- Criminelen zijn normalemensen.
- Hij baseerde zich op Durkheims anomiebegrip
= dat in moderne samenlevingen de traditionele waarden en normen niet
langer gelden, terwijl er nog geen nieuwe stabiele waarde en
normenpatronen zijn ontwikkeld.
'Anomisch' zijn individuen die gedragsstandaarden ontberen.
Deze mensen voelen zich gedesoriënteerd en angstig.
- Men bevindt zich dus in een toestand waar geen duidelijke normen gelden.
Durkheim meende dat anomie één van de sociale factoren is die mensen tot zelfmoord kan aanzetten.
Verschil met Merton?
Sommige mensen kunnen opklimmen, waar ze zich goed bij voelen.
Anomie:
Sociale druk waaraan individuen in bepaalde situaties bloot staan, waneer de algemeen aanvaarde waarden en streefdoelen conflicteren met wat in de werkelijkheid mogelijk is.
Bv. Amerika hecht veel belang aan materieel succes (vooruit komen in het leven, geld verdienen).
Men verondersteld dat men succes kan behalen door hard te werken een strenge zelfdiscipline. Maar in werkelijkheid klopt dit niet!
Kansarmen hebben weinig materieel succes, omdat ze maar weinig mogelijkheden
bezitten om het te maken.
Hierdoor krijgen ze van de omgeving wel eens het verwijt dat ze niet hard genoeg
werken.
Ze staan dus onder grote sociale druk om toch maar meer materieel succes te
behalen. Als het niet met de legitieme middelen kan, dan maar met illegitieme.
Anomie kan leiden tot crimineel gedrag.
Deze mensen streven wel naar bepaalde waarden, maar kunnen het niet bereiken binnen de normen van de samenleving.
Ze doen aan normoverschrijding om hun maatschappelijk doel te bereiken.
Gevolg:
Er ontstaat dus een tegenstrijdigheid (discrepantie) tussen de nagestreefde waarden en je beschikbare middelen om deze waarden te bereiken.
Maar Merton heeft deze theorie nog genuanceerd.
Niet iedereen die leeft in een situatie van anomie wordt crimineel.
Er bestaan verschillende reacties op situaties met een grote spanning tussen
algemeen aanvaarde waarden en beperkte middelen om deze te verwezenlijken.
| Waarden | Middelen | |
conformist | + | + | geen deviant gedrag |
innovator | + | - | Deze persoon wil succes en sociale mobiliteit, maar beschikt niet over de juiste middelen Bv. niet naar school geweest. Bv. kunstdiefstal, drugshandelaar |
ritualist | - | + | Hij vindt slechts enkele waarden belangrijk, maar past zijn gedrag wel aan binnen het kader. Ze denken enkel verkeerd maar doen het niet. Bv. vinden succes niet belangrijk, willen niet opgroeien,... - uiterlijke onderworpenheid maar innerlijk niet! |
retreatist | - | - | Geen succes maar ook niet normgebonden: Twee soorten: - retreatist: stiekem doen Bv. stiekeme drankverslaving - rebel: uiterlijk waarneembaar Bv. vandalen |
rebel | - | - |
Opmerking:
Het is een te beperkte theorie. Men kan het verschil niet verklaren tussen rebel en retraetist.
Aanvulling op deze theorie door combinatie van Sutherlands, differentiële associatie en Mertons' begrippen.