hun eigen belangen.
Polarisatie
- Gepubliceerd in Sociologie
- Reageer als eerste!
In Marx’ tijd (19e eeuwse Europese kapitalistische samenleving)
fundamentele strijd tussen bourgeoisie (incl. grote landbouwers) en het
proletariaat
- Bourgeoisie had zowel eigendom als beschikkingsmacht over economische infrastructuur.
- Voorspelling Marx
polarisatie rond die twee klassen
kleine boeren, eigenaars van kleine onderneming en beoefenaars van vrije
beroepen zouden allemaal werknemers worden van grote bedrijven, bezit
van een beperkt aantal rijke kapitalisten, en op die manier gedwongen
worden tot proletariaat. - Klassen staan volgens Marx steeds in relatie van uitbuiting tegenover elkaar
- In moderne kapitalistische maatschappijen is die uitbuiting minder zichtbaar
= waarde van wat een arbeider per dag produceert, is groter dan wat het de
werkgever kost om de arbeider in te huren
meerwaarde (Marx noemt dit verschil zo) is bron winst WG - Opmerkelijk volgens Marx
Kapitalistische systeem is in staat om welvaart te creëren, terwijl grote delen van bevolking daarvan verstoken bleven. - Aard van arbeid is veranderd.
saai
gedisciplineerde werk werd ervaart als keurslijf
Marx stelling: Arbeider leed aan zelfvervreemding!!
De economische grondslag van sociale klassen
- Gepubliceerd in Sociologie
- Reageer als eerste!
Hij vat de relatie van groep tot productiemiddelen zeer eng op.
Klassen waren de mate waarin hun leden delen in de middelen waarmee
welvaart wordt opgeleverd.
Vóór moderne industrie
Productiemiddelen
: land + gerief om gewassen te telen en dieren te hoeden
Twee belangrijkste klassen
: landeigenaars + landbewerkers[1]
In moderne industriële maatschappijen
Productiemiddelen
: kantoren, machines, fabrieken en kapitaal belangrijker dan
land
Twee belangrijkste klassen
: kapitalisten + proletariaat[2]
